Ugatz-ziza argi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Melanoleuca strictipes» orritik birbideratua)
Ugatz-ziza argia
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
OrdenaTricholomatales
FamiliaTricholomataceae
GeneroaMelanoleuca
Espeziea Melanoleuca strictipes

Ugatz-ziza argia (Melanoleuca strictipes edo Melanoleuca evenosa) Tricholomataceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Batzuek jateko modukoa dela uste dute, naiz eta adituak ez diren perretxiko biltzaile gutxik jaso. Beste batzuentzat zalantzazkoa. Nolanahi ere, kapela bakarrik kontsumitu.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 6 - 11 (12) cm arteko diametrokoa, hemisferikoa, gero ganbila, azkenean lau samarra, batzuetan ertza altxatua eta erdia hondoratua, baina beti titi kamuts batekin disko-eremuan. Ertz zorrotza, zertxobait kurbatutik laura. Azal leuna, matea, zeta-antzekoa eta, batzuetan, lehortzearen ondorioz hautsia; zuritik kremara eta erdialdea okre-antzekoa.

Orriak: Estu, zabalak, adnatatik sinuadoetara edo filamentu batez subdekurrenteak; kolore zurixkatik krema argira, ertzak zertxobait izurtuak eta orrien kolorekoak.

Hanka: 5 - 8 (9) x 0,7 - 1 (1,5) cm-koa, zilindrikoa, kapelaren kolorekoa, luzetara zuntzez estalia, oinarria subbulbosa eta flokosoa goian.

Haragia: Zurixka, trinkoa kapelaren erdian eta haritsua oinean; irin-espermatiko usain arin batekin eta zaporea gozotik apur bat mikatzera.[2]

Etimologia: Melanoleuca terminoa grekotik dator, beltza esan nahi duen "mélas" hitzetik eta zuria esan nahi duen "leuko" hitzetik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erdipurdiko jangarria. [3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Askotan, Calocybe gambosa delakoarekin batera aurki dezakegu, eta, orduan, biltzaile berria nahastu dezake. Melanoleuca substrictipes espeziearekin ere nahas daiteke, hau zuriagoa da, hurraren zaporekoa da mikatz samarra, eta Melanoleuca verrucipes perretxikoarekin ere bai, zuritik kremarako kolorea du, eta oina ezkata grisez estalia.[4]

Sasoi eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udaberrian eta udazkenean hazten da, mendiko larreetako belarren artean.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, Ipar Amerika eta Errusia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 244 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  3. (Gaztelaniaz) Bauer Carlo Alberto. (1982). Los Hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A., Barcelona, 117 or. ISBN 84-282-0666-X..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 317 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 164 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]