Memoria eidetiko
Memoria eidetikoa xehetasun maila oso zehatzak dituzten irudiak gogoratzeko ustezko trebetasuna da,[1] mnemoteknia erabili beharrik gabe. Nahiz eta pertsona askok adierazi duten trebetasun hori badutela, ez dago inolako ebidentzia dokumentaturik helduengan, eta ohiz kanpokoa da haurrengan.[2]
Psikologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"Eidetiko" hitza grezierazko εἶδος (euskaraz: «forma») hitzetik dator. Mario Lópezek (1929) sortu zuen hitza.[3] Izaera ia sentsoriala duen memoria-mota bat da, bere iraupen-denbora milaka segundo ingurukoa. Epe laburreko memoriaren aurretik doa.
Psikologian, memoria eidetikoaren hipertrofia duten pertsonek ikusi edo entzun duten edozer gauza gogora dezakete, baita behin bakarrik eta modu iheskorrean hauteman badute ere, nahiz eta, oro har, oroitzapenak pertzepzioak baino argiagoak eta zehatzagoak izan.
Batzuetan, buruz ikasitako irudi bat hain da osoa xehetasun bakoitzean, non argazki-memoria esaten zaion. Maiz gertatzen omen da haurrengan, noizbehinka hain irudi osoa berregiteko gai izango bailirateke, non orrialde oso bat, hizkuntza ezezagun batean idatzia, une gutxi batzuetan ikusiko zuketen. Fenomeno hori mitotzat hartu izan dute, inoiz ezin izan baita egiaztatu.[2][4]
Ahoskatutako memoria mota asko daude. Esate baterako, Goi-mailako Memoria Autobiografikoa (HSAM bere ingelesezko siglen arabera), nork bere esperientziarekin zerikusia duten iraganeko gertaera oso zehatz eta zehatzak erregistratzean datza, norbaitek kontatu, irakurri edo egun jakin batean entzun zien familia-gertaera batetik abiatuta. Izena James McGaugh Kaliforniako Unibertsitateko neurobiologoak 2006an proposatu zuen sintoma horiek zituen paziente bati buruzko sei urteko ikerketa batean. Hogei bat pertsona daude ofizialki HSAM diagnostikatuta, denak Estatu Batuetan.[5]
Herri-kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Fikziozko pertsonaia batzuek memoria eidetikoa dute:
- Sherlock Holmes - The Adventures of Sherlock Holmes
- Sheldon Cooper - The Big Bang Theory[6]
- Spencer Reid - Criminal Minds[7]
- Mike Ross - Suits[8]
- Shawn Spencer - Psych[9]
- Malcolm Wilkerson - Malcolm in the Middle<
- Severian - The Shadow of the Torturer[10]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) Eidetic image. in: Encyclopaedia Britannica..
- ↑ a b (Ingelesez) «No one has a photographic memory» Slate Magazine 2006ko apirila.
- ↑ Pinillos, José Luis. (1977). Introducción a la psicología. Madril: Alianza Universal ISBN 84-206-2100-5..
- ↑ (Ingelesez) «Does Photographic Memory Exist?» Scientific American.
- ↑ BBC World: http://www.bbc.co.uk/mundo/noticias/2011/11/111104_memoria_absoluta_valeria.shtml
- ↑ (Ingelesez) Sheldon’s eidetic memory | sheldoncooper.info. .
- ↑ (Ingelesez) Spencer Reid. .
- ↑ (Ingelesez) Mike Ross. .
- ↑ (Ingelesez) All you need to know about Shawn Spencer from Psych. .
- ↑ Peters. (1987). La tortura.. Madril: Alianza Editoria ISBN 84-206-0251-5..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q386001