Mirandela
| Mirandela | |||
|---|---|---|---|
| Portugalgo udalerria | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatu burujabe |  Portugal | ||
| Portugalgo barrutia | Bragantza | ||
| Posta kodea | 5370 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 41°29′N 7°11′W / 41.48°N 7.18°W | ||
 | |||
 | |||
| Azalera | 658.96 km² | ||
| Mugakideak | Carrazeda de Ansiães, Murça (en)  , Valpaços (en) , Vinhais, Macedo de Cavaleiros, Alfândega da Fé eta Vila Flor | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 23.850 (2011) | ||
| Dentsitatea | 36,19 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Ordu eremua | UTC±00:00 | ||
| cm-mirandela.pt | |||
Mirandela Portugaleko hiria da Bragança barrutian dagoena, Iparraldeko Eskualdean, Terras de Trás-os-Montes azpieskualdea, Duero ibaiaren eta Tua ibaiaren ertzean dagoena, baina batez ere Tua ibaian. 11.852 biztanle bere hiri perimetroan. [1]
Mirandela udalerriaren egoitza da 658,96 km² azalera eta 23 850 biztanle ditu (2011)[2], 30 freguesietan banatuta. [3] Udalerria iparraldean Vinhais udalerria dago, ekialdean Macedo de Cavaleiros, hego-ekialdean Alfândega da Fé, hegoaldean Vila Flor, hego-mendebaldean Carrazeda de Ansiães eta Murça eta mendebaldean Valpaços .
Biztanleria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Biztanle kopurua[4] | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1864 | 1878 | 1890 | 1900 | 1911 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
| 18 064 | 19 359 | 19 816 | 20 789 | 22 063 | 17 931 | 23 007 | 27 508 | 31 131 | 29 912 | 24 139 | 28 879 | 25 209 | 25 819 | 23 850 |
| Biztaleak adin taldearen arabera[5] | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1900 | 1911 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | |
| 0-14 Urte | 7 297 | 8 141 | 6 376 | 8 054 | 10 014 | 10 783 | 10 178 | 8 040 | 7 984 | 5 287 | 3 952 | 2 896 |
| 15-24 Urte | 3 794 | 3 765 | 3 293 | 4 101 | 4 831 | 5 801 | 5 111 | 4 390 | 5 123 | 3 930 | 3 698 | 2 571 |
| 25-64 Urte | 8 927 | 9 111 | 7 304 | 9 271 | 10 909 | 12 618 | 12 709 | 10 440 | 12 295 | 12 055 | 12 999 | 12 367 |
| = ou > 65 Urte | 820 | 981 | 874 | 1 246 | 1 504 | 1 676 | 1 914 | 2 360 | 3 477 | 3 937 | 5 170 | 6 016 |
| > Adin ezezag. | 17 | 111 | 175 | 68 | 90 | |||||||
Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mirandela hiria Tua ibaiaren haranean dago , olibondoak lantzen diren lurzoru oso emankorreko eremu lauan. Inguruan, mendi asko daude eta, hori dela eta, Mirandelan uda leuna eta epela duen mikroklima bat dut , Transmontanako lurralde beroa ezizena ematen diona.
Hiria 210 eta 280 metro arteko garaieran dago. Mirandela ko lurzorua nagusiki eskistoz osatua dago.
Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mirandelak Csa motako klima mediterraneoa du, hau da, uda beroak ditu. 30° C-tik gorako egunak oso ohikoak dira, batez beste urtean 68 inguru, eta udak lehorrak dira. Neguak hotzagoak eta euritsuagoak dira, 0° C-tik beherako egunak maiz gertatzen dira, urtean 45 inguru.
 Datu klimatikoak (Mirandela, 1971-2000) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 19.5 | 22.0 | 26.0 | 31.5 | 35.7 | 40.0 | 41.9 | 41.0 | 40.2 | 32.7 | 26.6 | 21.6 | ' |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 9.9 | 13.5 | 17.0 | 18.8 | 22.7 | 27.9 | 31.8 | 31.8 | 27.9 | 21.1 | 14.8 | 11.3 | 20.7 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 5.5 | 7.9 | 10.4 | 12.4 | 15.9 | 20.4 | 23.7 | 23.4 | 20.3 | 15.0 | 9.8 | 7.1 | 14.3 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 1.2 | 2.2 | 3.8 | 6.1 | 9.1 | 12.9 | 15.6 | 15.0 | 12.6 | 8.7 | 4.7 | 2.9 | 7.9 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −7.7 | −8.0 | −6.0 | −2.7 | 0.0 | 3.5 | 6.6 | 7.0 | 3.5 | −3.0 | −9.8 | −7.5 | −8.0 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 59.2 | 47.0 | 30.2 | 44.4 | 49.9 | 31.7 | 17.8 | 13.4 | 28.8 | 60.3 | 53.9 | 72.0 | 508.6 |
| Prezipitazio egunak (≥ 0.1 mm) | 10.3 | 9.5 | 8.1 | 9.8 | 10.0 | 6.3 | 3.1 | 3.0 | 5.2 | 9.1 | 8.5 | 10.0 | 92.9 |
| Eguzki orduak | 78.3 | 124.0 | 193.7 | 205.0 | 245.6 | 286.0 | 344.1 | 322.6 | 245.0 | 174.4 | 113.4 | 75.5 | 2407.6 |
| Iturria: Instituto de Meteorologia[6] | |||||||||||||
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Caladunum egungo Mirandela hiriaren izen zaharra zen. [7] [8]
Afonso III.a erregeak 1250eko maiatzaren 25ean eman zion forua Mirandela herriari. 1984ko maiatzaren 16an hiri bilakatu zen. [9]
Freguesiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2013an lurraldeko freguesien berrantolaketa administratiboarekin, Mirandelako freguesiak 37tik 30era pasa ziren. Hauek dira: [3]
Mirandelako freguesia zaharrak, 2013an desagertuak:[3]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ INE (2013) – "Anuário Estatístico da Região Norte (2012)", p. 31.
- ↑ INE (2012) – "Censos 2011 (Dados Definitivos)", "Quadros de apuramento por freguesia" (tabelas anexas ao documento).
- ↑ a b c Diário da República, 1.ª Série, n.º 19, Lei n.º 11-A/2013 de 28 de Janeiro (Reorganização administrativa do território das freguesias). Acedido a 4 de Março de 2014.
- ↑ Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes
- ↑ INE - http://censos.ine.pt/xportal/xmain?xpid=CENSOS&xpgid=censos_quadros
- ↑ .
- ↑ "Foi local da cividade romana de Caladunum, a atestar pela existência de numerosos vestígios da ocupação pelos romanos." in Mirandela (em português) Página visitada em 10 de junho de 2012
- ↑ "Callaicorum Bracariorum urbs inter Asturicam et Bracaram. Ptol. Antonin. Ubi nunc Mirandela, castrum Portugall. ad Tuelum amnem, in provinc. Transmontana, inter Lamegam et Bragantiam." in Willkommen an der Universität Mannheim (em alemão) Página visitada em 10 de junho de 2012
- ↑ "Elevação de Mirandela a cidade", Página oficial da Câmara Municipal de Mirandela.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Udalerriaren webgune ofiziala (Portugesez)
