Mitra beltz

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mitra beltza
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaPezizomycetes
OrdenaPezizales
FamiliaHelvellaceae
GeneroaHelvella
Espeziea Helvella lacunosa
Afzel., 1783
Mikologia
 
himenio leuna
 
txapel ganbila
 
hanka biluzik dago
 
espora zuriak dauzka
 
saprobioa da
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Mitra beltza (Helvella lacunosa) Helvellaceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Toxikotasuna kentzeko, denbora luzez ur irakinetan murgildu behar da, egosteko ura xukatuz

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 5 eta 10 cm arteko altuerakoa, normalean hiru lobulukoa eta oinaren gainean alderantzikatuta, eta ertza apur bat uhindua. Kolore arre-beltzaxkak kanpoaldetik (himenioa) eta zurixka-grisaxka barne aldetik.

Hanka: Zilindrikoa, barnehutsa, 3,5 eta 5 cm artekoa, zuri-grisaxka zikina edo kapelaren kolore berekoa, baina argiagoa, luzetara oso ildaskatua, eta barrunbe zabalak osatzen.[2]

Haragia: Mehea, apur bat elastikoa, baina hauskorra, usaingabea eta zaporegabea.

Etimologia: Helvella hitza latinetik dator, eta lekale, barazkiak, esan nahi du, oro har, belar usaintsua. Lacunosa epitetoa ere, latinetik dator, "lacuna" hitzetik, barrunbea esan nahi du. Oinaren barrunbeagatik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Egosi ondoren jangarria. Gordinik edo gutxi eginda toxikoak izan daitezke.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Helvella leucopus, oin zuri eta leunekoarekin. Helvella crispa, oin zimur eta zurikoarekin eta kapela zurixkakoa edo horixka-arrexkakoarekin. Helvella sulcata delakoak antz handiagoa du, baina bere koloreak, bai kapeluan bai oinean, beltzagoak dira.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean, basoetan eta bide ertzetan, lurzoru fin eta hareatsuetan.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipar Amerika, Europa, Asia, Afrika, Erdialdeko Amerika.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 728 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 536 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  4. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 58 or. ISBN 84-87997-86-4..
  5. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 663 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]