Moskuko Kremlingo harresia eta dorreak

Moskuko Kremlingo harresia eta dorreak
	Moskuko Kremlina
	Irudi gehiago
Kokapena
Koordenatuak	55°45′06″N 37°37′04″E / 55.751667°N 37.617778°E
Arkitektura
Arkitektoa	Antonio Frjazin (en)
Azalera	28 ha

Moskuko Kremlingo defentsarako barrutia inguratzen duen harresian (errusieraz: Московский Кремль) bere almenak eta dorreak bereizten dira. Jatorrizko harresia, 1156an eraikia, zurezko hesia besterik ez zen, guardia kabinak zituena. 1990etik Kremlin osoa, Plaza Gorriarekin batera, UNESCOren Gizateriaren Ondarearen zerrendan sartu zuten. ^[1]

Harresia eta dorreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egungo harresi dorreak XV. mendean eraiki ziren, 1485 eta 1495 artean, Dmitri Donskoiren garaiko harrizko horma zuri zaharraren toki berean. Gotortze lan bikain hau garai hartako teknika militarraren aurrerapenetan oinarrituta eraiki zen.

Kremlin dorreak harresi altu batez lotuta daude, planoan triangelu irregularra osatuz 28 hektareako azalera duena. Haiengandik haien aurrean lur irekian ez ezik, horman zehar ere tiro egiteko pentsatu zuten. Hori dela eta, dorreen zati handi bat hormako marratik ateratzen da.

Harresiek angelua osatzen zuten tokian dorre biribilak eraiki ziren, trinkoenak zirenak eta jaurtiketak modu zirkularrean egitea ahalbidetzen zutenak. Horrelakoak dira Armategiko, Urako eta Beklemisheveko dorre angeluarrak. Bertan, putzu disimulatuak zulatu ziren Kremlineko defendatzaileak urez hornitzeko, setio luze bat gertatuz gero. Putzu horietako bat oraindik mantentzen da Armategiko dorre angeluarrean.

Dorre garaienak eta indartsuenak autobide estrategiko garrantzitsuak Kremlinera eramaten zituzten lekuen gainean eraiki ziren. Dorre horietan Kremlinerako sarrerak ireki ziren, burdineriaz hornitutako metalezko edo haritzezko orri sendoko ateekin. Dorreen kanpoaldean, gezileihoak eraiki ziren, nabar altxagarri batekin ixten zirenak.

Kremlinera sartzeko dorreen artean garrantzitsuenak Salbatzailekoa, San Nikolas, Hirutasunekoa eta Pinudikoa izan ziren.

Kremlina ur-hesi batez inguratuta zegoen, hegoaldean: Moskova ibaia; ipar-mendebaldean, Neglinnaia ibaia, eta ekialdean, Neglinnaia ibaia Moskovarekin lotzen zuen lubanarro sakona. Kremlin uharte gotortua bezalakoa zen. Lubanarroa urez betetzeko, presa bereziak eraiki ziren Neglinnaia ibaian, Hirutasun zubiaren eta Pinudiko dorrearen ondoan. Bastioien sarreran, lubanarroen gainean kateez eutsitako zubi altxagarriak eta bastioietarako igarobidea nabarrek itxi zituzten, beraz, etsaiak zubitik barrura sartzea lortuz gero, metalezko nabarra horiek azkar jaitsi eta harrapatuta gelditzen ziren. harrizko zaku moduko batean. Orduan, bastioiaren goiko galeriatik inbaditzaileei tiro egin zieten.

Kremlinera sartzeko dorre laukizuzen nagusien eta izkinetako dorre biribilen artean, beste dorre batzuk altxatu ziren. Itxita zeuden, pasabiderik gabe eta defentsarako balio izan zuten. Dorreen arteko distantzia garai hartan zeuden armen tiro-irismenak eta lurraren konfigurazioak zehazten zuten. Dorrek almenak eta su-plataformak zituzten. Almenen azpian dorre oinetara sartzen zen etsaiaren aurka tiro egiteko gezileiho bereziak zeuden. Gezileiho irten horiek gaur arte kontserbatu dira Kremlingo dorre ia guztietan.

Dorreetan hainbat galeria edo solairu eta pasabide zeuden hormako atal batetik bestera joateko, dorreetako eskailerak orain arte ere existitzen jarraitzen dute.

Antzina, dorre batzuetan, hala nola Rebato eta Tsar dorreetan, Kremlina mehatxatuta ikusten zutenean kanpai jotzen zuten. Dorre nagusietako talaietan erlojuak jarri zituzten —Salbatzailekoa eta Hirutasunekoa—.

Bere kanpoko zatian, Kremlingo horma 2 eta 2,50 metro altu eta 65 eta 70 zentimetro arteko lodiera duten bi adarreko almenekin amaitzen da. Borroketan zehar, tiratzaileek amildegietako zirrikitu txikietatik tiro egin zuten. Kremlin horman 1.045 almenadun daude guztira.

Harresiaren barruko aldean, almenen atzean, zabalgunea 2 eta 4,5 metro inguru zabal da, Kremlinaren aldean adreiluzko karel baten bidez babestuta, eta horren azpian arkuekin amaitutako nitxo handiak daude.

Antzina, horma zurezko teilatu batez estalia zegoen euriteen aurka, tiratzaileak eguraldi txarretik babesten zituena eta harresia euriaren eta elurraren efektu suntsitzailetik babesten zuena. XVIII. mendean erre zen eta jada ez zen berreraiki.

Harresiaren altuera almenetaraino 5 eta 19 metro artekoa da, lurraren konfigurazioaren arabera; haren lodiera 3,5 eta 6,5 metro artekoa da. Kremlinak 20 dorre ditu, horietako bost bere itxiturako sarrerarekin. Harresiaren luzera, dorreak barne, 2.235 metrokoa da. Kremlinaren azalerak 28 hektarea inguru hartzen ditu.