Mysoreko erresuma
Mysoreko erresuma | |||
---|---|---|---|
Geografia | |||
Hiriburua | Mysore 12°18′31″N 76°39′11″E | ||
Administrazioa | |||
Gobernu-sistema | monarkia | ||
Demografia | |||
Hizkuntza ofizialak | ikusi
| ||
Erabilitako hizkuntzak | ikusi
| ||
Erlijioa | hinduismo | ||
Ekonomia | |||
Historia | |||
Sorrera data: 1399 | |||
Bestelako informazioa |
Mysoreko erresuma Indiaren hegoaldean zegoen erresuma bat izan zen, eta, ustez, 1399an sortu zuten, egungo Mysore hiritik gertu. Wodeyar familiak gobernatzen zuen erreinua, hasiera batean Vijayanagara Inperioko menpeko estatua zen. Vijayanagara Inperioa (1565) gainbeheratu zenean, erresuma independizatu egin zen. XVII. mendean erresumak bere lurraldea asko zabaldu zuen eta Narasaraja Wodeyar I.aren eta Chikka Devaraja Wodeyar-en gobernuetan, erresumak eremu handiak erantsi zituen gaur egun Karnataka hegoaldea eta Tamil Nadu-ren zatiak direnak, Dekkan-eko hegoaldeko estatu boteretsu bihurtu arte.
Erresuma bere boterearen eta nagusitasunaren gailurrera iritsi zen XVIII. mendearen bigarren erdian, Haider Ali de facto gobernadorearen eta Tipu Sultan semearen agindupean. Garai horretan, gatazkak izan zituen Maratha, Hyderabadeko Nizam, Travancoreko Erresuma eta britainiarrekin, eta horrek lau anglo-mysore gudak eragin zituen. Anglo-mysore lehen bi gerretan izandako arrakastaren ondoren, hirugarrenean eta laugarrenean izandako porrota etorri zen. 1799ko laugarren gerran Tipu hil ondoren, britainiarrek erresumako zati handiak bereganatu zituzten, eta horrek Mysoren nagusitasunaren amaiera ekarri zuen Dekkan herriaren gain. Britainiarrek Wodeyars-ak tronuan berrezarri zituzten aliantza subsidiario baten bidez eta ahuldutako Mysore erresuma Printzerri bihurtu zuten. 1947an, Mysore Indiako Batasunean sartu zenean, Wodeyardarrek 1947ko Indiako independentzia arte gobernatzen jarraitu zuten.
Ordurako printzerri bat besterik ez bazen ere, Mysore Indiako eskualde moderno eta urbanizatuenen artean egon zen. 1799tik 1947ra printzerri izan zen garaian, Mysore Indiako arte eta kultura gune garrantzitsuenetako bat bezala sortu zen. Mysoreko erregeak, arteen eta letren gizonen erakusgarri ez ezik, patroi sutsuak ere baziren, eta haien ondareek XXI. mendearen hasieran musikan eta artean eragina izaten jarraitzen dute.