Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak

Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak lau urtean behin egiten diren hauteskunde demokratikoak dira. Horietan, Nafarroa Garaiko herritarrek Nafarroako Parlamentuaren osaketa bozkatzen dute, hau da, lurraldeko organo legegilea, bere eginkizunen artean Nafarroako Gobernuko lehendakari berria aukeratzea duena.

Hauteskunde-sistema

Nafarroako Parlamenturako hauteskundeetan 50 parlamentari aukeratzen dira zenbaketa proportzionalaren bidez, zerrenda itxiekin. Hauteskunde-barrutia bakarra da eta Nafarroa Garaia osoa hartzen du. Hauteskunde-zerrendei eserlekuak D'Hondt metodoaren bidez esleitzen zaizkie. Eserlekuen banaketa egin ahal izateko muga baliozko botoen% 3koa da (hautagaitzako botoak eta boto zuriak batuta). 2007ko erreformaz geroztik, foru hauteskunde guztietan, hautagai-zerrendek gizonen eta emakumeen osaera orekatua duten hauteskunde-zerrendak aurkeztu behar dituzte, sexu bakoitza gutxienez zerrendaren% 40 izan dadin.

Hautagaitzarako baldintzak

Hauteskunde legeak hautagai-zerrendak aurkezteko baimena ematen die alderdi, federazio, koalizio eta hauteskunde taldeei. Hala ere, aurreko hauteskundeetan Gorteetan ordezkaritzarik lortu ez duten federazioek edo koalizioek barruti bakoitzeko botoen% 0,1 gainditu behar dute zenbaketan sartzea lortzeko. Era berean, hautesle-elkarteek mozketa-ehuneko bat behar dute, nahiz eta barruti bakoitzeko% 1 izan. Ez dago baimenduta hautesleek zerrenda batera baino gehiagotara bozkatzea. Halaber, hauteskundeetan koalizioan parte hartu nahi duten alderdi eta federazioek aldez aurretik eman behar diote horren berri probintziako hauteskunde-batzordeari, hauteskundeak deitu ondorengo hamar egunetan.

Eserlekuen banaketa

Botoen% 3 gainditu ez duten hautagai-zerrendek ezingo dute ordezkaririk lortu Gorteetan. Banaketa irizpide hauen arabera egiten da:

• Hautagai-zerrendak zutabe batean ordenatzen dira, boto-kopuru handienetik txikienera
• Lortutako boto-kopurua zati 1, 2, 3... egiten da, legebiltzarreko eserleku-kopurura iritsi arte
• Eserlekuak zatidura handienak kontuan hartuta esleitzen dira, handienetik txikienera
• Bi hautagai-zerrendek zatidura bera badute, boto gehien dituenari emango zaio eserlekua. Bi hautagai-zerrendek boto-kopuruarekin bat egiten badute, eserlekua ausaz eta txanpon batekin izatea erabakiko da.

Bi hautagai-zerrendek zatidura bera badute, boto gehien dituenari emango zaio eserlekua. Bi hautagai-zerrendek boto-kopuruarekin bat egiten badute, eserlekua ausaz eta txanpon batekin izatea erabakiko da.

Gorteen disolbatzea

Nafarroako Parlamentuaren agintaldia aurreko hautaketaren datatik lau urtera amaitzen da, salbu eta lehenago desegin denean. Nafarroako Gobernuko lehendakaritzak Parlamentuko botereak amaitu baino 25 egun lehenago deitu behar du hauteskundeetara, eta hauteskundeak deialdia egin eta bostehungarren egunean izango dira. Normalean, maiatzeko azken igandea izaten da. Hauteskundeen ostean, gorteak osatzeko saioa hauteskundeak egin eta hilabetera izango da. Hori da arau orokorra, baina lehendakaritzak Gorteak desegin eta hauteskundeak deitu ditzake une oro, baldin eta zentsura-moziorik abian ez badago eta aurreko hauteskundeetatik gutxienez urtebete igaro bada. Halaber, ezingo du hauteskundeetara deitu hurrengo hauteskunde naturaletarako urtebete baino gutxiago falta bada.

Hauteskundeen ondorengo hiru hilabeteetan inbestidura-prozesu bat emankorra ez bada, prozesua automatikoki desegingo da eta bigarren hauteskundeak deituko dira.

Azken hauteskundeak

Artikulu nagusia: «2019ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak»

Parte-hartzea

2019ko maiatzaren 26an, guztira 976 mahai ireki ziren, aurreikusitako% 100, eta Nafarroako hautesle-erroldaren% 70ek baino gehiagok parte hartu zuen.

Merindade	2019		2015		Bilakaera
	14h	18h	14h	18h	14h	18h
Lizarrako Merindadea	%39,32	%56,99	%39,22	%55,73	▲%0,10	▲%1,26
Erriberriko Merindadea	%43,27	%60,04	%44,54	%60,71	▼%1,27	▼%0,67
Iruñeko Merindadea	%39,86	%55,47	%40,02	%54,81	▼%0,16	▲%0,66
Zangozako Merindadea	%39,00	%54,45	%39,65	%54,99	▼%0,65	▼%0,54
Tuterako Merindadea	%42,97	%59,30	%41,99	%57,64	▲%0,98	▲%1,66
Guztira	%40,39	%56,37	%40,51	%55,76	▼%0,12	▲%0,61

Behin-betiko emaitzak

Alderdia	Zerrendaburua	Bozak			Eserlekuak
		Guztira	%	+/-	Guztira	+/-
Navarra Suma	Jose Javier Esparza	127 346	%36,57	▲1,73	20	▲3
Nafarroako Alderdi Sozialista	Maria Chivite	71 838	%20,63	▲7,26	11	▲4
Geroa Bai	Uxue Barkos	60 323	%17,32	▲1,49	9	0
Euskal Herria Bildu	Bakartxo Ruiz	50 631	%14,54	▲0,29	7	▼1
Ahal Dugu	Mikel Buil	16 518	%4,74	▼8,93	2	▼5
Izquierda-Ezkerra	Marisa de Simon	10 472	%3,01	▼0,68	1	▼1
Vox	Javier Horno Gracia	4 546	%1,31	berria	-	-
Equo-Europako Alderdi Berdea	David Marzo Perez	1 597	%0,46	▼0,18	-	-
Nafarroako Ordezkaritza Kannabikoa	Fermín Les Lacosta	1 251	%0,36	▼0,15	-	-
Libertate Nafarra	Angel Núñez Chamorro	502	%0,14	▼0,14	-	-
Solidaritate eta Autogestio Internazionalista	María Elena García San Segundo	438	%0,13	▼0,13	-	-
Boz zuriak		2 731	%0,78	▼1,18	-	-
Baliozko bozak		348 201	%100		50
Boz baliogabeak		2 169	%0,62
Bozak guztira		350 370
Errolda		485 405

Konparaketa Alderdiak Ehunekoa Navarra Suma ▲   36.57% eserlekuak   40% PSN-PSOE ▲   20.63% eserlekuak   22% Geroa Bai ▲   17.32% eserlekuak   18% EH Bildu ▼   14.54% eserlekuak   14% Ahal Dugu ▼   4.74% eserlekuak   4% I-E (n) ▼   3.01% eserlekuak   2% Besteak   1.09% Boz zuriak   0.78% Botoen eta eserlekuen banaketa, alderdien arabera

Aurreko hauteskundeak

Urtea	1. alderdia	2. alderdia	3. alderdia	4. alderdia
2019	Navarra Suma %36,57 20/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %20,63 11/50	Geroa Bai %17,32 9/50	Euskal Herria Bildu %14,54 7/50
2015	Nafar Herriaren Batasuna %27,44 15/50	Geroa Bai %15,83 9/50	Euskal Herria Bildu %14,25 8/50	Ahal Dugu %13,67 7/50
2011	Nafar Herriaren Batasuna %34,48 19/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %15,85 9/50	Nafarroa Bai %15,41 8/50	Bildu %13,27 7/50
2007	Nafar Herriaren Batasuna %42,20 22/50	Nafarroa Bai %23,62 12/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %22,49 12/50	Demokraten Elkargunea %4,37 2/50
2003	Nafar Herriaren Batasuna %41,48 23/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %21,15 11/50	Nafarroako Ezker Batua %8,77 4/50	Aralar %7,83 4/50
1999	Nafar Herriaren Batasuna %41,37 22/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %20,28 11/50	Euskal Herritarok %15,58 8/50	Nafarroako Ezker Batua %6,88 3/50
1995	Nafar Herriaren Batasuna %31,34 17/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %20,86 11/50	Demokraten Elkargunea %18,55 10/50	Nafarroako Ezker Batua %9,43 5/50
1991	Nafar Herriaren Batasuna %34,95 20/50	Nafarroako Alderdi Sozialista %33,36 19/50	Herri Batasuna %11,20 6/50	Eusko Alkartasuna %5,52 3/50
1987	Nafarroako Alderdi Sozialista %28,07 15/50	Nafar Herriaren Batasuna %24,84 14/50	Herri Batasuna %13,68 7/50	Zentro Demokratiko-Soziala %7,52 4/50
1983	Nafarroako Alderdi Sozialista %35,87 20/50	Nafar Herriaren Batasuna %23,50 13/50	Koalizio Popularra %14,22 8/50	Herri Batasuna %10,62 6/50
1979	Zentro Demokratikoa %26,80 20/50	Euskadiko Alderdi Sozialista %19,02 15/20	Nafar Herriaren Batasuna %16,06 13/50	Herri Batasuna %11,12 9/50

Ikus, gainera

• Nafarroako Parlamentua
• Nafarroako Gobernuko lehendakari

Kanpo estekak

• Datuak: Q5827551