Nora Roberts

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nora Roberts

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakEleanor Marie Robertson
JaiotzaSilver Spring (Maryland)1950eko urriaren 10a (73 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaBoonsboro (Maryland)
Keedysville (Maryland)
Lehen hizkuntzaingelesa
Hezkuntza
HeziketaMontgomery Blair High School (en) Itzuli 1968)
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakeleberrigilea, gidoilaria, zientzia-fikzio idazlea, idazlea, enpresaburua, legal secretary (en) Itzuli eta filantropoa
Lantokia(k)Maryland
Jasotako sariak
Izengoitia(k)J.D. Robb, Nora Roberts, Sarah Hardesty eta Jill March
Genero artistikoaromance novel (en) Itzuli
thriller novel (en) Itzuli
futuristic novel (en) Itzuli
fantasiazko eleberria

noraroberts.com
IMDB: nm0731465 Allocine: 248002 Allmovie: p346400
Facebook: noraroberts Twitter: NRoberts_atHome Instagram: norarobertsauthor Musicbrainz: c965c6fc-ac08-4e18-bf98-3b46b317de08 Edit the value on Wikidata

Nora Roberts (Eleanor Marie Robertson jaioa; Silver Spring, Maryland, EEBB, 1950eko urriaren 10a) 209 eleberri erromantiko baino gehiago idatzi dituen idazle estatubatuar ospetsua da[1]. “In Death” liburu seriean J.D.Robb ezizena hartzen du baina beste lan batzuetan Jill March edota Sarah Hardesty ezizenak ere hartzen ditu.

Roberts “Amerikako Idazle Erromantikoen Ospearen Aretoa”-n (Romance Writers of America Hall of Fame) sartu zen lehenengo idazlea izan zen. 2011 urterako, bere eleberriak 861 aste egon ziren New York Times aldizkariak duen bestseller zerrendan eta horietatik 176 aste eman ditu lehenengo postuan[2]. Bere liburuen 400 milioi ale argitaratuak izan dira eta 2005ean 12 milioi kopia saldu zituen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eleanor Marie Robertson 1950eko azaroaren 10ean jaio zen Silver Springen, Marylanden eta bost seme-alabetako neska bakarra eta gazteena zen[3]. Bere gurasoen familiak irlandarrak ziren eta hori dela eta bere burua irlandar moduan definitzen du[4]. Bere senideak irakurle sutsuak dira eta beraz, liburuek garrantzi handia izan dute bere bizitzan[5]. Hala ere, gaztea zenean ez zuen testurik idazten baina istorioak asmatzeko gaitasuna zuen. Lehenengo eskola katoliko batean ikasi zuen eta ondoren Montgomery Blair institutura joan zen[6]. Azken honetan bere senarra izango zen Ronald Aufdem-Brinke ezagutu zuen eta 1968an bere ikasketak bukatu bezain laster elkarrekin ezkondu ziren, bere gurasoen nahiari uko eginez[7][8]. Bikotea Keedysvillera bizitzera joan zen. Ronaldek bere aitaren enpresan lan egiten zuen eta Roberts bere semeekin, Dan eta Jasonekin, gelditzen zen etxean. Denbora gehiena eskulanak egiten igarotzen zuen eta garai honi “Amalurra” Izena eman zion[7]. 1983an bikotea banandu egin zen.

Orainaldia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Robertsek bere bigarren senarra, Bruce Wilder ezagutu zuen. Hau arotza zen eta Robertsek apal bat egiteko eskatu zionean ezagutu zuen. 1985ean ezkondu ziren eta orain bere senarrak Turn the Page Books (“Pasatu orrialdea”) izeneko liburu-denda bat dauka Boonsboron, Marylanden[9]. Bikoteak Boone Hotela erosi zuen baita ere, sute baten ondorioz suntsitu ziren atalak berriztatzeko[10][11]. Robertsek uste du idazle izateak diziplina eskatzen duela: “jesarrita egon eta musa bat etorriko zaizula pentsatzen baduzu, langabezian egongo zara”[12]. Roberts eleberri bakarrean kontzentratzen da, egunero zortzi ordu idatziz, baita oporretan dagoenean ere[8]. Bere eleberriak ez dira laburpen soil batekin hasten, berak gertakizun, pertsonai edo paisaia garrantzitsu baten deskribapena egiten du[12]. Ondoren, lehenengo zirriborroa sortzen du oinarrizko elementuak azalduz. Gero, elementu berriak gehitzen dizkio: detaileak, pertsonaien lanketa, deskribapenak … Azkenik bere agenteari (Amy Berkowerri) egindako lana bidaltzen dio[13]. Batzuetan trilogiak idazten ditu eta hiru liburuak jarraian idazten ditu pertsonaia berak erabiliz. Ahal duenean “In Death” liburuekin gauza bera egiten du eta hiru liburu idazten ditu berriro eleberri erromantikoak idatzi baino lehen[14]. Bere liburuen azala eta kontraportada ez dira gogorrak,izan ere, Robertsen ustez hauek egiteko denbora luzea behar da eta hori gehiegizkoa da irakurlearentzako[5]. Robertsek bere ikerketa gehienbat interneten bidez egiten du, beldurra dielako hegazkinei[8]. Hala ere, etxe bat dauka Irlandan eta noizbehinka bisitatu egiten du. Hori dela eta, bere eleberrietako batzuk Ardmoren, Waterforden kokatzen dira.

Idazle moduan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hasiera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1979ko otsailean idazten hasi zen. Etxean zegoen bere bi semeekin, elurra zegoen eta umeek ez zuten eskolarik[15][16]. Bere ideiak idazten hasi zen eta idazketa prozesuaz maitemindu zen[17]. Sei idazki sortu eta Harlequin argitaletxeari bidali zizkion baina ez zituzten onartu. Robertsek dio:

« Behin eta berriro eman zidaten ezetza. Ondoren, gustukoen dudan ezetza eman zidaten. Nire idazkia bidali zidaten eta barruan nota bat zegoen. Honek adierazten zuenez nire lanak konpromisoa islatzen zuen, oso entretenigarria zen eta ondo egina zegoen, baina bazuten jada horrelako idazle bat: Janet Dailey."[18] »


Ezizenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nora Roberts[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1980an argitaletxe berri batek, Silhouette books-ek, Harlequin argitaletxeak bertan behera utzitako idazkiak argitaratu zituen[19]. Modu honetan, Robertsek bere lehenengo eleberria Irish Thoroughbred (“Arraza irlandar purua”) argitaratu zuen 1981ean. “Nora Roberts” ezizena aukeratu zuen, bere benetako izena laburtuz[7].

1982 eta 1984 urte bitartean Robertsek 23 eleberri idatzi zituen eta Silhouettek argitaratu zituen[7]. Ez zuen ospe handirik izan 1985 urtera arte, Playing the Odds MacGregor serieko lehenengo liburua idatzi zuenenean. Liburua bestseller bat izan zen (gehien saldu zen liburua) eta ordutik aurrera bere izena ospetsua izan zen.

Eleberri erromantikoen ohiko ezaugarriak aldatu zituen eta pertsonaiak ez ziren jada 18 urteko neskatoak. Heroiaren deskribapen sakonagoa egiten zuen:

« liburuak bi pertsonen istorioa kontatzen duelako eta beraz, irakurleak bien pentsamoldea ezagutzeko aukera izan behar du”[20] »


Horrela pertsonaia errealistagoak sortu zituen. 1987an argitaletxea aldatu eta honentzat eleberriak idatzi zituen[21]. Bost urte beranduago Putnamera aldatu eta bere laugarren liburuarekin bestseller zerrendetan lehenengoa izan zen 1996ko Montana Sky (“Montanako Zerua”) liburuarekin[22]. Robertsek liburuak argitaratzen jarraitu du, betiere eleberri erromantikoa bertan behera utzi gabe. Liburu laburren kategorian ere aritu zen, bi semerekin ez zuelako idazten zuena irakurtzeko astirik[8].

Roberts eta bere karrera profesionala Pamela Regisen A Natural History of the Romance Novel liburuan laburbiltzen da. Regisek dioenez, Roberts “eleberri erromantikoaren irakaslea da, eszena onak sortzen dituelako, erritmoa mantentzen duelako eta pertsonaien karakterizazio ezin hobea egiten duelako”[18]. Publishers weekly argitaletxearen hitzetan, Robertsek narrazio modu berriak sortu zituen eta gutxi erabiltzen zirenak ospetsu bihurtu zituen[8].

Robertsen eleberri gehienak familiaren inguruan kokatzen dira. Bere ustez, familia bizitzako alderdi garrantzitsua da eta bere liburuetan hori adierazten digu:

« Bere pertsonaiak nonbaitetik datoz eta jatorri horrek,ona edo txarrak, garrantzia dauka norbera den edo izan daitekeen pertsonan »


J.D. Robb[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Roberts-ek betidanik nahi izan zuen Mary Stewart-en ildo bereko suspenseko nobela erromantikoak idatzi, baina, bere agentearen nahietan, nobela erromantiko klasiko garaikidean zentratu zen, jarraitzaile zenbaki handi bat bildu zuen arte. Putnam-era mugitu ondoren 1992an, argitalpen enpresak azkar jakin zuen ezingo zuela betirako Roberts-en irteera emankorra eutsi[8]. Hori dela eta, ezizen berri bat asmatzeko proposatu zioten, urtero berak idatzitako liburu eta lan gehiago argitaratu ahal izateko[14].

Amy Berkover, bere agenteak, argitaratzaileak konbentzitu zituen Roberts-ek ezizen berriaren azpian suspense eleberriak idatzi ahal izateko. Bere lehen suspense erromantikoko nobela 1995ean argitaratu zen JD Robb ezizenaren pean. “J.D.” inizialak bere bi seme zaharren izenen lehen letrak ziran , Jason eta Dan. “Robb” berriz, Roberts-en forma laburtua dugu. Lehenengotan D.J. MacGregor ezizena erabiltzea erabaki zuen, baina ezizen hau beste autore batek erabiltzen zuela konturatu zen[15].

JD Robb bezala, Robertsek polizien fikzio futurista bilduma bat argitaratu zuen. Liburu honek, guztiak In Death sailaren parte dira eta NYPDko Eve Dallas eta bere senarra Roarke dute ezaugarri. 21. mendeko New York hirian gertatzen da istorioa. Liburu bakoitzean krimen desberdin bat argiarazi arren, sailaren zati garrantzitsuena Eve eta Roarkeren arteko harremanaren garapena da[14]. In Death saila hasi zenean, ez Roberts-ek ezta bere agenteak aitortu zuten bere zela sailaren benetako idazlea. Saila bere meritu propioz fama irabaztea espero zuten[23].

In Death sailaren parte ziren 18 liburu argitaratu ondoren, Putman argitaletxeak hemeretzigarren liburua argitaratu zuen, Divided in Death. Liburua 2004ko libururik salduenean bihurtu zan, hau Nora Roberts-en lehen Best-sellera izanik[24]. 2009ko abendura arte Roberts-ek In Death sailean 36 liburu argitaratu ditu, eta gehiago egongo direla sin egin du.

Beste ezizen batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jill March ezizenarekin Melodies of Love izeneko istorioa idatzi zuen aldizkari baterako[15]. Roberts Sara Hardesty bezala ere izan da ezaguna. Born In saila sortu zenean, Erresuma Batuan ezizen honekin argitaratu zen Nora Roberts izenaren ordez. Horren ostean argitaletxez aldatu zuen[15].

Arrakasta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Roberts emakume oso arrakastatsu batean bihurtu zen- 1996an bere 100. liburua idatzi zuen, Montana Sky izenekoa. 1999an eta 200. urteetan, USA Today-k eginiko urtean zehar gehien salduriko eleberri erromantikoen listatik bostetik lau Roberts-ek idatziak ziren[25]. New York Times-eko gehien salduriko listan lehen agerpena 1991ean izan zuen, eta 1991. eta 2001. urteen artean 68 biderrez agertu da lista honetan. New York Times-ek ez zuen liburu horiei guztiei buruzko iritzi kritikorik idatzi[26]. 2001ean, Roberts-en 10 poltsiko liburu best-seller izan ziren Publishers Weekly-ren esanetan, JD Robb ezizenaren azpian idatzitakoak kontuan hartu barik. 2001eko irailean, Roberts-ek Publisher Weekly-ren listan lehenengo eta bigarren postuak izan zituen lehen aldiz, Time and Again lehena izanik, eta JD Robbs ezizenaren pean idatzitako Seduction in Death bigarrena zelarik[27].

1999tik Roberts-ek idatzitako liburu guztiak New York Times-eko best-seller izan dira, eta berak idatzitako 124 liburu lista horretako gailurrean egon dira, 29 eleberri listako lehenak izanik[28]. 2006. urtetik Roberts-en eleberriak 660 aste eman dute New York Times-eko listan, horien artean 100 aste lehenengo postuan egon zirelarik[29]. Bere eleberriak 35 herrialde desberdinetan argitaratu dira[25]. 2006. urtetik 19 RWA RITA sari irabazi ditu, sari hau genero erromantikoko saririk ospetsuena delarik[30].

Roberts-en bi eleberri telebistako pelikula bihurtu ziren, Sanctuary eta Magic Moments. 2007 urtean, Lifetime telebista kateak Noraren beste lau istorio pelikula bihurtu zituen: “Angels Fall” Heather Locklear pertsonai nagusia izanik, Montana Glory Ashley Williamsekin, Blue Smoke Alicia Witt pertsonai nagusiaren paperean eta Carolina Moon Claire Fontanirekin[31]. Hau izan zen Lifetime telebistak autore berdinaren eleberri desberdinak film bihurtu zituen lehen aldia. Beste lau pelikula emititu ziren 2009ko martxoko eta apirileko lau larunbat jarraituetan. Horien artean, Northern Lights LeAnn Rimes eta Eddie Cibrian aktoreekin, Midnight Bayou Jerry O’Conellekin, High Noon Emilie de Ravin pertsonai nagusiaren paperean eta Tribute Brittany Murphyrekin.

Time aldizkariak Nora Roberts 2007 koinfluentzi gehien duten 100 pertsonen listan izendatu zuten, “giza bihotzaren pasioak esploratu” zituela esanik[32]. Roberts, David Mitchellekin batera, zerrenda horretako idazle bakarrak izan ziren[32].

Plagioaren biktima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1997an, Janet Dailey, genero erromantikoko beste idazle garrantzitsu batek Roberts-en lana hainbat aldiz kopiatu zuela onartu zuen. Plagioaz irakurle bat konturatu zen. Irakurle hau Roberts-en Sweet Revenge eta Dailey-ren Notorious aldi berean irakurri zituen eta bi liburuen artean berdintasun nabarmenak aurkitu eta interneten eskuragarri jarri zituen. Roberts Dailey auzitara eraman zuen.

Dailey-k plagioa azaltzeko arazo psikologikoak zituela esan zuen, eta Aspen Gold eta Notorious bere liburuen hainbat aspektu Nora Roberts-en lanetatik hartu zituela onartu zuen. Bi liburu horiek inprentatik kendu ziren Dailey-ren onarpenaren ostean[33][34]. 1998an epaiketa gertatu zen eta Roberts-ek epaiketa horretatik lorturiko ondasun guztiak Literacy Volunteers of America boluntarioen elkartera joango zirela sin egin zuen[8][35].

2008ko urtarrilean Roberts-ek egindako salaketak Cassie Edwards idazketa mundutik bota zuen, honek Roberts-en lanen hainbat atal kopiatu zituelako bere lanetan[36][37].

Lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pantailarako egokitzapenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Magic Moments: 1989
  • Sanctuary: 2001
  • Angels Fall: 2007
  • Montana Sky: 2007
  • Carolina Moon: 2007
  • Blue Smoke: 2007
  • Northern Lights: 2009
  • Midnight Bayou: 2009
  • High Noon: 2009
  • Tribute: 2009
  • Carnal Innocence: 2011

Bizitzako pelikularen kanala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Roberts-en liburu batzuk made-for-tv pelikuletan izan dira egokituak, eta ezaguna izan zen Lifetime-en 2007an gailendutako bilduma:

  • Angels Fall
  • Montana Sky
  • Carolina Moon
  • Blue Smoke

2009an gailendutako bilduma[38]:

  • Northern Lights
  • Midnight Bayou
  • High Noon
  • Tribute

Peter Guberren Mandalay telebista eta Stephanie Germain Prod.-ek zortzi adaptazioak sortu zituzten

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nora Roberts moduan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urrezko Medailoi sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urrezko Medailoi zariak Amerikako Idazle Erromantikoen partez izan ziren sarituak[39]:

  • The Heart´s Victory: 1983 Gaur egundo erromantze sentsuala onerako Urrezko Medailoia
  • Untamed: 1984 Erromantze tradizionala onerako Urrezko Medailoia
  • This Magic Moment: 65-80,000 hitz duen gaur egun egindakoa onerako Urrezko Medailoia, Deidre Mdrn-en Destiny's Sweet Errandekin partekatuak
  • Opposites Attract: 1985 Gaur egungo eleberri labur onerako Urrezko Medailoia
  • A Matter of Choice: 1985 Gaur egungo erromantze nobela luze onerako Urrezko Medailoia
  • One Summer: 1987 Gaur egungo eleberri erromantiko luze onerako Urrezko Medailoia
  • Brazen Virtue: 1989 Suspense onerako Urrezko Medailoia
RITA sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

RITA sariak Amerikako Idazle Erromantikoen partez izan ziren sarituak[39]:

  • Night Shift: 1992 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Night Shield:
  • Divine Evil: 1993 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Nightshade: 1994 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Private Scandals: 1994 Gaur egungo izenburu singular onerako RITA saria
  • Hidden Riches: 1995 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Born in Ice: 1996 Gaur egungo izenburu singular onerako RITA saria
  • Born in Ice: 1996 1995eko erromantze onerako RITA saria
  • Carolina Moon: 2001 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Three Fates: 2003 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Remember When - Part 1: 2004 Suspense erromantiko onerako RITA saria
  • Birthright: 2004 Suspense erromantiko onerako RITA saria
Quill Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Quill sariak Quill fundazioaren partez izan ziren sarituak[40]:

  • Angels Fall: 2006 Urteko liburua
  • Angels Fall: 206 Erromantikoa
  • Blue Smoke: 2007 Erromantikoa

J.D. Robb moduan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Remember When: 2004 eleberri onena RITA sariak[41]
  • Survivor in Death: 2006 eleberri onena RITA sariak

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Roberts-en liburu asko izan dira, edo izango dira, berriz argitaratuak. Nahastea saihesteko Roberts-en ohar berriek logo beri bat ekartzen dute, "NR" haste letra daukan zirkulu bat, liburua ez dela lehendabiziz argitaratu adieraziz[42].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Clark, Blanche. (2010-11-30). «'The $60 million woman'» Herald Sun.
  2. Nora Roberts Official Website. (2011-3-27). Nora Roberts Did You Know?. .
  3. Vernon, Cheril. (2007-7-22). «'Queen of Romance' still going strong» Palestine Herald-Press.
  4. Irish Times (2007-5-12)
  5. a b Weiner, Debbie. (2000-3-10). Author Nora Roberts. BookReporter.
  6. House, Jeanny. (1998). Author Nora Roberts October 1998. BookReporter.
  7. a b c d Kloberdanz, Kristin. (2002ko martxo/apirila). «Meet the Authors - Nora Roberts» Book Magazine (124).
  8. a b c d e f g Quinn, Judy. (1998-2-23). «Nora Roberts: A Celebration of Emotions» Publishers Weekly.
  9. Turn the Page Book's story
  10. Fire destroys Boone Hotel, damages other buildings in Boonsboro
  11. Fire Destroys Novelist Roberts' Hotel. .
  12. a b Nuckols, Ben. (2006-8-22). «Nora Roberts, 9-to-5 storyteller: Her writing output and sales are huge, her work is routine» The Record (Bergen County, New Jersey): F07..
  13. Gold, Laurie; Mowery, Linda. (1997-9-22). Nora Roberts on her MacGregor Series. All About Romance.
  14. a b c Schendel, Jennifer. (2001-11-15). The Appeal of the Romance Series. All About Romance.
  15. a b c d Frequently Asked Questions and Answers from Nora Roberts. .
  16. Nora Roberts. Author Nora Roberts. .
  17. Elley, Karen Trotter. (2002). Nora Roberts deals with destiny in Three Fates. Book Page.
  18. a b Regis, 183-184. orr.
  19. Regis, 159. orr.
  20. Lanham, Fritz. (1993-10-10). «Books & Authors: Nora Roberts» Houston Chronicle.
  21. Brogan, Katie Struckel. (2002). Nora Roberts. Writers Digest.
  22. Nora Roberts on writing. .
  23. Wehr, Isolde. (2000). Interview with Nora Roberts. Die Buecherecke Romantische.
  24. Maryles, Daisy. (2004-2-9). «Nora's Newbies» Publishers Weekly.
  25. a b Nuckols, Ben. (2006-8-7). For Romance Titan Roberts, Writing Novels is a 9-to-5 Job. WTOP News.
  26. Regis, 184. orr.
  27. Maryles, Daisy. (2001-9-10). «Roberts Scores with Mass Turnover» Publishers Weekly.
  28. Nora Roberts Official Website. (December 31, 2005). Nora Roberts Fun Facts. .
  29. Sullivan, Jane. (2003-3-23). She sells 13 books a minute. Nora who? - Turning pages. in: The Sunday Age., Agenda, 10 or..
  30. Romance Writers of America. (2006). RITA Awards: Past Winners. .
  31. Andriani, Lynn. (2007-129). Romance Blossoms Between Nora Roberts and Lifetime. .
  32. a b Holt, Karen. (2007-5-14). «Roberts, Mitchell Make Time's List» Publishers Weekly.
  33. Wilson, Jeff. (1997-7-30). «Romance novelist Janet Dailey apologizes for plagiarism» Pittsburgh Post-Gazette.
  34. Standora, Leo. (1997-8-27). «Romance Writer Janet Dailey Sued» New York Daily News.
  35. «Plagiarism paid for» The Victoria Advocate 1998-4-17.
  36. Tan, Candy; Wendell, Sarah. (2008-01-11). A centralized document for the Cassie Edwards situation. Smart Bitches.
  37. Lundin, Leigh. (2008-5-11). The Case of the Purloined Prose. in: Scandal Sheets. Criminal Brief.
  38. https://web.archive.org/web/20090312041530/http://www.mylifetime.com/on-tv/movies/nora-roberts
  39. a b Romance Writers of America: National Contests and Awards. .
  40. The Quill Awards. .
  41. J.D. Robb in Fantastic Fiction's. .
  42. Memmott, Carol. (2005-7-12). «Prolific Nora Roberts publishes 159th novel» USA Today: 04D..

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Little, Denise; Hayden, Laura. (2003). The Official Nora Roberts Companion. Berkley Books ISBN 0-425-18344-0..
  • Lennard, John. (2007). Of Pseudonyms and Sentiment: Nora Roberts, J. D. Robb, and the Imperative Mood. in: Of Modern Dragons and other essays on Genre Fiction. Tirril: Humanities-Ebooks, 56–86 or. ISBN 978-1-84760-038-7..
  • Regis, Pamela. (2003). A Natural History of the Romance Novel. Philadelphia, Pennsylvania: University of Pennsylvania Press, 183–184 or. ISBN 0812233034..

Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Nora Roberts Aldatu lotura Wikidatan