Norman Schwarzkopf

Norman Schwarzkopf
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Trenton, 1934ko abuztuaren 22a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	Tampa, 2012ko abenduaren 27a (78 urte)
Hobiratze lekua	West Point Cemetery (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: pneumonia
Familia
Aita	Norman Schwarzkopf
Hezkuntza
Heziketa	Hegoaldeko Kaliforniako Unibertsitatea ; Heidelberg High School (en) ; Frankfurt American High School (en) ; Community School, Tehran (en) ; Valley Forge Military Academy and College (en) 1952) ; United States Army War College (en) ; USC Viterbi School of Engineering (en) ; Estatu Batuetako Akademia Militarra Zientziatan graduatua ; United States Army Command and General Staff College (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	ofizierra
Jasotako sariak	ikusi Distinguished Flying Cross ; Bronze Star Medal ; Knight Commander of the Order of the Bath ; Legionnaire of Legion of Merit ; Bihotz Purpura ; Askatasunaren Domina Presidentziala ; Air Medal ; Zilarrezko Izarra ; Air Force Distinguished Service Medal ; Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina ; Combat Infantryman Badge ; Defense Superior Service Medal ; Distinguished Service Medal ; Navy Distinguished Service Medal ; Commendation Medal ; Army of Occupation Medal ; National Defense Service Medal ; Armed Forces Expeditionary Medal ; Vietnam Service Medal ; Vietnam Campaign Medal ; Ohorezko Legioko ofizial handia ; Gallantry Cross ; Order of King Abdulaziz al Saud ; Legion of Merit ; Kuwait Liberation Medal ; Kuwait Liberation Medal ; honorary doctor of the University of Miami (1996ko maiatzaren 10a) ;
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Ameriketako Estatu Batuetako Armada
Gradua	jeneral (AEB)
Parte hartutako gatazkak	Vietnamgo Gerra; Golkoko Gerra; Grenadako inbasioa
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa

Herbert Norman Schwarzkopf (Trenton, New Jersey, AEB, 1934ko abuztuaren 22a - Tampa, Florida, AEB, 2012ko abenduaren 27a) estatubatuar jenerala izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

West Point Akademian egin zituen militar-ikasketak. Gero, Hego Kaliforniako Unibertsitatean, master bat egin zuen urrutiko kontrolez gidaturiko misilen ingeniaritzan. Vietnamgo Gerran Saigongo gobernuaren aholkulari izan zen, eta hango soldaduen prestakuntza-lanetan aritu zen. 1965ean, komandante izendatu zuten, eta Asiako Hego Ekialdeko Gerran parte hartu zuen. Aurrerago, Fort Stewarteko (Georgia) infanteria mekanizatuko 24. dibisioko komandante gisa, 1983an Karibeko Grenada uhartea inbaditu zuen armadako bigarren burua izan zen. 1988an, United States Central Command delakoaren (Estatu Batuetako Aginte Nagusia) ardura hartu zuen; aginte horren helburua Ekialde Hurbila, Asia Mendebaldea eta Afrika Ekialdea kontrolpean edukitzea da.

1990eko abuztuan Persiar golkoan hedatu zen gudarostearen buru izendatu zuten. Berak jarri zuen abian Operation Desert Shield ("Desertuko Ezkutua") izeneko operazioa Macdill-eko (Tanpa) hegazkin-basetik; gero, hilaren bukaeran, Saudi Arabiako desertura aldatu zuten kuartela. 1991ko urtarrilean hasi zen nazioarteko gudarosteen erasoa, Operation Desert Storm ("Desertuko Ekaitza") Iraken aurka, Schwarzkopfen gidaritzapean.

Zortzi hilabetez armada aliatuaren buru izan ondoren, apirilaren 21ean Tampara itzuli zen, eta abuztuaren 30ean, armadan hogeita hamabost urtez aritu ondoren, erreserbara pasatu zen. Domina asko irabazi ditu: Ingalaterrako Elisabet II.a erreginak bosgarren izar sinbolikoa eman zion (Estatu Batuetako Kongresuak ukatzen diona, Desertuko Hartza Estatu Batuetako elezaharretako militarrekin ez berdintzeagatik) eta Ohorezko Zaldunaren Ordena, 1991ko maiatzean. Estatu Batuetako lehendakari George Bushek Askatasunaren Domina eman zion, 1991ko uztailean. Kuwaiteko emir Jaber Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah-k Urrezko Domina ezarri zion, herrialde hartako ohorezko sari nagusia. Ohorezko Legioaren Ordenaren Domina eman zioten eta ohorezko lehen mailako legionario izendatu zuten, 1991ko uztailean. Halaber, Ellis Island-en Ohorezko Domina eman zioten, Estatu Batuetara joandakoen edo haien seme-alaben adorea saritzen duena.

Erretiratu eta gero, autobiografia bat idatzi zuen, It Doesn't Take a Hero, 1992an argitaratua. Analista militar gisa lan egin zuen, batez ere Irakeko inbasioan, 2003an.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Norman Schwarzkopf

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q310188
Multimedia: Norman Schwarzkopf / Q310188