Objektu matematiko

Objektu matematikoa matematikan ikasitako objektu abstraktua da. Objektu matematikoen ohiko adibide batzuk zenbakiak, multzoak, funtzioak eta irudi geometrikoak dira. Objektu matematikoen existentzia eta izaera eztabaidagaia da matematikaren filosofian, eta hainbat pentsamendu-korronte sorrarazi ditu, hala nola logizismoa, platonismo matematikoa eta formalismo matematikoa.

Matematikaren filosofian, "objektu matematiko" kontzeptuak existentziari, nortasunari eta errealitatearen izaerari buruzko gaiak ukitzen ditu.^[1] Metafisikan, objektuak propietateak dituzten izakitzat hartzen dira, eta beren artean erlazio desberdinak izan ditzakete. Filosofoek eztabaidatzen dute ea objektu matematikoek giza pentsamendutik (errealismoa) kanpoko existentzia independentea duten, edo ea horien existentzia buru-eraikuntzen edo hizkuntzaren araberakoa den (idealismoa eta nominalismoa). Objektuak aldatu egin daitezke, konkretutik hasi (matematika aplikatuan ikasten diren objektu fisikoak, adibidez) eta abstrakturaino (matematika hutsean ikasten dena). "Objektu" bat dena funtsezkoa da filosofiaren arlo askotan, hasi ontologiatik (izatearen azterketa) eta epistemologiaraino (ezagutzaren azterketa). Matematikan, objektuak mundu fisikotik aparte existitzen diren entitatetzat hartu ohi dira, eta horrek haien estatus ontologikoari buruzko galderak planteatzen ditu.^[2]^[3] Hainbat pentsamendu-eskola daude gaiari buruz ikuspegi desberdinak eskaintzen dituztenak, eta matematikari eta filosofo ospetsu askok iritzi desberdinak dituzte zein den zuzenena.^[4]

Erreferentziak

↑ Rettler, Bradley; Bailey, Andrew M.. (2024). Zalta ed. Object. (Summer 2024. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University.
↑ Burgess, John, and Rosen, Gideon, 1997. A Subject with No Object: Strategies for Nominalistic Reconstrual of Mathematics. Oxford University Press. ISBN 0198236158
↑ Falguera, José L.; Martínez-Vidal, Concha; Rosen, Gideon. (2022). Zalta ed. Abstract Objects. (Summer 2022. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University.
↑ Horsten, Leon. (2023). Zalta ed. Philosophy of Mathematics. (Winter 2023. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University.

Kanpo estekak

Stanford Encyclopedia of Philosophy: "Abstract Objects" - Gideon Rosen.
Wells, Charles. "Mathematical Objects".
AMOF: The Amazing Mathematical Object Factory
Mathematical Object Exhibit

Datuak: Q246672
Multimedia: Mathematical objects / Q246672

[1] Rettler, Bradley; Bailey, Andrew M.. (2024). Zalta ed. Object. (Summer 2024. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University.

[2] Burgess, John, and Rosen, Gideon, 1997. A Subject with No Object: Strategies for Nominalistic Reconstrual of Mathematics. Oxford University Press. ISBN 0198236158

[3] Falguera, José L.; Martínez-Vidal, Concha; Rosen, Gideon. (2022). Zalta ed. Abstract Objects. (Summer 2022. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University.

[4] Horsten, Leon. (2023). Zalta ed. Philosophy of Mathematics. (Winter 2023. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University.

[1]

[2]

[3]

[4]