Onddo-ardagai hori
Onddo-ardagai horia | |
---|---|
![]() | |
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Fungi |
Filuma | Basidiomycota |
Klasea | Agaricomycetes |
Ordena | Russulales |
Generoa | Laeticutis |
Espeziea | Laeticutis cristata Audet, 2010 |
Basionimoa | Boletus cristatus |
Onddo-ardagai horia (Laeticutis cristata) Russulales ordenako onddo espezie bat da.[1] Oso larrukara da eta ezin da jan. Autore batzuek toxikotzat ere hartzen dute.
Sinonimoak: Grifola cristata, Polyporus cristatus, Polyporus informis, Polyporus agilis, Polyporus virellus, Polyporus poripes, Polyporus flavovirens, Merisma cristatus, Polypilus cristatus, Meripilus lobatus, Cladomeris lobata, Cladomeris cristata, Caloporus cristatus, Grifola poripes, Grifola flavovirens, Polyporus flabelliformis, Caloporus cristatus f. simplex, Scutiger cristatus, Polypilus poripes, Scutiger cristatiformis, Polyporus cristatiformis, Grifola cristatiformis, Albatrellus cristatus.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 5 eta 13 cm bitarteko diametrokoa. Forma irregularra du, lobulatua, itxura inbrikatua, kapela batzuen eta besteen arteko loturengatik. Gainazala belusduna eta ezkatatsua du, berde-oliba kolorekoa edo hori berdexka, ertza ere irregularra du eta beherantz inkurbatua.
Tutuak: Motzak, zuriak, haragitik banaezinak, oso dekurrenteak,
Tutu dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten tutuak.
Poroak: Txikiak, biribilak, lehenbizi zuriak, gero horixkak.
Hanka: Eszentrikoa, batzuetan erdian agertzen da, zurixka edo kapelaren kolore berekoa, baina pixka bat zurbilagoa.
Haragia: Hasieran zurixka, gero berdexka, tentea, gogorra, mikatz samarreko zaporea du.[2]
Etimologia: Albatrellus hitza, onddo honen izen generiko italiar albatrello-tik dator (alberello) Cristatus epitetoa latinetik dator, gandorduna esan nahi duen "cristatus" hitzetik. Kapelen formen gaitik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ez da jateko modukoa, espezie gogorra eta larrukara delako.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Albatrellus ovinus delakoarekin, hau mendiko koniferoen basoetan hazten da, haragia bigunagoa du eta kapela zurixka edo horixka kolorekoa, tonu berdexka gutxiagorekin. Baita Albatrellus confluens espeziearekin ere; honen karpoforoak oso multzokatuta hazten dira, eta azala krema koloretik laranja kolorea aldatzen da, eta hautsia agertzen da.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lurrean ateratzen den espezie hau, udazkenean agertzen da, hostogalkorren hostoen artean, batez ere pagoenetan. Koniferoen azpian ere aurki daiteke.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Costa Rica, Brasil, Europa, Japonia, Txina.[6]
Galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Onddo ardagai-horiak.
-
Onddo ardagai-horiak azpitik.
-
Onddo ardagai-horiak goitik.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 625 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 452 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 559 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 410 or. ISBN 84-505-1806-7..
- ↑ Laeticutis cristata: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.