Osikono
| Osikono | |
|---|---|
 | |
| Xehetasunak | |
| Terminologia anatomikoa |
Osikonoa[1] ugaztun-espezie batzuen buruan dauden larruazalez estalitako hezur-protuberantziak dira. Osikonoak, bai egungo espezieetan, bai desagertutako espezieetan daude. Gaur egun osikonoak dituzten ugaztunak, adibidez, bi sexuetako jirafak edo okapi arrak dira. Osikonoak aurkitu diren ugaztun fosilen artean, Uintatherium (errinozeronteekin ahaidetua) edo Sivatherium, Climacoceras eta Prolibytherium generoak daude (azken hiru horiek jirafa edo okapi bezalako jirafidoekin ahaidetuta daude).[2] Gaur egun, jirafek eta okapiek bakarrik dituzte benetako osikonoak (adarren ordez), baina zerbidoen adarrak hazteko oinarria osikono baten osifikazioaren oso antzekoa da.
Osikonoak kartilago osifikatutik eratortzen dira,[3] larruz eta ilez estalita egoten dira, adarrak ez bezala. Adarrak hezur-ehunetik eratorriak dira: adibidez, orein arrunt batek beharrezko heldutasuna lortzen duenean, belusezko estalkia eta adarren ilea, hau da, belusezkoa, adarrak karrakatzen ditu, larruzko estalkia aska dadin eta adarren hezurra agerian jar dadin.
Osikonoak baskularizatuta daude, eta, beraz, arrek borrokan erabiltzeaz gain (jirafen kasuan, adibidez), termorregulazioari lotutako funtzioren bat izan dezakete. Jirafetan, osikonoen itxurak gizabanako baten sexua edo adina bereizteko aukera ematen du: emeen eta gazteen osikonoak meheak dira, eta ile motots txiki bat dute goialdean; ar helduen osikonoek, berriz, kokospeko formako irtenguneetan amaitzen dute, eta burusoilak izateko joera dute goialdean.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1094188
|
Artikulu hau anatomiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |