Paritate bit

Wikipedia, Entziklopedia askea

Paritate bita edo errore bita kode bitarreko kate bati gehitzen zaion bita da. Bita gehitzen da '1' biten kopurua bikoitia edo bakoitia[1] den jakiteko. Errore detekzio sinpleena paritate bita da.

Bi paritate bit mota daude: bikoitia eta bakoitia.

Paritate bikoitiaren kasuan, jasotako kate bitarrean '1' bitak zenbatzen dira. Zenbaketa bakoitia bada, paritate bitak '1' balioa izango du. Horrela, kate bitarrean dauden '1' biten kopurua bikoiti bihurtuko da. Zenbaketa bikoitia bada, paritate bitak '0' balioa izango du.

Paritate bakoitiaren kasuan, kodifikazioa alderantzizkoa da. Berriz zenbatzen dira '1' bitak . Zenbaketa bakoitia bada, paritate bitak '0' balioa izango du. Zenbaketa bikoitia bada, paritate bitak '1' balioa izango du. Horrela, kate bitarrean dauden '1' biten kopurua bakoiti bihurtuko da.

7 biteko hitza '1' biten zenbaketa 8 biteko hitza ( paritate bita barne)
Paritate bikoitia Paritate bakoitia
0000000 0 00000000 10000000
1010001 3 11010001 01010001
1101001 4 01101001 11101001
1111111 7 11111111 01111111

Paritate bikoitia kode ziklikoaren (CRC) kasu berezia da. Kode ziklikoan '1' bita x+1 polinomioak sortzen du.

Kasu batzuetan, paritate bita doan lekuan bit bat ager daiteke, baina bit horrek ez du paritatearekin zerikusirik. Bit horren balioa '1' denean marka paritate bit deitzen zaio. Bit horren balioa '0' denean, aldiz, espazio paritate bit deitzen zaio. Paritate[2] bitaren balioa konstantea denean, makila paritate bit deitzen zaio. Bit horren funtzioa sistemaren arabera definitzen da. Normalean, helbideen[3] informazio kontrolerako, denbora kudeaketarako edo indentifikatzailea izateko erabiltzen da. Orokorrean, paritate bita komunikazio protokoloetako unitate txikienetan erabiltzen da, 8 biteko hitzetan gehienbat.

Paritatea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Matematika arloan, zenbaki oso baten paritatea definitzeko bakoitia edo bikoitia den aztertu behar da. Sistema bitarrean, pisu gutxieneko bitaren arabera paritatea definitzen da. Telekomunikazioetan eta konputazioan, bit kate batean '1' biten zenbatekoa bikoitia ala bakoitia den aztertu behar da paritatea definitzeko. Paritatea kalkulatzeko XOR batuketa egin daiteke, paritate bikoitian '0' eta paritate bakoitian '1' lortuz. Paritatearen propietatea bit guztiekiko dependentea denez, edozein bit aldatuz, emaitza aldatzen da. Horregatik, errore detekziorako egokia da.

Errore detekzioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bit kopuru bakoitia ( paritate bita barne) errorearekin transmititzen bada, paritatea akastuna izango da. Transmisioan zehar paritate errorea egon dela agertuko da. Paritate bitak errorea detektatzeko soilik balio du. Errorea konpontzeko ez du balio, eta ezin da jakin errore bita zein izan den. Transmititutako datua baztertu behar da eta berriz transmititu. Zarata dagoenean, batzuetan denbora luzea behar da errorerik gabeko transmisio bat egiteko. Beste batzuetan, aldiz, ez da inoiz lortuko errorerik gabe transmititzea. Izan ere, paritatea inplementatzeko soilik bit bakarra behar da eta XOR ateak erabiliz inplementatu daiteke.

Normalean, paritate bita ASCII kodifikazioan erabiltzen da, hitz bitarrak 7 bitekoak direlako. Beraz, hitza eta paritate bita sortzean 8 biteko hitza lortuko da.

Orain paritate bitaren erabilpena transmisio batean ikusiko dugu. Demagun Txominek Borjari 4 biteko mezua bidali nahi diola.

Paritate mota Transmisio zuzena
Paritate bitarra Txominek "1001" transmititu nahi du.

Txominek paritate bita kalkulatzen du: 1+0+0+1= 2. Beraz, paritate bita: '0'.

Txominek paritate bita gehitzen du eta Borjari bidaltzen dio: "10010".

Borjak "10010" jasotzen du.

Borjak paritatea baieztatzen du: 1+0+0+1= 2. Beraz, paritate bita: '0'.

Borjak transmisioa baieztatzen du, emaitza bikoitia espero zuelako.

Paritate bakoitia Txominek "1001" transmititu nahi du.

Txominek paritate bita kalkulatzen du: 1+0+0+1= 2. Beraz, paritate bita: '1'.

Txominek paritate bita gehitzen du eta Borjari bidaltzen dio: "10011"

Borjak "10011" jasotzen du.

Borjak paritatea baieztatzen du: 1+0+0+1=2. Beraz, paritate bita: '1'.

Borjak transmisioa baieztatzen du, emaitza bakoitia espero zuelako.

Beraz, paritatearen mekanismoari esker bit baten errorea detektatzea posible da. Zarata dela eta bit bat alderantzikatzen bada, jasotako datuen kopuru erroreduna egongo da. Aurreko adibidean, Borjak kalkulatzen duen paritate bita jasotako paritate bitarekin bat egiten du. Beraz, errorerik gabeko transmisioa egon dela baieztatzen da. Hurrengo adibidean errorea detektatuko da XOR erabiliz.

Paritate mota Transmisioa errorearekin
Paritate bikoitia

Errorea bigarren bitan

Txominek "1001" transmititu nahi du.

Txominek paritate bita kalkulatzen du:1001=0. Beraz paritate bita '0'.

Txominek paritate bita gehitzen du eta Borjari bidaltzen dio: "10010".

....TRANSMISIOAN ERROREA....

Borjak "11010" jasotzen du.

Borjak paritatea baieztatzen du: 11010= 1. Beraz paritate bita '1'.

Borjak transmisioan errorea egon dela daki, emaitza bikoitia espero zuelako.

Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Paritate bitaren inplementazioa oso sinplea denez, nahiko erabilia da hainbat hardwaretan. Hortaz, arazorik gabe behin eta berriz bidali daitekeen inplementazioetan erabiltzen da. Adibidez, PCI busetan erabiltzen da errore detekziorako.

7 biteko serie transmisioetan, normalean, paritate bita gehitzen da. Horrela, 8 biteko hitza sortzen da eta transmisio era hori ohikoena da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Paritatearen lehenengo erabilera 1951. urtean izan zen eta zinta magnetiko bidezko datuen bilketa sistema batean egin zen. Sistema funtzionatu ahal izateko, seinale paralelo ezberdinekin inplementatu zen. Hori dela eta, datuen bilketa hori zeharkako erredundantzia baieztapenaren bidez gauzatzen zen. Gaur egun, paritatea luzerako erredundantzia baieztapena sistema da.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Ziemer, Rodger E.,. Principles of communication : systems, modulation, and noise. (Seventh edition. argitaraldia) ISBN 978-1-118-07891-4. PMC 856647730. (Noiz kontsultatua: 2019-11-24).
  2. «serial port - What is the difference between using mark/space parity and parity none?» Stack Overflow (Noiz kontsultatua: 2019-11-24).
  3. «ARM Information Center» infocenter.arm.com (Noiz kontsultatua: 2019-11-24).

Ikus Gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]