Pasteurizazio
Pasteurizazioa beroaren bidez likido batean dauden bakterio patogenoak suntsitzeko prozesua da. Louis Pasteurrek 1864. urtean asmatutako teknika da, eta haren omenez jarri zaio izena. Elikagai industrian asko erabiltzen da, esnearekin, ardoarekin, zukuekin, esnekiekin eta izozkiekin, besteak beste. Beste prozesu termikoekin alderatuta, pasteurizazioak ez ditu janarien ezaugarri fisiko-kimikoak eta organoleptikoak asko aldatzen. Bitaminak eta beste osagai nutritiboak ez dira indargabetzen teknika honekin. Pasteurizazioak ez ditu mikroorganismo guztiak akabatzen; patogeno gehienak hiltzen ditu, ordea.
Gaur egun, elikagai likidoen eta edarien iraupena luzatzeko erabiltzen da. Pasteurizazioa egiteko elikagaia bere irakite puntua baino tenperatura apalagoan berotu eta tenperatura horretan edukitzen da denbora jakin batean. Zenbat eta tenperatura garaiagoa orduan eta denbora gutxiagoan eduki behar da gaia tenperatura horretan. Berotze denbora gaiaren ezaugarrien araberakoa da; azukreztatutako isurkariek, esate baterako, denbora gutxi behar dute. Pasteurizazio prozesurik ezagunena esnearena da.
Esnearen pasteurizazioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pasteurizazio klasikoa esnea 63 °C-ra 30 minutuz berotzean datza. Beste mota batek 72 °C-ko tenperatura 15 segundotan jarduten du. Tenperatura eta denbora horiekin Mycobacterium, Brucella, Listeria, Salmonella eta Coxiella bezalako patogenoak hiltzen dira.
Bero iturri gisa ur irakina, ur lurruna edo argindarra erabiltzen duten tresnetan egiten da pasteurizazioa. Gaur egungo tresna guztiak altzairu herdoilgaitzezkoak dira. Esnea pasteurizatuaren bakterio batzuek —Streptococcus lactisak esate baterako— bizirik diraute; halere, arrisku gabe har daiteke esne hori, bakterio arriskutsuenak, Mycobacterium tuberculosis bezalakoak, kasu, pasteurizazioaren ondorioz hil egiten baitira.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.