Patella vulgata

Patella vulgata
	Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Animalia
Filuma	Mollusca
Klasea	Gastropoda
Ordena	Archaeogastropoda
Familia	Patellidae
Generoa	Patella
Espeziea	Patella vulgata; Linnaeus, 1758

Patella vulgata edo Lapa arrunta^[1] Patellidae familiako lapa espeziea da, mendebaldeko Europan generokide hedatuena dena.^[2]

Deskribapena

Maskorra

Kono itxurako maskorra du, gainaldean irekidurarik ez duena. Puntatik sahiets erradialak jeisten dira maskor zirkularraren ertzeraino. Olatuek jotzen duten eremuan maskorraren punta kamutsa izaten da. Sustratuari ongi lotzen zaio eta sarritan espezie epifitoak izaten ditu gainean, balanoak edo algak esate baterako. Oskolak kolore urdin-berdexka edo grisaxka izaten du, eta barrutik zuria edo horixka da. Gehienez 6 cm-ko luzera hartzen du^[3].

Oina

Oina laranja da, sarritan berde, hori edo gris aldera jotzen du. Bi tentakulo gris ditu^[3].

Erradula

Bere erradula maskorra baino handiagoa da. 1.920 hortz ditu, 160 ilaratan. Bere hortzek material naturalik gogorrena dute.^[4]

Bizimodua

Oinak bentosa egiten du itsasbeheran eta lapa oso gogor heltzen zaio harkaitzari. Zenbat eta lehorraldi luzeagoa izan lapak maskor handiagoa izaten du, ur gehiago pilatu ahal izateko, izan ere itsasgora itzuli artean lehorteari aurre egin behar baitio.

Harkaitzetan dauden alga berde eta gorriak jaten ditu eta erradularekin murtxikatzen ditu^[5]. Lapa gazteek Fucus generoko algak hobesten dituzte.

Erabilera

Antzinarotik kontsumitu izan da. Horren froga dira Altamirako leizean aurkitu diren lapa maskor multzoak^[6].

Haragi gogorra izateagatik beste itsaski batzuek baino kalitate txikiagokoa dela esaten da^[7], eta historian behartsuek kontsumitu izan duten moluskua izan da.