Paz Azzati Cutanda
| Paz Azzati Cutanda | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Paz Azzati Cutanda |
| Jaiotza | Valentzia, 1917ko ekainaren 27a |
| Herrialdea |  Espainia |
| Heriotza | Valentzia, 1995eko abuztuaren 12a (78 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | politikaria |
Paz Azzati Cutanda (Valentzia, 1917ko ekainaren 27a - ibidem, 1995eko abuztuaren 12a) Valentziako politikaria izan zen, eta Espainiako Alderdi Komunistako (PCE) militantea.[1] Las Ventas emakumeen kartzelan preso egon zen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Félix Azzati Descalci kazetariaren eta Esperanza Cutandaren alaba zen. Paz merkataritza ikasten ari zen, Gerra Zibila hasi zenean. Autodidakta zen, neba-arrebak bezala. Haiekin, Renau, Néstor, Octavio, Arnaldo eta Magdarekin ikasketa-giroan hazi zen. 1936 amaieran PCEn sartu zen.Mussoliniren Italiatik ihes egin zuen eta Valentziara etorri zen Andrea Familiari izeneko emigratzaile italiarrarekin ezkondu zen, Verdad egunkariaren kazetari eta zuzendari izan zena.[2] Gerran, Azzati Valentzian bizi izan zen. Han, Emakume Antifaxisten Elkartearekin (AMA) harremanetan jarri zen eta alderdi komunistarekin bat egin zuen.[1]
Gerra zibila amaitzean[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Paz Azzati gerra amaitzean Alacantera joan zen, baina ezin izan zuen ihes egin. Ehunka emakumerekin batera zinema batean sartu zuten, eta, ondoren, Los Almendros eremura eraman zuten. Hilabetera askatu zuten, baina ez zen ausartu Valentziara itzultzen, eta Madrilera joan zen izen faltsuarekin. Etxe-zerbitzuan eta eskailerak garbitzen aritu zen, PCErekin harremana galdu gabe. Atxilotu eta Las Ventas emakumeen kartzelara eraman zuten. Han Matilde Landa ezagutu zuen eta harekin batera lan egin zuen zigortutakoen alde. Kondena bete ondoren, aske utzi zuten, baina PCErekin klandestinitatean berriro inplikatu zen, atxilotu eta hogeita hamar urtera kondenatu zuten.[3] Masoneria eta Komunismoa zigortzeko Auzitegi Bereziak komunismo delituagatik auzipetu zuen.[4]
Senarrak Espainiatik ihes egitea lortu zuen, eta SESBera (Errusiara) alde egin zuen. Han Radio Moskun hasi zen lanean, Italiako atalean. Bigarren Mundu Gerra amaitu zenean, italiarra izanda, Italia liberatu eta demokratiko batera aberriratzeko eskatu zuen. 1947ko udan lortu zuen. Handik, Azzati Italiara erbesteratzea lortu zuen, Espainiara inoiz gehiago ez itzultzeko agindu formalarekin. 1948ko uztailean erbesteratu ondoren, ez zen espetxetik atera irailera arte, Erromaraino ontziratzeko.[1]
Paz Azzati Erroman zegoela, senarrak emaztearen askatasuna kudeatzen zuen, Familiari senarrak egunkarietarako artikuluak idatzi zituen eta Sobietar Batasunari buruzko liburu bat idatzi zuen Ettore Vanni izengoitiarekin, izenburu honekin: Lo comunista en Rusia/ Komunista Errusian, Erroma, 1950. Haren lana SESBen eta komunismoaren aurkako erasotzat hartu zuten, eta Mexikora joan behar izan zuten denbora batez.[1]
Azzati 1971n itzuli zen Espainiara, Franco bizi zela, senarra hil eta urtebetera. 1981ean Valentziara itzuli zen, Arnaldo Azzatiren emazte Alejandra Soler koinataren gestioei esker.[1]
1978an, Estatuko Administrazio Zibileko Administrarien Kidego Orokorreko funtzionario izendatu zuten, Zerbitzu Hidraulikoetako Laguntzaileen Kidego iraungitik zetorren funtzionario, eta gerra zibilean egindako lana aitortu zioten.[5]
Valentzian hil zen 1995ean, 78 urte zituela.[4]
Memoria historikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Paz Azzati Cutandaren testigantza bigarren liburuko 5. kapitulua da: Cárceles de mujeres, Ventas, Segovia, Les Corts y Mujeres de la resistencia . Tomasa Cuevasen hiru liburuak elkarrekin argitaratu ziren izenburu honekin: Testimonios de mujeres en las cárceles franquistas/ Kartzela frankisten emakumeen testigantzak (2004).[3]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b c d e «Diccionari Biogràfic de Dones - Biografia 878» dbd.vives.org.
- ↑ Arnaldo Azzati Cutanda. 1913-1986. .
- ↑ a b (Gaztelaniaz) Cuevas, Tomasa; Montes Salguero, Jorge J; Cuevas, Tomasa; Cuevas, Tomasa. (2004). [https://www.worldcat.org/title/testimonios-de-mujeres-en-las-carceles-franquistas/oclc/57749154 Testimonios de mujeres en las ca��rceles franquistas. ] Instituto de Estudios Altoaragoneses, Diputacio��n de Huesca ISBN 978-84-8127-150-8. PMC 57749154. (Noiz kontsultatua: 2022-05-26).
- ↑ a b «Persona - Azzati Cutanda, Paz (1917-1995)» PARES.
- ↑ [https://www.boe.es/boe/dias/1978/12/14/pdfs/A28105-28105.pdf «ORDEN de 24 de noviembre de 1978 por la que se nombra funcionario del Cuerpo General Administrativo de la Administración Civil del Estado a doña Paz Azzati Cutanda.»] BOE 14-12-1978.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q20101442