Platerak eta bielak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Platerak eta bielak.

Platerak eta bielak bizikletaren transmisioaren propultsio-osagaia da, txirrindulariaren hanketako elkarrekiko mugimendua bizikletaren katea mugitzeko erabiltzen den errotazio-mugimendu bihurtzen duena, honek, aldi berean, atzeko gurpila mugitzen duelarik.

Bielei lotutako plater batek edo multzo batek osatzen dute, eta bielei bizikletaren pedalak eusten zaizkie. Gidariarekin lotuta dago pedalei esker, bizikletaren koadroari pedalier ardatzaren bidez, eta atzeko koroari katearen bidez.

Kate lokarriak eta lotzeko hagaxkak aluminiozko aleazioaz, titanioz, karbono-zuntzez, kromo-molibdenozko altzairuekin edo altzairu garestiagaz osatuta daude .

Platerak eta bielak aluminiozko aleaziozkoak, titaniozkoak, karbono zuntzezkoak, kromo-molibdenoko altzairuzkoak edo hain garestia ez den altzairu batekoak dira.

Zatiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Platerak eta bielak zati hauek osatzen dituzte:

Bielak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shimano biela bat

Bielak pedaletatik plateretara potentzia transmititzeko elementuak dira. Bi bielak, alde banatan bata bestearen 180 gradutan muntatuta, pedalier ardatzarekin eta pedalekin lotuta daude. Pedalier ardatz mota ezberdinetara egokitzen diren biela mota ezberdinak daude.

Bizikletaren bielak luzeran alda daitezke, txirrindularien tamaina ezberdinetara eta txirrindularitza mota ezberdinetara egokitzeko. Bielaren luzera pedalaren ardatzaren erditik pedalierraren ardatz edo ardatzaren erdiraino neurtzen da. Bizikleta-osagaien fabrikatzaile handienek, oro har, biradera luzerak eskaintzen dituzte txirrindulari helduentzat, 165 mm-tik 180 mm-ra bitartekoak, 2,5 mm-ko gehikuntzetan, 170 mm-ko biraderarekin, tamaina ohikoena izanik.

Fabrikatzaile espezializatu txiki batzuek bielak egiten dituzte 165 mm-tik beherako tamainan eta 180 mm-tik gorako luzeran.

Platera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shimano plater bat, eskuineko bielatik bereizita

Platerak engranajez osatuta daude, bizikletaren katea engranatuz potentzia (normalean) atzeko gurpilera transferitzeko. Orokorrean, gainetik pasatzen diren katearen katebegi guztiak engranatzeko hortz espaziatuak dituzte, baina, iraganean, zenbait diseinuk (ingelesez skip-tooth edo inch-pitch deituak) katebegi bikoitz bakoitzeko hortz bat izan dute.

hitzarmenez, abiadura askotako bizikletetan, platerarik handiena kanpoaldean dago eta txikiena barrutik. Platerak 20 hortzetik 55era eta, seguru asko, gehiagora bitartekoak dira.

Plakak ere izendun zabalera desberdinetakoak dira:

  • 5/64 "(1,98 mm) 9 edo 10 abiadurako kaseteak dituen edozein bizikletetarako.

BCD (Bolt Circle Diameter ingelesetik) bezala ezagutzen den ezaugarri bat, platerak bielari eusten dioten torlojuek dituzten zuloak zein diametrotan dauden zehazten duen neurria da, normalean milimetrotan. HCD bidez ere ezagut daiteke (Hole Circle Diameter ingelesetik).

Torlojuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Platerak bielari eusten dioten torlojuak

Platerak eta bielak barrutik edo kanpotik lotuta geratzen dira hiruzpalau torlojuren bidez (diseinuaren arabera) beren azkoinekin; kasu batzuetan, torlojuak zuzenean platerari lotzen zaizkio. Horiek biak hainbat luzeratan erabiltzen dira, platerak lotzeko eta bielari multzoa finkatzeko.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]