Pluteo hori
| Pluteo horia | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Pluteaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Pluteus | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Pluteus leoninus P.Kumm., 1871 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Pluteo horia (Pluteus leoninus) Pluteaceae familiako onddo espezie bat da.[1]
Erabiltzekotan bakarrik hornigai gisa.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kapela: 2 eta 5 cm bitarteko diametrokoa. Lehenbizi ganbila, gero zabaldu egiten da, kolore hori-urre eder batekoa, errezel arin lehoi koloreko batez itzalia, gero desagertu egiten da. Erdigunea dentsoagoa da, eta badirudi ezkatatxoen formako puntu bereizietan apurtzen dela azala.
Orriak: Libreak, estu, hasieran krema zurbil kolorekoak, ondoren arrosak, azkenik arre-arrosa kolorekoak, ertza askotan horixka izaten dute.
Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.
Hanka: Liraina, mehea, 6 eta 10 cm bitarteko garaierakoa eta 3 eta 6 mm bitarteko lodierakoa, haritsu-ezkatatsua, luzetara marratua, zurixka, baina oinarrian kolore hori-zikinez tindatua edo arre-arrosakaraz.
Haragia: Mehea, hauskorra, zuria, usain eta zapore nabarmenik gabea.[2]
Etimologia: Pluteus terminoa latinetik dator, hots, "pluteus" hitzetik, hau da, antzinako setio-makinatik. Zabaldutako kapela konikoaren formagatik. Leoninus epitetoa ere latinetik dator, lehoiaren kolorekoa, esan nahi duen "Leoninus" hitzetik. Lehoiaren antzeko kolorea duelako.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ez du balio sukaldaritzarako.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Pluteus romellii delakoarekin, baina honek oinaren zati batean kolore hori eder bat du, eta kapela berriz, arre-marroixka kolorekoa. Pluteus aurantiorugosus espeziearekin ere bai, honek kapela laranja-gorrixka kolorekoa du eta makaletan eta zumarretan hazten da.[4]
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udaberrian eta udazkenean, hostozabalen eta koniferoen egur hiletan.[5]
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Europa, Ipar Afrika, Ipar Amerika, Errusia, Txina, Mongolia, Txina, Japonia.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Sociedad de Ciencias ARANZADI, Departamento de MICOLOGIA. (2000). Setas del Pais Vasco, del campo a la cocina. Kutxa Fundazioa, 148 or. ISBN 84-7173-372-2..
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 299 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 286 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 257 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q1314968
Multimedia: Pluteus leoninus / Q1314968