Puerto Villamil

Puerto Villamil
	hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Ekuador
Province of Ecuador	Galapagoak probintzia
Ekuadorreko kantoia	Isabela kantoia
Geografia
Koordenatuak	0°57′24″S 90°58′03″W / 0.9567°S 90.9675°W
Altitudea	7 m
Demografia
Biztanleria	2.164 (2015); 2.001 (2010)
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC−06:00

Puerto Villamil Ekuadorreko Galapago uharteetako Isabela uhartearen hego-ekialdeko ertzean dagoen herri txiki eta portu bat da. Isabelan bizi diren 2200 pertsonetatik gehienak Puerto Villamilen bizi dira. Portua, sarritan, belaontziz beteta egoten da, Villamil Markesa uharteetara zihoazen yate pribatuentzat herri geralekua baita, Galapago uharteen mendebaldekoena den hiria baita. Puerto Villamil 1897an sortu zuen Antonio Gilek.

Tradizioz, Puerto Villamileko biztanleek nekazaritzaren edo arrantzaren bidez lortu dute bizimodua. Arrantzatik haratagoko jarduerak dibertsifikatzeko zenbait neurri hartu ditu gobernuak, turismoa sustatuz, adibidez. Hala ere, mugimendu hau oso eztabaidatua izan da eta istilu politikoak sortu ditu, besteak beste 2000. urtean, itsasoko pepinoa arrantzatzen zuen talde batek dortoka haurtxoak bahitu zituenean gobernuak bere arrantza mugak zabaldu zitzan.

Hiriak Osasun Zentro bat eta Udal Merkatu bat ditu. Kristo Salbatzailea eliza oso ezaguna da uharteko paisaia eta animaliak erakusten dituzten horma-pinturengatik. Puerto Villamilgo mendebaldean, 1959an itxi zuten kolonia penal baten hondakinak eta presoek eraikitako Malkoetako Harresia daude.^[1]

Hiriaren hego-mendebaldeko muturrean, parkean paseo bat sortu zuten AEBen laguntzarekin. Mangladietako giroetan zehar doa, ur gaziko aintziretatik pasatuz. Flamenkoak, teroak, kurlinta bekaindunak, ahate bahamarrak eta lohia garbitzera datozen gallinulak bizi dira bertan. Pasabidearen amaieran Dortoken Hazkuntza Zentroa dago, Isabelako dortoka espezie anitzak zaintzen laguntzeko eraiki zena. Hiriaren mendebaldean Flamenkoen Putzua dago.

Hiriaren iparraldeko muturrean, kaitik gertu, uhartetxo batzuk daude. Horien artean, "Las Tintoreras" izeneko bat dago, punta zuriko marrazoen kolonia bat, sarritan laba-kanalean atseden hartzen ikus daitekeena.

Klima

Köppen-en sailkapen klimatikoaren arabera, Puerto Villamil-ek klima tropikal lehorra (BSh) du. Klima horren ezaugarri nagusia tenperatura altuak eta eurite moderatua dira. Horren prezipitazioak handiak izan daitezke, baina laburrak; beraz, urtean zehar klima lehorra da nagusi. Urtaroak ez dira sentikorrak ekuatore-eremuan, baina Ozeano Baretik hurbil daudenez, Humboldt (hotza) eta El Niño (beroa) itsaslasterrek bi klima-aldi bereizten dituzte: negu gutxi euritsu eta epel samarra, abendutik ekainera, eta uda lehor eta freskoagoa, uztailetik azarora.

Urteko batez besteko tenperatura 22,8 °C-koa da; martxoa da hilabeterik beroena, 25,2 °C-ko batez bestekoarekin; iraila, berriz, hilabeterik hotzena da, 20,7 °C-ko batez bestekoarekin. Klima isotermikoa da, urte osoan etengabe egiten baititu prezipitazioak (urteko anplitude termikoa 5 °C-tik beherakoa da hilabeterik hotzenaren eta beroenaren artean). Tenperatura erreala oso altua ez bada ere, hezetasunak sentsazio termikoa 34 °C edo gehiago izatea eragiten du. Prezipitazioari dagokionez, hirian euri gutxi eta denboraleak egiten du; 124 mm-ko prezipitazio-aldea dago hilabete lehorrenen eta hezeenen artean; otsailean (14 egun) izaten dira egun euritsuenak hileko, batez beste, eta egun euritsuen kopururik txikiena urrian neurtzen da (4 egun). Hezetasun erlatiboa ere konstantea da: urteko batezbestekoa % 82,4 da.

Datu klimatikoak (Puerto Villamil, Ekuador)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	25.9	27.0	27.5	27.0	25.8	24.6	23.5	23.0	22.9	23.3	23.9	24.8	24.9
Batez besteko tenperatura (ºC)	23.7	24.7	25.2	24.8	23.9	22.7	21.7	20.9	20.7	20.9	21.5	22.5	22.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	22.3	23.1	23.5	23.3	22.7	21.6	20.6	19.7	19.5	19.5	20.1	21.1	21.4
Pilatutako prezipitazioa (mm)	76	137	129	141	64	38	30	22	18	17	18	43	733
Prezipitazio egunak (≥ 1.0 mm)	12	14	14	13	14	11	9	6	4	4	4	7	112
Eguzki orduak	173.6	201.6	248	201	155	117	96.1	83.7	84	108.5	114	130.2	1712.7
Hezetasuna (%)	84	84	82	85	84	83	82	82	81	81	79	82	82.4
Iturria: Climate-data.org^[2]

Aerodromoa

Isabela uharteko Luis Estrada Ycaza aerodromoa (General Villamil aerodromoa ere deitzen zaio) Puerto Villamileko erdigunetik 2,5 km-ra dago. Aireportu hau Galapagoak artxipelagoan gutxien erabiltzen dena da; egunean batez beste sei hegaldi hartzen ditu uharteen artean.

Bere pista asfaltozkoa da, 17/35 orientazioarekin, 1500 metro luze eta 30 metro zabal da. T-1500 ponpa-auto bat du, AFIS zerbitzua aireontziekin komunikatzeko eta NDB irrati-laguntza bat.^[3]^[4]