Begoñako lurmuturreko galeriak

Begoñako lurmuturreko galeriak
	Eraikitako euskal ondasun nabarmena
	Getxoko eremu berezia
	Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Bizkaia
Herria	Getxo
Koordenatuak	43°20′24″N 3°00′47″W / 43.340099°N 3.013099°W
Historia eta erabilera
Eraikuntza	1921
Inaugurazioa	1921
Ondarea
EJren ondarea	82

Begoñako lurmuturreko galeriak kokatuta dauden lekuan egon zen garai batean Begoñako Gotorlekua; gotorleku hau XVII. mendetik XIX. mendera defentsako lanetan aritu zen. Orubearen eustorma bezala eta gaur egun desagertuta dagoen eta Etxebarrieta sendienarena zen Etxebarri jauregiko lorategian aisialdirako leku bezala eraiki ziren. Galeria handi hau Itsasoan Galdutakoen Etxearen parean dago eraikita, eta Atxekolandeta kaletik iristen da bertara.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Horacio Etxebarrietak eskatu zion Ricardo Bastida arkitektoari galerien proiektua 1919. urtean. Aldakera batzuk gero 1921 urtean galeria zabaldu zuten. Punta Begoñako galeria bere aisiraldirako bakarrik eraiki zuen Horaciok.

Gela nagusiak tximinia bategaz eta besaulkiaz apainduta zegoen. Galerien material oso garestiak eta bereziak dira, zafiro urdían, Carrarako malmola, Caceresko granitoa,… Hodartzako horma egurrez egindakoak dira.

Galeria urte askotan zehar bere sortera egon dira, gaur egun galleria berreskuratzeko proiektu bat dago eta bisitak egin daitezke.^[1]

Eraikina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oin irregularra du, bihurria, izan ere, bere profila kokatzen den muinora egokitzen du. Harri-hormazko eta ezpondan egindako zokalo altu baten gainean dago eta altuera desberdineko hiru atal ditu; atal horiek silerian, harri-horman eta hormigoian landu dira.Lehenengoa, Arriluzeko kaitik hurbilen dagoena, altuera bakarrekoa da. Galeria dinteldu bat osatzen du, baranda abalaustratua duten zutabeen gainean oinarrituta. Bigarren atala, luzeena eta bihurriena, altuagoa da, izan ere bi solairu gainjarrita ditu. Galeria baten lekuan, zona honetan begiratoki beiratu handi bat zegoen, behealdean bao angeluzuzenak zituena -gaur egun itxita dago-, eta goialdean zutabeen gainean jarritako arku eskartzanoen arkuteria bat zegoen, altxaera txikiagokoa. Terraza eta begiratoki abalaustratuak estalita daude. Amaierako atala lehenengo atalaren antzekoa da, baina oraingoan sakontasun handiagoa dago, eta horri esker, aisialdira zona bat egokitu zen. Barrualdean hormetan zokalo eder alikatatu bat dute. Horien alboan, etxeko lorategi zaharrerako hainbat sarrera egin ziren. Berriki etxeko orubean etxebizitza-multzo bat eraiki da. Hala ere, arkitekturari, eszenografiari eta giroari dagokienez eraikin honen balioa ukaezina da.^[2]