Radonitsa
| Radonitsa | ||
|---|---|---|
| ||
| Mota | public holiday (en)  jaiegun eslaviarra public holidays in Belarus (en) | |
| Honen parte da | Folk calendar of the Eastern Slavs (en) | |
| Herrialdea | Bielorrusia, Errusia, Ukraina, Polonia, Serbia, Bosniako Serbiar Errepublika eta Bulgaria | |
Radonitsa (errusieraz: Ра́доница, translit.: Radonitsa, bielorrusieraz: Ра́даўніца, euskaraz: «bozkarioren egun»), Radunitsa (errusieraz: Радуница), Radonica edo Radunica, Errusiako Eliza Ortodoxoaren egutegian, Pazkoko bigarren asteartean edo, toki batzuetan (Errusiako hego-mendebaldean), Pazkoko bigarren astelehenean hildakoen oroipena da.[1] Ukrainar tradizioan Provodi (ukraineraz: Прóводи, translit.: Provodi) du izena.
Historia eta esanahia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eslaviarrek, antzinako herri askok bezala, familiako kideen hilobiak udaberrian bisitatzeko eta haiekin jai egiteko tradizioa zuten. Kristautasunera bihurtu ondoren, Errusiako Eliza Ortodoxoak ohitura hau bereganatu zuen, Radonitsa sortuz. Jaiegun honen izena eslaviar «radost» hitzetik dator, "poztasuna" esan nahi duena.[2] Kieveko Rusean, tokiko izena «Krasnaia Gorka» da (Красная горка, «Mendixka ederra»), eta esanahi bera du.
Arraroa dirudi hildakoentzako memoriala «bozkario» izatea, baina poztasun honen atzean dagoen kristau sinesmena Jesusen Piztueraren oroitzapena eta sinestedunei dakarkien poza eta itxaropena da.[3]
Aste Santuko azken egunen garrantzia eta Piztueraren poza direla eta, Typikonek (Ustav), beste jaialdietan bezala, hildakoentzako otoitz bereziak debekatzen ditu, adibidez, Panijida bat, hiletak izan ezik, ezin baita atzeratu — Ostegun Santutik Quasimodo igandera — hamaika eguneko epea. Beraz, Pazkoaz geroztik hildakoak gogoratzeko lehenengo aukera Pazkoko bigarren astelehena da. Hala ere, herrialde ortodoxoetan, hainbat monasteriok astelehenetan baraua egiteko ohitura jarraitzen dutenez, jaia askotan asteartean ospatzen da, guztiek arrautzetan parte hartu ahal izan dezaten.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ [1] "Archbishop Averky – Liturgics — The Sunday of Antipascha" (Ingelesez)
- ↑ (Ingelesez) Agapkina, T.A.. (2015). Radonitsa. in: The Great Russian Encyclopedia. Yu. S. Osipov, 28 or. ISBN 978-5-85270-365-1..
- ↑ (Gaztelaniaz) Agapkina, T. A.. (2009). Radunitsa. in: Antigüedades eslavas : Diccionario etnolingüístico. 5 N.I. Tolstoy ; Instituto de Estudios Eslavos, Academia Rusa de Ciencias, 390 or. ISBN 5-7133-0703-4..
