Richard Feynman

Richard Feynman
Bizitza
Jaiotza	Far Rockaway , 1918ko maiatzaren  11
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	Far Rockaway Los Alamos
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Los Angeles, 1988ko otsailaren  15a (69 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: giltzurruneko gutxiegitasuna
Familia
Anai-arrebak	ikusi Joan Feynman
Hezkuntza
Heziketa	Massachusetts Institute of Technology (1930(e)ko hamarkada - 1939) gradu Far Rockaway High School (1931 - 1935) Princetongo Unibertsitatea (1942 - 1939) doktoretza
Hezkuntza-maila	Ph.D.a
Tesi zuzendaria	John Archibald Wheeler
Doktorego ikaslea(k)	George Zweig
Hizkuntzak	ingelesa
Irakaslea(k)	Abram Bader
Ikaslea(k)	Robert Barro William Daniel Hillis
Jarduerak
Jarduerak	fisikaria, quantum physicista , asmatzailea, idazlea, unibertsitateko irakaslea, perkusionista, fisikari teorikoa, ingeniaria eta science communicatorra
Parte-hartzailea Manhattan Proiektua
Enplegatzailea(k)	Cornell Unibertsitatea Kaliforniako Teknologia Institutua Manhattan Proiektua
Lan nabarmenak	Surely You're Joking, Mr. Feynman! The Feynman Lectures on Physics Feynman diagram Feynman–Kac formula Hellmann–Feynman theorem
Jasotako sariak	ikusi Fisikako Nobel Saria  (1965) Oersted Medal  (1972) Niels Bohr International Gold Medal  (1973) Albert Einstein Award  (1954) Foreign Member of the Royal Society  (1965-04-08) National Medal of Science  (1979) Fellow of the American Physical Society Ernest Orlando Lawrence Award
Nominazioak	ikusi Fisikako Nobel Saria (1956) Fisikako Nobel Saria (1957) Fisikako Nobel Saria (1960) Fisikako Nobel Saria (1962) Fisikako Nobel Saria (1963) Fisikako Nobel Saria (1964) Fisikako Nobel Saria (1965)
Influentziak	Paul Dirac
Kidetza	Royal Society American Association for the Advancement of Science American Physical Society
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa
IMDb	nm0275509
richardfeynman.com

Richard Phillips Feynman (New York, Estatu Batuak, 1918ko maiatzaren 11 - Los Angeles, Kalifornia, Estatu Batuak, 1988ko otsailaren 15a) XX. mendeko estatubatuar fisikaririk garrantzitsuenetariko bat izan zen. Elektrodinamika kuantikoaren eremuko bere lanagatik Fisikako Nobel saria jaso zuen 1965ean Julian Schwingerrekin eta Sin-Itiro Tomonagarekin batera. Partikula azpiatomikoen jokaera azaltzeko balio zuten lanabes piktoriko batzuk jorratu zituen, gerora Feynamen diagrama izenaz ezagutuko zirenak. Gaztaroan bonba atomikoaren garapenean lan egin zuen Manhattan proiektuan, eta Challenger espazio-ontziaren hondamendia balioztatu zuen ikertzaile taldean ere ibili zen.

Fisikari egin zizkion ekarpenen artean nanoteknologiaren lehen garapenei eta konputazio kuantikoari buruzko lehen lanak nabarmentzen dira. Nahiz eta Feynmanen ekarpenak fisikaren barruan asko diren, argitaratu zituen ikerketa artikuluak 37 baizik ez ziren izan. Kaliforniako Caltech unibertsitatean fisika teorikoko Richard Chace Tolman katedra lortu zuen. Feynman bere liburu eta eskoletan fisika errazten eta jendartean zabaltzen saiatu zen, batez ere 1959an nanoteknologiari buruz emandako konferentzian, There's Plenty of Room at the Bottom («Azpioaldean bada nahikoa leku») edota bere The Feynman Lectures on Physics («Feynmanen fisikari buruzko konferentziak»), fisikaren arloan irakurketa klasiko bilakatu den hiru bolumeneko liburua.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Richard Feynman

• Nagore IRAZUSTABARRENA: «Pintura, sanba eta mekanika kuantikoa», Argia, 2315. zenbakia, 2012-03-18.
• Guillermo ROA ZUBIA: «Richard Feynman gogoan», Elhuyar Zientzia eta Teknologia, 2013-02-01.
• «Richard Feynman halakoa zen», Norteko Ferrokarrila, 2013-02-13.