Edukira joan

Rosângela Lula da Silva

Wikipedia, Entziklopedia askea
Rosângela Lula da Silva

38. First Lady of Brazil (en) Itzuli

2023ko urtarrilaren 1a -
← Michelle Bolsonaro (en) Itzuli
Hautetsia: 2022ko Brasilgo hauteskunde orokorrak
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakRosângela da Silva
JaiotzaUnião da Vitória, 1966ko abuztuaren 27a (59 urte)
Herrialdea Brasil
Familia
Ezkontidea(k)Marco Aurélio Monteiro Pereira (en) Itzuli  (1989 -  1996)
Lula da Silva  (2022ko maiatzaren 18a -
Hezkuntza
HeziketaUniversidade Federal do Paraná (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, soziologoa eta funtzionarioa
Enplegatzailea(k)Itaipú Binacional (en) Itzuli  2020)
Eletrobras (en) Itzuli
Jasotako sariak
Ezizena(k)Janja
Ideologia eta sinesmenak
Alderdi politikoa Langileen Alderdia
Twitter: JanjaLula Instagram: janjalula Edit the value on Wikidata

Rosângela Lula da Silva, jaiotzez Rosângela da Silva (União da Vitória, 1966ko abuztuaren 27a), Janja [ʒɐ̃ʒɐ] ezizenez ere ezaguna, brasildar soziologoa eta Langileen Alderdiko kidea da[1][2]. 2023ko urtarrilaren 1etik aurrera, Brasilgo lehen dama da, Luiz Inácio Lula da Silva presidentearen emazte izanik[3].

Bizitza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Familia eta haurtzaroa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

União da Vitória hirian jaio zen, Paraná estatuan, Santa Catarinaren mugatik gertu[4]. José Clóvis da Silva merkatariaren eta Vani Terezinha Ferreira etxekoandrearen alaba da[5][6] eta neba zaharrago bat du, Luiz Claudio da Silva publizitate-eragilea[7]. Janjak hamar egun baino ez zituela, familia Curitibara joan zen bizitzera[1].

Ikasketak eta ibilbide profesionala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1983an, 17 urte zituela, Langileen Alderdian sartu zen[8]. 1984an gizarte-zientziak ikasten hasi zen Paranáko Unibertsitate Federalean eta bertako ikasle mugimenduan parte hartu zuen. Ez zuen arrakasta handirik lortu hirugarren urtera arte eta ikasketak etetea erabaki zuen, baina geroago jarraitu zituen eta 1991n graduatu zen[9].

1995-1996 urteetan, Curitibako udaletxean zuen lana utzita, irakasle-kolaboratzaile gisa lan egin zuen Ponta Grossako Estatu Unibertsitateko Gizarte Zerbitzuen Sailean[10].

Curitibara itzuli ondoren, Langileen Alderdiko zuzendaritzan jardun zuen Paranáko Batzar Legegilean[11]. Curitiban, Gizarte Kudeaketa eta Iraunkortasuneko masterra egin zuen Universidade Positivon[12].

2001-2003 urteetan CHROMA Engenharia enpresan lan egin zuen[7]. 2002an, Curitiban, Margarida Cristina de Quadros lagunarekin batera, aholkularitza-enpresa bat ireki zuen, Princípio Consultoria, Assessoria e Pesquisa Ltda. izenekoa[13].

2005eko urtarrilaren 1ean Itaipu Binacional presa hidroelektrikoan hasi zen lanean. Han zuzendari nagusiaren laguntzaile izan zen, baita garapen iraunkorreko programen koordinatzailea ere. 2012tik 2016ra, Rio de Janeironko Eletrobras enpresako aholkularia izan zen. 2016an Itaipura itzuli zen eta 2020ko urtarrilaren 1ean lan hori utzi zuen[1].

Bizitza pertsonala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1989-1996 urteetan, Marco Aurélio Monteiro Pereira Ponta Grossako Estatu Unibertsitateko historia irakaslearekin ezkonduta zegoen[9]. Ez zuten seme-alabarik izan, baina Monteiro Pereiraren semea hazi zuten[14].

1990eko hamarkadan Lula da Silva ezagutu zuen[15]. 2018ko apirilean hasi ziren harremanean, presidente ohia 2017ko otsailean bigarrenez alargundu ostean[16][17]. Elkarrekin jarraitu zuten Lula ustelkeriagatik eta dirua zuritzeagatik atxilotu eta espetxeratu zutenean 2018ko apirilean[16][18].

2019ko azaroaren 8an, Lula askatu zutenean, berak eta Janjak iragarri zuten ezkon-hitza eman ziotela elkarri[19]. 2022ko maiatzaren 17an, hurrengo egunean ezkonduko zirela iragarri zuten[20], eta maiatzaren 18an ezkondu ziren São Paulon, Angélico Sândalo Bernardino apezpikuak zuzendutako zeremonia katolikoan[21][22].

Erlijioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Fede zehatz baten jarraitzailea denik agerian utzi ez badu ere, afro-brasildar erlijioak praktikatzen ditu, eta Fantástico telebista-saioan jakinarazi zuen erlijio intolerantzia pairatu zuela horregatik[23]. Meza katolikoetan ere emozionatu egiten dela esan zuen[24]. 2022ko urrian, hauteskundeen lehen itzuliko emaitzak zirela eta, Círio de Nazaré manifestazio katolikoa bisitatu zuen Paráko Belém hiriburuan[25].

Brasilgo lehen dama

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2023ko urtarrilaren 1ean, Brasilgo 38. lehen dama bihurtu zen, Luiz Inácio Lula da Silva presidentearen hirugarren agintaldian. Inaugurazio ekitaldian, urre koloreko txaketa eta prakak jantzita agertu zen[26].

Senarrarekin batera, bilera eta ekitaldi ofizial askotan parte hartzen du. Emakumeen eskubideen defendatzailea ere bada[27].

2023ko abenduan, Twitter (X) sare sozialen plataforma salatuko zuela esan zuen, bere kontua pirateatu ostean[28][29]. Twitterren jabea den Elon Muskek erantzun zion: «Ez dago argi nola norbait haren posta elektronikoko pasahitza zein den igartzea gure ardura den»[30].

Sariak eta ohoreak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Brasilgoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Atzerrikoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Iruditegia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Lula da Silva eta Janja inaugurazio ekitaldian, presidentearen Rolls-Royce autoan (2023ko urtarrilaren 1a)
    Lula da Silva eta Janja inaugurazio ekitaldian, presidentearen Rolls-Royce autoan (2023ko urtarrilaren 1a)
  • Janja, Lula, Alberto Fernández eta Fabiola Yáñez Etxe Arrosan (2023ko urtarrilaren 23a)
    Janja, Lula, Alberto Fernández eta Fabiola Yáñez Etxe Arrosan (2023ko urtarrilaren 23a)
  • Lula, Janja eta Joe Biden Bulego obalean (2023ko otsailaren 10)
    Lula, Janja eta Joe Biden Bulego obalean (2023ko otsailaren 10)
  • Lula eta Janja Resistência eta Paris txakurrekin (2023ko martxoaren 14a)
    Lula eta Janja Resistência eta Paris txakurrekin (2023ko martxoaren 14a)
  • Janja Henrique Infantearen Ordena jasotzen Portugalen (2023ko apirilaren 22a)
    Janja Henrique Infantearen Ordena jasotzen Portugalen (2023ko apirilaren 22a)
  • Lula, Janja eta Charles III.a erregea haren koroatze ospakizunetan (2023ko maiatzaren 5a)
    Lula, Janja eta Charles III.a erregea haren koroatze ospakizunetan (2023ko maiatzaren 5a)

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b c (Portugesez) «Quem é Rosângela Silva, a Janja, socióloga e esposa de Lula» G1 2022-05-18 (kontsulta data: 2024-12-18).
  2. ↑ (Portugesez) Santiago, Abinoan. «Socióloga, feminista e flamenguista: saiba mais sobre Janja, noiva de Lula» UOL Universa 2022-05-17 (kontsulta data: 2024-12-18).
  3. ↑ (Portugesez) Coelho, Gabriela. «A mensagem da roupa escolhida por Janja para a posse de Lula» CNN Brasil 2023-01-01 (kontsulta data: 2024-12-18).
  4. ↑ (Portugesez) Bergamo, Mônica. «Casamento de Lula e Janja é divulgado em proclamas de jornal do ABC» Folha de S.Paulo 2022-05-02 (kontsulta data: 2024-12-18).
  5. ↑ (Portugesez) «Pai da primeira-dama Janja morre aos 83 anos por por falência de múltiplos órgãos em Curitiba» G1 2024-04-11 (kontsulta data: 2024-12-18).
  6. ↑ (Portugesez) «Sogra de Lula morre por complicações da Covid-19 em São Bernardo do Campo» G1 2020-10-28 (kontsulta data: 2024-12-18).
  7. ↑ a b (Portugesez) Frota, Etel. «Quem é Janja, a nova primeira-dama do Brasil» Plural Curitiba 2022-09-30 (kontsulta data: 2024-12-18).
  8. ↑ (Portugesez) Oliveira, Wesley. «Quem é Janja e qual o papel da futura esposa de Lula na campanha do petista» Gazeta do Povo 2022-05-17 (kontsulta data: 2024-12-18).
  9. ↑ a b (Portugesez) Bilenki, Thais. (2022). «Com vocês, a Leoa» Revista Piauí 93: 21-22..
  10. ↑ (Portugesez) «Nova esposa de Lula é ex-professora da UEPG» BNT Online 2022-05-19 (kontsulta data: 2024-12-18).
  11. ↑ (Portugesez) Mori, Letícia. «Rosângela da Silva, a Janja: quem é a nova primeira-dama do Brasil» BBC News Brasil 2022-10-30 (kontsulta data: 2024-12-18).
  12. ↑ (Portugesez) «Quem é "Janja", socióloga de 55 anos que se casou com Lula» UOL 2022-05-19 (kontsulta data: 2024-12-18).
  13. ↑ (Portugesez) Chapola, Ricardo. «Ex-sócia de Janja tem cargo de confiança no Planalto» Veja 2023-05-21 (kontsulta data: 2024-12-18).
  14. ↑ (Portugesez) Gonzalez, Mariana. «Do 1º casamento à militância política, livro se aprofunda na vida de Janja antes de Lula» Marie Claire 2023-05-11 (kontsulta data: 2024-12-18).
  15. ↑ (Portugesez) Azevedo, Amanda. «Janja Lula: saiba idade de Janja, como Lula conheceu Janja e mais informações sobre a primeira-dama, esposa de Lula» UOL 2023-01-01 (kontsulta data: 2024-12-18).
  16. ↑ a b (Ingelesez) Hodgkin, Emily. «Who is Janja Lula? Brazil's First Lady 21 years her husband's junior meeting Biden today» Express 2023-02-10 (kontsulta data: 2024-12-18).
  17. ↑ (Ingelesez) «Janja, Lula’s Wife, Will Give a New Meaning to First Lady» Brazzil 2022-11-27 (kontsulta data: 2024-12-18).
  18. ↑ (Ingelesez) «Lula's lover tweets 'wait for me' after Brazil court ruling» France 24 2019-11-08 (kontsulta data: 2024-12-18).
  19. ↑ (Portugesez) Mendonça, Ana Carolina. «Conheça Janja, a namorada de Lula, com quem ele vai se casar» Correio Braziliense 2019-11-08 (kontsulta data: 2024-12-18).
  20. ↑ (Portugesez) «Lula casa nesta quarta-feira (18): saiba quem é Janja, noiva do ex-presidente» IstoÉ Dinheiro 2022-05-17 (kontsulta data: 2024-12-18).
  21. ↑ (Portugesez) «Lula se casa com Janja em SP: fotos» G1 2022-05-18 (kontsulta data: 2024-12-18).
  22. ↑ (Portugesez) Neto, Juvan. «Bispo de Blumenau fez o casamento de Lula» Diarinho 2022-05-18 (kontsulta data: 2024-12-18).
  23. ↑ (Portugesez) «‘Ser ligada a uma religião de matriz africana só me dá orgulho’, afirma Janja sobre intolerância religiosa» G1 2022-11-14 (kontsulta data: 2024-12-18).
  24. ↑ (Portugesez) Anater, Rubens. «No Fantástico, Janja diz se inspirar em Evita e Michelle Obama e que quer ser elo com a sociedade» Estadão 2022-11-13 (kontsulta data: 2024-12-18).
  25. ↑ (Portugesez) Amado, Guilherme. «Janja irá ao Círio de Nazaré amanhã para pagar promessa: saiba qual» Metrópoles 2022-10-07 (kontsulta data: 2024-12-18).
  26. ↑ (Portugesez) «Com Janja, posse de Lula tem pela 1ª vez primeira-dama com calça» O Povo 2023-01-02 (kontsulta data: 2024-12-18).
  27. ↑ (Ingelesez) Hughes, Eléonore. «Brazil’s Lula fires human rights minister accused of sexual misconduct» AP News 2024-09-07 (kontsulta data: 2024-12-18).
  28. ↑ (Ingelesez) «Brazil first lady Rosangela Lula da Silva to sue Elon Musk's X over hacked account» Deccan Herald 2023-12-19 (kontsulta data: 2024-12-18).
  29. ↑ (Ingelesez) «Brazil first lady to sue Musk's X over hacked account» The Straits Times 2023-12-19 (kontsulta data: 2024-12-18).
  30. ↑ (Ingelesez) Rosati, Andrew. «Brazil’s First Lady slams Elon Musk for downplaying her hacked X account: ‘He minimizes a serious event that doesn’t just affect me, but thousands of women’» Fortune 2023-12-21 (kontsulta data: 2024-12-18).
  31. ↑ (Portugesez) Trevor, Daniel. «Lula entrega a Janja a mais alta condecoração da Ordem do Rio Branco» CNN Brasil 2023-11-21 (kontsulta data: 2024-12-18).
  32. ↑ (Portugesez) «Janja recebe Medalha Tiradentes na Alerj» G1 2023-02-08 (kontsulta data: 2024-12-18).
  33. ↑ (Portugesez) «Empoderamento da mulher é destaque na entrega do Diploma Bertha Lutz» Agência Senado 2023-03-08 (kontsulta data: 2024-12-18).
  34. ↑ (Portugesez) Ferraz, Marina; Bassi, Fernanda. «Janja recebe ordem honorífica portuguesa» Poder360 2023-04-22 (kontsulta data: 2024-12-18).
  35. ↑ (Portugesez) Cravo, Alice. «Macron recebe de Lula a mais alta condecoração a cidadãos estrangeiros; francês concede honraria a Janja» O Globo 2024-03-28 (kontsulta data: 2024-12-18).
  36. ↑ (Italieraz) «Lula da Silva Sig.ra Rosângela» Presidenza della Repubblica (kontsulta data: 2024-12-18).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Rosângela_Lula_da_Silva&oldid=10261221"(e)tik eskuratuta