San Giovenale eliza (Orvieto)

Koordenatuak: 42°43′08″N 12°06′14″E / 42.719°N 12.104°E / 42.719; 12.104
Wikipedia, Entziklopedia askea
San Giovenale eliza (Orvieto)
Kokapena
Estatu burujabe Italia
Eskualdea Umbria
ProbintziaTerniko probintzia
Italiako udalerriOrvieto
Koordenatuak42°43′08″N 12°06′14″E / 42.719°N 12.104°E / 42.719; 12.104
Map
Historia eta erabilera
IrekieraXI. mendea
Erlijioakatolizismoa
ElizbarrutiaRoman Catholic Diocese of Orvieto-Todi (en) Itzuli
IzenaJuvenal of Narni (en) Itzuli
Arkitektura
Estiloaarkitektura erromanikoa
Ondarea

San Giovenale eliza Orvieton dago, Umbrian, Italian. Hasieran 1004an eraikia, XII. eta XIII. mendeetako fresko eta artefaktuak ditu. Orvieto-Todi elizbarruti katolikokoa da. Juvenal Narnikoa da izena ematen dion santua.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eliza 1004. urtean eraiki zen, Jupiterri eskainitako antzinako tenplu etrusko baten lekuan ziurrenik, nahiz eta tartean Kristau-eliza primitibo bat ere egongo zen tokian, VI. mendetik aurrera[1]. San Sabinori eskainitako beste eraikin erlijioso baten ondoan zegoen, desagertutako eraikin bat. Gaur egungo eliza 1004. urtean eraiki zen, inguru hartan aberatsak ziren hainbat familiaren laguntzarekin, eta 1028. urtean parrokia-eliza gisa dokumentatu zen. Aldare nagusiko inskripzio batek (GUIDO ABAS MCLXX) adierazten du 1170 zenbakiaz Ordine Guglielmino izeneko monjeen ordenako jabetza zela. Monjeak 1248an joan zirenean, parrokia-eliza bihurtu zen berriro. 1810-1860 urteen arteanFrantziskotarren komunitatearen eliza bat izan zen, baina gero elizbarrutira itzuli zen[2].

Arkitektura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hasieran, estilo erromanikoan eraiki zuten eliza. Kanpandorre altuko dorre bat fatxada biluziaren ondoan dago. Abside erdizirkularra kendu egin zuten XIV. mendean, estilo gotikoaren ekialdeko muturreko luzapenak abside angeluzuzenean amaitu zirenean. Garai hartako ataripe erromanikoaren eta arku itsuen aztarnak daude oraindik. Alboko atean 1497. urtea du inskripzio batek. Eraikinaren behealdea jatorrizkoa den bitartean, goiko aldea 1825ean berreraiki zen.

Barrualdea, freskoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarrera 9. mendeko zoladurazko lauzaz apainduta dago.

Barrualdea aberatsa da XII. eta XIII. mendeetako pinturetan: freskoak Orvietoko eskola baten adierazgarri esan daiteke. 1632an barrualdea estilo barrokoa birmoldatu ondoren, ezkutatu egin ziren margo zaharrak baina 20. mendean argitara itzuli dira. Bataiategian Kristoren Igokundearen XIV. mendeko fresko bat dago. Mende bereko beste fresko ikusgarri bat Gurutzearen Zuhaitzarena da[3].

Lanik aipagarriena XV. mendeko Maestà bat da, Madonna del Soccorso izenekoa, Ghezzi familiak XVI. mendean emandakoa eta 20. mendean zilarrezko pantaila baten atzean aurkitu zuten berriro. Urre koloreko lurra eta mantu urdina ikusita, badirudi berantiarra dela Italo-Bizantziar estilokoa. Marmolezko aldarea, bizantziar eskulturaren adibide ona, 1170. urtea da. XIII. mendearen amaierako marmolezko lektak ditu alboetan, ebanjelisten sinboloekin[2].

  • Gurutzearen Zuhaitza, 14. mendekoa.
    Gurutzearen Zuhaitza, 14. mendekoa.
  • Freskoak zutabe eta hormetan.
    Freskoak zutabe eta hormetan.
  • Barrualdeko ikuspegia.
    Barrualdeko ikuspegia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Italieraz) Chiesa di San Giovenale a Orvieto | Orvieto. 2015-02-20 (Noiz kontsultatua: 2022-04-29).
  2. ↑ a b «San Giovenale (1004)» www.keytoumbria.com (Key to Umbria: Orvieto) (Noiz kontsultatua: 2022-04-29).
  3. ↑ Bandinu, Giovanna. (). Chiesa de San Giovenale. Associazione Pietre Vive (Noiz kontsultatua: 2022-04-29).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Giovenale_eliza_(Orvieto)&oldid=8922967"(e)tik eskuratuta