Semero

Wikipedia, Entziklopedia askea
Semero
Datuak
Sexua Gizonezkoa
Jatorria Euskalduna
Antzeko izenak Semeno eta Seme

Semero euskarazko gizonezko izena da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Seme hitzarekin loturik omen dago, aditu batzuen arabera.[1] Semeroren Erdi Aroko patronimikoa Semeroitz zen.[2][3][4]

Semero eta Semeroitz latinezko Semeno eta Semeno(n)is formetatik atera omen ziren.[oh 1] Latinezko n-a euskaraz r bilakatu zen, arima hitzean gertatu zen bezala (latinez: anima).[5]

Semero izena Erdi Aroko Nafarroako erdarazko izkribuetan ugari da. XVI. mendeko Bizkaiko Ibarguen-Cachopin kronikan ere aurkitzen dugu,[oh 2] hala nola Zuberoako Oihenarten 1638.eko liburuan.[6]

Izen hau Hondarribiko eta Aresoko etxe izenetan aurkitzen dugu, eta baita Erdi Aroko Artaxoako Semero Aran leku-izenean ere. Gaur egungo Senberoitz deituraren jatorria da.

Beste hizkuntzetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Hala Semeno nola Semero formak Euskal Onomastikaren Datutegian onetsiak ageri dira. Alabaina, Orotariko Euskal Hiztegiak, «arima» sarreran, honako hau dakar:
    « Etim. De lat. anima, acaso por intermedio de *alima, con disimilación de nasalidad, como en med. Semero, patr. Semeroyz, de Semeno, Semeno(n)is. »
    Alegia, Semero euskarazko izentzat hartzen du, eta Semeno latinezkotzat.
    

    Bestalde, Mitxelena eta Irigarairen «Nombres vascos de persona» artikuluan, Semero euskal izena ageri da; Semeno, aldiz, ez.

  2. Garaiko gaztelaniaz Ximeno de Muñatones bezala ezagutzen zena, euskaraz Semero deitzen zuten.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskaltzaindia: "Semero", Euskal Onomastikaren Datutegia.
  2. Koldo Mitxelena eta Aingeru Irigarai. (1955). Nombres vascos de persona. Donostia: ASJU.
  3. Patxi Salaberri. (2003). Euskal deiturategia: patronimia. Bilbo: UEU.
  4. Koldo Mitxelena. (1975). Distribución defectiva y evolución fonológica. Studia Hispanica in Honorem R. Lapesa III. Madril.
    « en forma específicamente vasca, siempre Semero, patr. Semeroyz, como Anso ‘Sancho’, patr. Sanoyz »

  5. Euskaltzaindia: "Arima", Orotariko Euskal Hiztegia.
  6. Notitia utriusque Vasconiae, tum Ibericae, tum Aquitanicae

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]