Edukira joan

Serotonina

Wikipedia, Entziklopedia askea
Serotonina
Formula kimikoaC10H12N2O
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
KonposizioaNitrogeno, karbono, oxigeno eta hidrogeno
AurkitzaileaArda Green (en) Itzuli eta Maurice M. Rapport (en) Itzuli
Motatryptamine alkaloid (en) Itzuli
Ezaugarriak
Azidotasuna (pKa)10,4
Momentu dipolarra2,98 D
Fusio-puntua167,5 °C
Irakite-puntua416 °C
Fusio-entalpia2,98 D
Masa molekularra176,095 Da
Erabilera
Elkarrekintza5-hydroxytryptamine receptor 1A (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 1B (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine (serotonin) receptor 1B (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 1D (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 1E (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 1F (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 2A (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 2B (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 2C (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 3A (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 4 (en) Itzuli, 5 hydroxytryptamine (serotonin) receptor 4 (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 5A (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine (serotonin) receptor 5A (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 6 (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine receptor 7 (en) Itzuli, 5-hydroxytryptamine (serotonin) receptor 7 (en) Itzuli, Dopamine receptor D1 (en) Itzuli, Dopamine receptor D5 (en) Itzuli eta Solute carrier family 36 member 1 (en) Itzuli
Rolaserotoninaren errezeptoreen agonista, Neurotransmisore eta primary metabolite (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyQZAYGJVTTNCVMB-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia50-67-9
ChemSpider5013
PubChem5202
Reaxys143524
Gmelin28790
ChEBI1861995
ChEMBLCHEMBL39
EC zenbakia200-058-9
ECHA100.000.054
MeSHD012701
RxNorm1311214
Human Metabolome DatabaseHMDB0000259
KNApSAcKC00001429
UNII333DO1RDJY
KEGGC00780
PDB LigandSRO

Serotonina nerbio-sistema zentralaren neuronek (burmuinenak, batez ere) sortzen duten neurotransmisorea da, heste lodiko hainbat zelulak ere kopuru handitan sortzen dutena. Egitura kimikoari dagokionez aminen taldean sailkatzen da, bere molekulak amino talde bat (-NH2) duelako. Neurotransmisore guztien antzera, neuronen arteko edo neurona bat eta beste zelula baten arteko mezu elektrikoak transmititzen ditu (zelulen arteko konexio edo sinapsiak erraztuz).

Serotoninak eragin handia du nerbio-sisteman, gizakiaren gogo-aldarteak baldintzatuz. Lasaigarria da eta baita antidepresiboa ere. Loa eragin eta jangura eta sexu-gogoa apaltzen ditu.

Serotoninaren kopurua ilunabarrean handitzen da, loa eraginez, eta egunsentian hasten da jaisten.

Triptofano aminoazidoa da serotoninaren molekula aitzindaria. Era berean, guruin pinealean serotonina melatonina bihurtzen da.

Serotoninaren maila baxuak zenbait patologiarekin lotu dira: depresioa, antsietatea, portaera erasokorra, loezina edo insomnioa, eskizofrenia, fibromialgia eta baita migrainekin ere, odol-hodiak zabaltzen baitira serotonina jaisten denean.

Serotonina eta depresioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Depresioak jota daudenek serotonina gutxi dute nerbio-sistema zentralean. Depresioen aurkako botika asko (fluoxetina -Prozac ospetsuaren oinarria-, paroxetina, dapoxetina...) serotoninaren bir-hartzearen inhibitzaileak dira, hots, ez diote uzten neuronen arteko sinapsietan askatzen den serotoninari hartzaile espezifikoei lotzen; modu horretan serotonina-kopurua igotzen da neuronen arteko tartean, eta horrek depresioaren sintomak ekiditen ditu.

Bestalde, droga batzuek (LSDk, estasiak...) serotoninaren askapena indartzen dute neuronetan, garunera iristerakoan euforia eta plazera eragiten duena.

Kanpo-estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]