Siuru
Siuru Estoniako literatura mugimendua izan zen. Izena finlandiar mitologiako suzko txori batena zen. 1917an sortu zen Estonian. Estonia Gaztearen tradizio formalistaren aurka zihoan mugimendu espresionista eta neoerromantikoa izan zen. 1917 eta 1919 bitartean, Siuruk hiru poesia liburuki argitaratu zituen. 1919an gatazkak sortu ziren taldearen barruan. Batzuk, Visnapuuk eta Gailitek alde egin zuten, eta Johannes Barbarus eta August Alle elkartu ziren kide berri gisa.[1][2]
Partaide batzuk
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sortzailea August Gailit. Mugimenduan poeta gazteak eta idazleak zeuden:
- Friedebert Tuglas
- Arthur Adson
- Marie Under
- August Gailit
- Johannes Semper
- Henrik Visnapuu
- Johannes Barbarus
- August Alle
Programa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Siuruko kideek futurismoarekin eta inpresionismoarekin zuten kidetasuna. Bere poesia askotan eskandalagarritzat hartu zen bere izaera erotikoagatik. Siururen filosofiak giza izpirituaren askatasuna nabarmendu zuen. Taldearen leloek Carpe diem! eta Sorkuntzaren poza izan dadila gure indar eragile bakarra izan ziren; azken hau Friedebert Tuglasek iradoki zuen. Taldearen sinboloa krisantemo zuria zen.[1]
Garrantzia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Siuru taldearen lorpenetako bat estoniar herriaren artean literatura zabaltzea izan zen. Horrek Estoniako Errepublika gaztearen jatorrizko literaturaren garapen aktiboa ekarri zuen. Mugimenduak berak bizitza laburra izan zuen arren, Estoniaren independentziak eta horren ondoriozko literatura nazionalaren mugimenduak eten baitzuen, bere kideak figura garrantzitsuak izatera iritsi ziren herrialdearen lehen independentzia aldian eta Sobietar Batasunaren okupazio garaian erbestean zegoen komunitate literarioan.[3]
.jpg)
Marie Under (1883-1980) mugimenduaren liderra izan zen. 1917an argitaratu zuen bere lehen liburua, Sonetoak. Naturari buruzko bere adierazpenek publiko zabala aurkitu zuten arren, bere erotismoak kontserbadoreak eskandalizatu zituen. Underrek literatur ibilbide luze eta garrantzitsua garatu zuen. 1963an argitaratu zuen azken liburua.[1]
Artur Adsonek (1889-1977) 1917an argitaratu zuen bere lehen poema bilduma. Hau eta 1919ko bere hurrengo bilduma gaztetako amodiozko poemak izan ziren. Adsonek bere lana garatzen jarraitu zuen, gizarte gaiak modu klasikoan tratatuz baita ere. Adsonek, bestalde, antzezlan ugari idatzi zituen. Erbestean idazten jarraitu zuen eta hainbat memoria-liburu argitaratu zituen, azkena 1953an. Adson Marie Underren bigarren senarra izan zen.[1]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d (Ingelesez) «Baltic Literature» University of Notre Dame Press 1970 (kontsulta data: 2025-03-29).
- ↑ https://www.britannica.com/art/Estonian-literature#ref216399
- ↑ http://elm.estinst.ee/featured-writers/siuru-in-the-winds-of-freedom/
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1471823