Tabakorik Gabeko Mundu Eguna

Tabakorik Gabeko Mundu Eguna
Mota	nazioarteko egun
Egun	Maiatzaren 31
Fundatzailea	Osasunaren Mundu Erakundea
Argumentu nagusia	smoking ban (en)
Webgune	who.int…

Tabakorik gabeko eta biriketako osasunaren aldeko nazioarteko eguna (erretzearen aurkako nazioarteko eguna ere esaten zaio) urtero ospatzen da maiatzaren 31n. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eta munduko beste erakundekide batzuek sortutako ospakizun bat da, eta tabako-kontsumoaren eragin kaltegarri eta hilgarriez eta besteen tabako-kearen eraginpean egoteaz kontzientziatzeko eta edozein eratako tabako-kontsumoa saihesteko helburua du.

Jatorria

Urtero, maiatzaren 31n, Tabakorik Gabeko Mundu Eguna sustatu eta ospatzen dute OMEk eta haren kideek. Egun horretan, tabako-kontsumoari lotutako osasun-arriskuak nabarmentzen dira, eta ohitura hori murrizteko politika eraginkorrak sustatzen dira. Tabakoaren eraginpean egotea da munduan heriotza prebenigarriak gertatzeko arrazoi nagusia; gaur egun, munduan, hamar heldutatik bat hiltzen du. Hautsontzi baten eta arrosa baten irudia da kanpaina honen ikurra edo logoa.

Yakartako zenbait unibertsitatetako medikuntza ikasleak Indonesia Kempinski Jakarta hoteleko biribilgunean agertu ziren 2010eko maiatzaren 30ean, Osasunaren Mundu Erakundeak sustatutako Tabakoaren aurkako kanpaina-egunaren bezperan.

Tabakoaren ondorioak

Tabakoaren ondorio kaltegarriak lau dira nagusiki:

• Nikotina: tabakoaren osagai nagusia, mendekotasuna sortzen du.

• Karbono monoxidoa: tabako izpien eta errekuntzan dagoen edozein produkturen ez-osoko errekuntzatik datorren gasa da, barne errekuntzako ibilgailuen ketik hasita, gasolina zein diesel izan.

• Gas narritagarriak: arnas aparatuari eragiten dioten gasak.

• Substantzia kantzerigenoak: tabakoaren kean minbizia sor dezaketen zenbait substantzia hauteman dira, hala nola bentzopirenoa. Substantzia horiek tabakoa erretzean sortzen dira, zigarroen paperean edo zigarro horien tabakoa xehatzeko aglutinatzaile gisa erabiltzen den mundrunean.

Erretzean, erretzaileei ez ezik, hurbileko pertsonei ere eragiten die, erretzaile pasiboei.

Tabakorik Gabeko Mundu Egunaren aurreko kanpainak

1988:	Tabakoa ala osasuna: aukeratu osasuna
1989	Emakumeak eta tabakoa: emakume erretzaileen arriskuak
1990	Haurtzaroa eta tabakorik gabeko gazteak: Tabakorik gabe haztea
1991	Leku publikoak eta garraioa: hobe tabakorik gabe
1992	Tabakorik gabeko lantokiak: seguruagoak eta osasungarriagoak
1993	Osasun-zerbitzuak: tabakorik gabeko mundu baterako leihoa
1994	Bitartekoak eta tabakoa: zure mezua ezagutaraztea
1995	Tabakoak uste baino gehiago balio du
1996	Kirola eta artea tabakorik gabe
1997:	Tabakorik gabeko mundu batek elkartuta
1998	Tabakorik gabe haztea
1999	Utzi paketea atzera
2000	Tabakoak hil egiten du, ez utzi engainatzen
2001	Besteen tabako-keak hil egiten du
2002	Tabakorik gabeko kirolak
2003	Tabakorik gabeko filmak, tabakorik gabeko moda
2004	Tabakoa eta pobrezia, gurpil zoroa (ingelesez)
2005	Osasunaren profesionalak tabakismoaren aurka
2006	Tabakoa: hilgarria edozein mozorroren azpian (ingelesez)
2007	Tabako-kerik gabeko inguruneak
2008	Tabakorik gabeko gazteak
2009	Tabakoaren kontrako osasun oharrak
2010:	Generoa eta tabakoa: emakumeei zuzendutako tabakoaren sustapena
2011	Tabakoa Kontrolatzeko OMEren Esparru Hitzarmena
2012	Tabako-industriaren interferentzia
2013	Tabakoaren publizitatea, sustapena eta babesa debekatzea
2014	Tabakoaren gaineko zergak igotzea
2015	Tabako-produktuen legez kanpoko merkataritzari alta ematea
2016	Presta zaitez paketatze neutrorako
2017	Tabakoa, garapenerako mehatxua
2018	Tabakoa eta kardiopatiak
2019	Tabakoa eta biriketako osasuna
2020	Gazteak industriaren manipulaziotik babestea eta tabakoa eta nikotina ez kontsumitzea
2021	Tabakoa uzteko konpromisoa hartzea

Kanpo estekak

• 2022 Tabakorik Gabeko Nazioarteko Egunaren Gune Ofiziala
• Osasunaren Erakunde Panamerikarra

• Datuak: Q233249
• Multimedia: World No Tobacco Day / Q233249