Tarsila do Amaral

Tarsila do Amaral
	; (1925) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Capivari, 1886ko irailaren 1a
Herrialdea	Brasil
Heriotza	São Paulo, 1973ko urtarrilaren 17a (86 urte)
Hobiratze lekua	Consolação Cemetery (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Oswald de Andrade (en) (1926 - 1930)
Hezkuntza
Heziketa	Académie Julian (en)
Hizkuntzak	portugesa
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, eskultorea, marrazkilaria eta artista
Lan nabarmenak	ikusi Abaporu (en) ; Workers (en) ;
	tarsiladoamaral.com.br

Tarsila de Aguiar do Amaral (Capivari, São Paulo, Brasil,1886ko irailaren 1a - ib., 1973ko urtarrilaren 17a) margolaria izan zen, Brasilgo mugimendu modernistan adierazgarriena. 272 pintura, 6 horma-irudi eta 1.300 marrazki inguru egin zituen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tarsila do Amaralen gurasoak Lydia Dias de Aguiar eta José do Amaral Stanislaus ziren. Aitaren aldeko aitona, “O Milionario” izenez ezaguna, enpresaburu aberatsa zen. São Paulo hiriko Sion ikastetxean ikasi zuen. 1902an, bera eta ahizpa Europara joan ziren gurasoekin, eta Bartzelonako Sagrado Corazón ikastetxean utzi zituzten. Bi urte geroago, Tarsila Brasilera itzuli zen eta bere amaren lehengusu batekin ezkondu zen, André Teixeira Pintorekin, eta harekin izan zuen alaba bakarra, Dulce. 1913an banandu eta São Paulora joan zen.^[1] Oswald de Andraderekin ezkondu zen 1926an, eta 1930ean banandu zen.^[2]

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tarsila do Amaral da Brasilgo mugimendu modernistaren lehen faseko margolari adierazgarriena. 1928ko Abaporu margolanak Mugimendu Antropofagikoa inauguratu zuen herrialdeko artista plastikoetan.^[1]

1916an William Zadig eskultore suediarraren tailerrean hasi zen lanean, eta hurrengo urteetan marrazketa eta pintura ikasi zuen Pedro Alexandrino irakasle akademikoarekin eta geroago George Elpons artista alemanarekin. Tarsilaren hasierako produkzioa animalia edo ardandegien estudioetara eta erretratuen zirriborroetara mugatu zen, apunteen koadernoetan bildu baitzuen.^[1]

1920an Parisera joan zen eta Académie Julienera joan zen. Han Émile Renard-en orientazioa jaso zuen. Frantzian, Fernand Léger ezagutu zuen eta 1922ko Artista Frantsesen Areto Ofizialean parte hartu zuen, kubismoaren eraginpeko teknikak garatuz. Urte berean, Brasilera itzulita, Anita Malfatti, Menotti del Picchia, Mário de Andrade eta Oswald de Andrade elkartu ziren. 'Boston taldea' sortu zuten, Arte Modernoaren Asteko ideiak defendatzeko, eta herrialdeko mugimendu modernistaren buru jarri zen.

1926an, banakako lehen erakusketa egin zuen Parisko Cobrer Galerían. Handik aurrera, haren lanek ezaugarri primitibista eta natibista sendoak hartu zituzten. Garai hartako ezaugarria da Abaporu koadroa, mugimendu antropofagikoaren inspirazio izan zena, eta lehen manifestu antropofagotzat ere har daiteke.^[3]

1933an, gizarte-gaiekin lotura handiagoa zuen pintura garatu zuen, eta horren adibide dira Beharginak eta Bigarren Klasea lanak. São Pauloko lehen Biurtekoetan azaldu zen eta atzera begirako bat irabazi zuen São Pauloko Arte Modernoko Museoan (MAM) 1960an. 1963ko São Pauloko Biurtekoan areto berezi bat eskaini zitzaion eta hurrengo urtean aurkeztu zen Veneziako 32.Biurtekoan.

Tarsila do Amaral zinemara eta telebistara eraman zuten, Ester Góesek Eternamente Pagu filmean (1987) eta Eliane Giardinik Um Só Coração (2004) eta JK (2006) miniserieetan.^[4]^[5]^[6]

Moma-k bere lanaren erakusketa bat inauguratu zuen, eta Latinoamerikako lehen artista latinoamerikarra eta zortzigarren atzera begirakoa izan zen, Diego Rivera, Cândido Portinari, Roberto Matta, Manuel Álvarez Bravo, Armando Reverón, José Clemente Orozco eta Joaquín Torres García izan ondoren.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pátio com Coração de Jesus (Ilha de Wright) - 1921
A Espanhola (Paquita) - 1922
Chapéu Azul - 1922
Margaridas de Mário de Andrade - 1922
Árvore - 1922
O Passaporte (Portrait de femme) - 1922
Retrato de Oswald de Andrade - 1922
Retrato de Mário de Andrade - 1922
Estudo (Nu) - 1923
Manteau Rouge - 1923
Rio de Janeiro - 1923
A Negra - 1923
Caipirinha - 1923
Estudo (La Tasse) - 1923
Figura em Azul (Fundo com laranjas) - 1923
Natureza-morta com relógios - 1923
O Modelo - 1923
Pont Neuf - 1923
Rio de Janeiro - 1923
Retrato azul (Sérgio Milliet) - 1923
Retrato de Oswald de Andrade - 1923
Autorretrato - 1924
São Paulo (Gazo) - 1924
A Cuca - 1924
São Paulo - 1924
São Paulo (Gazo) - 1924
A Feira I - 1924
Morro da Favela - 1924
Carnaval em Madureira - 1924
Anjos - 1924
EFCB (Estrada de Ferro Central do Brasil) - 1924
O Pescador - 1925
A Família - 1925
Vendedor de Frutas - 1925
Paisagem com Touro I - 1925
A Gare - 1925
O Mamoeiro - 1925
A Feira II - 1925
Lagoa Santa - 1925
Palmeiras - 1925
Romance - 1925
Sagrado Coração de Jesus I - 1926
Religião Brasileira I - 1927
Manacá - 1927
Pastoral - 1927
A Boneca - 1928
O Sono - 1928
O Lago - 1928
Calmaria I - 1928
Distância - 1928
O Sapo - 1928
O Touro - 1928
O Ovo (Urutu) - 1928
A Lua - 1928
Abaporu - 1928
Cartão Postal - 1928
Antropofagia - 1929
Calmaria II - 1929
Cidade (A Rua) - 1929
Floresta - 1929
Sol Poente - 1929
Idílio - 1929
Distância - 1929
Retrato do Padre Bento - 1931
Operários - 1933
Segunda Classe - 1933
Crianças (Orfanato) - 1935/1949
Costureiras - 1936/1950
Altar (Reza) - 1939
O Casamento - 1940
Procissão - 1941
Terra - 1943
Primavera - 1946
Estratosfera - 1947
Praia - 1947
Fazenda - 1950
Porto I - 1953
Procissão (Painel) - 1954
Batizado de Macunaíma - 1956
A Metrópole "'- 1958
Urutu - 1923
Passagem de nível III - 1965
Porto II - 1966
Religião Brasileira IV - 1970

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b ^c March, Fundación Juan. «Tarsila do Amaral: Vida y obra – Tarsila do Amaral • Fundación Juan March» www.march.es.
↑ (Gaztelaniaz) La antropofagia de Tarsila do Amaral – Moove Magazine. (Noiz kontsultatua: 2022-07-27).
↑ «Antropofagia» Dictionary of Latin American Studies / "Antropofagia.” Dictionary of Latin American Cultural Studies. Robert McKee Irwin and Mónica Szurmuk (eds.). Gainesville: The University Press of Florida: 22-28. 2012.
↑ Stephanie Mota. (22 de julio de 2013). Eternamente Pagu - Norma Bengell (1987). .
↑ «UM SÓ CORAÇÃO - Os modernistas» memoriaglobo.globo.com.
↑ JK (TV Mini-Series 2006– ). .

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tarsila do Amaralen orri ofiziala
Tarsila do Amaral Juan March Fundazioan
Tarsila do Amaral e edo Modernismoa, 2006ko abenduaren 1eko bideoa.

Datuak: Q466627
Multimedia: Tarsila do Amaral / Q466627

[:0-1] March, Fundación Juan. «Tarsila do Amaral: Vida y obra – Tarsila do Amaral • Fundación Juan March» www.march.es.

[2] (Gaztelaniaz) La antropofagia de Tarsila do Amaral – Moove Magazine. (Noiz kontsultatua: 2022-07-27).

[3] «Antropofagia» Dictionary of Latin American Studies / "Antropofagia.” Dictionary of Latin American Cultural Studies. Robert McKee Irwin and Mónica Szurmuk (eds.). Gainesville: The University Press of Florida: 22-28. 2012.

[4] Stephanie Mota. (22 de julio de 2013). Eternamente Pagu - Norma Bengell (1987). .

[5] «UM SÓ CORAÇÃO - Os modernistas» memoriaglobo.globo.com.

[6] JK (TV Mini-Series 2006– ). .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]