Teknofobia

Teknofobia (grekotik τέχνη - technē , "artea, trebetasuna, ofizio"^[1] y φόβος - phobos , "beldurra"^[2]) teknologia berriekiko edo gailu konplexuekiko, bereziki ordenagailuekiko, beldurra edo ezinikusia da.^[3] Teknofiliaren kontrako terminoa da.

Kontzeptu horri buruz egindako interpretazioak ugariak diren arren, badirudi konplexuagoa dela, teknologiak erritmo geldiezinean eboluzionatzen jarraitzen du eta. Teknofobia beldur irrazional gisa erabiltzen da, baina beste batzuek beldur justifikatuak dituzte. Ziberfobiarekin lotzen da.

Larry Rosen, doktore, psikologo, ikertzaile eta Kaliforniako Unibertsitate Estataleko irakasle dena, teknofobiaren hiru maila banatu izan zituen: "erabiltzaile deserosoak", "teknofobo kognitiboak" eta "teknofobo grinatsuak".

Ideia teknofobikoen adibideak aurki daitezke arte forma anitzetan, Frankenstein bezalako literatur lanetatik hasi eta Metropolis bezalako filmetaraino. Lan horietako askok teknologiaren alde ilunago bat erretratatzen dute, teknofobikoak direnek hautematen duten bezala.

Prebalentzia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Adituek ez dakite zehazki zenbat pertsonak pairatzen duten teknofobia, baina, badakite helduagoetan ohikoagoa dela. Pertsonen adina zenbat eta handiagoa izan, orduan eta txikiagoa da teknologia berrien erabilpena. Internet erabiltzen duten helduen batez bestekoa hurrengoa da, adibidez:^[4]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

X= Adina eta Y= Portzentaia (ehunekoa)

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teknofobia Industria Iraultzaren hastapenekin hasi zen. Kalifikatu gabeko eta gaizki ordaindutako gizon, emakume eta haurrek egiten zuten artisautza lana egiteko gai ziren makina berrien garapenarekin, lanbide haietan lan egiten zutenak beren etorkizunak beldurtzen hasi zirelako. 1675ean ehule talde batek beren lanpostuak ordezkatu zituzten makinak suntsitu zituen. 1727rako Parlamentuak makinak eraistea delitu nagusi bihurtu zuen. Ekintza horrek, ordea, ez zuen indarkeria-oldea geldiarazi. Luditak, langile antiteknologikoen talde bat, «ludd» izenarekin elkartu ziren 1811ko martxoan, markoak ehuntzeko funtsezko osagaiak kenduz, etxeak hornigaiak eskuratzeko erasoz eta eskubide komertzialak eskatuz, indarkeria handiagoarekin mehatxatzen zuten bitartean. Uzta txarrek eta elikadura-istiluek lagundu zioten haren kausari, populazio urduri eta asaldatua sortu baitzuten jarraitzaileak erakartzeko.^[5]

Sintomak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teknofobiak larritasun-sintomak eragin ditzake teknologia berriei aurre egitean. Beldur hori fobia espezifiko gisa hartzeko bezain larria bada, eta antsietate-nahasmendu mota bat bada, teknofobia duten pertsonek honako sintoma hauek izan ditzakete: ^[6]

Bularreko mina
Zorabioa
Goragaleak edo gorakoak
Taupada azkarrak
Arnasa hartzeko zailtasuna
Transpirazioa
Dardara

Tratamendua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mediku batekin hitz egin behar da teknofobia sintomek eguneroko bizitzari aurre egiteko gaitasuna oztopatzen badute. Beldur eta antsietate sentimenduak murrizteko tratamenduak daude. Medikuak iradoki ditzakeen tratamenduetako batzuk honakoak dira:^[7]

Jokabide kognitiboaren terapia (CBT): beldur sentimenduak sortzen dituzten pentsamendu negatiboak identifikatzea eta aldatzea da. Terapeuta batekin hitz egitean datza, pentsamendu irrazionalak direnean antzematen ikasteko eta modu positibo batean aurre egiteko.
Antsietate sintomei aurre egiteko, medikamentuak har daitezke, antidepresiboak, benzodiazepinak eta beta-blokeatzaileak adibidez.
Esposizio terapia: Teknologiarekin zerikusia duen bedurraren eraginpean egotea esan nahi du, antsietatea pixkanaka baretzen den arte.