Toyotismo
Toyotismoa edo Toyota sistema lan antolaketa bat da, jatorriz Japoniakoa, fordismoaren eta taylorismoaren hobekuntza bezala hartua. Lehen aldiz Toyota enpresan erabili zen, hortik izena.
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Toyotismoa bukatuenetariko sistema eta eransgarriena dirudi hainbat antolaketa lanetan aldaketen ondorioz/eraginez. Produkzio teknika berriaz gozatuz (robotika, CAD-CAM,..) zerikusirik badu lan erlazioetan zein industrialetan.
Oinarrizko ezaugarriak hurrengoak dira:
- Funtzionamendua ahalik eta gehien lan talde murriztuetan lan eginez (kate lanean ez). Talde hauek balio anitzeko esku lanekoak dira (tanoko).
- Denbora kontrolak kate lanetan izaten zituzten eta langileen erabakiak hainbat lan eremutan emateko aukera bazuten.
- Atalen entrega epeak eta produktu bukatuak une doituetan (just in time)
- Etengabeko hobekuntza lan prozesuan (kaizen).
- Jadaneko beste berrikuntza produktu erdibukatu eta bukatuen txarteleratzea produkzio lerroan (kanban sistema, norbait metaketa edota salmenta produktuak kentzen dituenean, kanban-ak edo seinaleak bidaiatzen dute lerroaren hasierako unera besteei ohartarazteko beste produktu bat nahi dela edo eskari berria dagoela); automatizazio altuagoa eta ergonomia; lan orduen murrizketa;bonuen murrizketa aukera taldeen produktibitatean arasean banakako produkzio handiagoa lortzek, etab.
Toyotismoa, aro globaletik ulertuta, zera ahalbidetzen du:
- eskuzko lanaren produktibitatea hobetzea.
- langabeziaren hazkundea saihestu (Japoniako langabezi tasak ez du ia populazio aktiboaren %3,5 gainditzen, enpresa gehienen izkutuko langabezi tasa garrantzitsu bat existitzen baita), erakutsiz soluzio bakarra ez dela flexibilidade liberala ( soluzio neotayloriana, langileen kaleraketa) kosteak murrizteko. Enpresan langileen parte hartzea beste soluzio bide bat da.
- beste herrietan ihardetsi, Japoniakoa soilik ez izatea (Japoniako kotxe enpresak AEBetan, edota toyotismoaren aldaera japoniarrak Alemanian edo Suitzan).
Desabantailak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Toyotismo ereduaren desabantailak honakoak dira:
- lan erritmo handi baten pean atseden egiten du, estres eta prezio efektuekin.
- gamaren eraberritzea oso arina bada, akatsen zenbatekoa eta produktuen zaharkitzea handitu dezakete, errentagarritasun tasaren erorketa sorraraziz.
Gaur egun, Japoniako elektronika industria zeinak aplikatzen dituen toyotismo prozedurak, esportatu egin du taldeak eta lan taldeetan lan egitea baita kapital sozialaren inbertsioan ere parte hartzen du eta zabaltzen badago hain urrutiko periferian, Erresuma Batuan bezala. Toyotismoen prozesuen berregituraketa produkzioan oraindik diraute.