Larruki koloreanitz

Wikipedia, Entziklopedia askea
Trametes versicolor» orritik birbideratua)
Larruki koloreanitz
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaPolyporales
FamiliaPolyporaceae
GeneroaTrametes
Espeziea Trametes versicolor
Mikologia
 
poroak himenioan
 
txapel okertua
 
himenioa dekurrentea da
 
espora zuriak dauzka
 
saprobioa da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Larruki koloreanitza (Trametes versicolor) Polyporaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Sukaldaritzako interesik gabea. Japonian medikuntzan erabiltzen da. Sendagai asko ditu, horietako batzuk ikertzeko daude oraindik.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Karpoforoa: Sesila, 3 eta 10 cm. bitarteko luzerakoa, 1 eta 5 cm. bitarteko proiekziokoa eta 1 eta 4 mm. bitarteko lodierakoa. Normalean, zurari atxikia irteten da, multzo inbrikatuetan zirkulu edo giltzurrun formak osatuz, lauak, hainbat koloretako gune zentrokidez apainduta, beltzetik zurira eta marroi-gorrixkatik okrera doazenak. Ertz uhindua, gainazal bilotsua, distiratsua eguraldi lehorrarekin.

Himenioa: Tutu motzak, zuriak edo krema kolorekoak, zahartuaz horitzen joaten dira. Poro oso txikiak, biribilak eta tutuen kolore berekoak.

Haragia: Oso mehea, larrukara eta zuria.[2]

Etimologia: Trametes hitza latinezko “trama” hitzetik dator, ehun edo irun lodia esan nahi du, poroen itxuragatik. Versicolor epitetoa ere latinetik dator eta kolore aldakorrekoa esan nahi du.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez da jangarria, larrukara eta gogorra delako.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Deskribatutako espeziea oso aldakorra da bere forma eta koloreetan, eta, beraz, espezie honetako aldaera batzuk bereizi egin dira. Trametes zonatella perretxikoarekin nahas daiteke. Trametes multicolor perretxikoarekin ere bai, hau kolore anitzekoa da, baina ez du tonu beltzik eta urdinxkarik.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urte osoan, hezetasuna dagoen bitartean. Oso arrunta eta aldakorra da. Hostozabalen, koniferoen, fruta-arbolen eta abarren zur hilaren gainean hazten da.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipar Amerika, Europa, Afrika, Erdialdeko eta Hego Amerika, Antartikako uharteak, Asia, Australia, Zeelanda Berria.

Galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 649 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 406 or. ISBN 84-505-1806-7..
  4. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 474 or. ISBN 978-84-617-0196-4...
  5. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 557 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]