Tulipen Iraultza
| Tulipen Iraultza | |
|---|---|
| Jatorrizko izena | (ky) Жоогазын революциясы |
| Mota | iraultza |
| Honen izena darama | Tulipa eta iraultza |
| Honen parte da | koloretako iraultza eta Q4059963  |
| Denbora-tarte | 2005eko martxoaren 22a - 2005eko apirilaren 11 |
| Data | 2005 |
← Q4059963
| |
| Kokaleku | Kirgizistan |
| Herrialdea | Kirgizistan |
Tulipen Iraultza (errusieraz: Тюльпановая революция; kirgizeraz: Жоогазын революциясы) 2005ean Kirgizistanen gertatutako errebolta izan zen, Askar Akaiev presidentearen kargugabetzea eragin zuena.
Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2005eko otsailaren 27ko eta martxoaren 13ko Kirgizistango legebiltzarrerako hauteskundeak egin ziren. Askar Akaiev presidentearen aldekoek erdietsi zituzten eserleku gehienak, eta oposizioak % 10 baino ez, emaitza ofizialen arabera.[1] Horiek horrela, Gobernuak "iruzurra" egin zuela salatu zuen oposizioak, eta horrek eztandarazi zuen krisi politikoa. Martxoaren 24an, oposizioko milaka jarraitzailek presidentearen egoitza hartu ostean, Akaiev presidenteak Errusiara ihes egin zuen.[2] Biharamunean, legebiltzarrak Kurmanbek Bakiev aukeratu zuen behin behineko presidente.
Hasiera batean Akaievek kargua uzteari uko egin baitzion, Kirgizistango legebiltzarreko ordezkaritza bat Moskura joan zen haren dimisioa negoziatzeko asmotan. Hainbat ordutako negoziaketen ondoren, lau puntuko hitzarmen batekin hitzartu zen, apirilaren 4an, Akaieven dimisioa. Akordio horretan, presidentearen kargu-uzteaz gain, hiru gai gehiago adostu zituzten: presidente ohiarentzat segurtasun bermeak, lehendakaritzarako hauteskunde deialdia eta Errusia eta Kazakhstanen onarpena hitzarmenaren nazioarteko bermatzaile gisa.[3][2]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Ekainaren 26an egingo dituzte Kirgizistanen presidentea aukeratzeko bozak. Berria, 2005eko martxoak 26, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2022-2-4).
- ↑ a b Akaieven dimisioa onartu du Kirgizistango Legebiltzarrak, eta uztailaren 10ean finkatu du bozen eguna. Berria, 2005eko apirilak 11, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2022-2-3).
- ↑ Askar Akaiev presidenteak dimisioa sinatu du Moskun. Berria, 2005eko apirilak 5, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2022-2-3).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q459162