Ukrainako inbasioa (2022)
Egunotan albiste da gertakari hau. Litekeena da orri honetako informazioa edozein unetan aldatzea, beraz. |
Ukrainako inbasioa (2022) | |||
---|---|---|---|
Errusia-Ukraina gerra | |||
![]() ![]() 2022ko Ukrainako inbasioko fronteak (goialdean) eta inbasioaren egoera (behealdean), 2022ko maiatzaren 18an.
(Ikus ere inbasioaren mapa detaileduna) | |||
Data | 2022ko otsailak 24 – egun (83 egun) | ||
Lekua | Ukraina (liskar militarren zerrenda) | ||
Egoera | Martxan
| ||
Gudulariak | |||
| |||
Buruzagiak | |||
Indarra | |||
| |||
Galerak | |||
| |||
![]() ![]() ![]() ![]() Denetara: ![]() ![]() |
2022ko otsailaren 24an, Errusia Ukraina –lehenengoaren hego-mendebaldeko herrialde bizilaguna– eskala-handian inbaditzen hasi zen zen, egun dirauen –baina 2014. urtean hasitako– gerra errusiar-ukrainarraren gorakadarik handiena markatu zuena. Inbasioaren aurretik, Errusiaren kontzentrazio militar luze bat egon zen, Ukraina mugan, 2021aren hasieran hasitakoa. Gorakada militar hau Vladimir Putinek, Presidente errusiarrak, 1997-osteko NATOren zabaltzearen kritika modura bideratu zuen, Errusiarako segurtasunerako mehatxu gisa ulertzen baitzuen; hala, Ukraina Aliantza Militarrera eranstea debekatzeko nahia erakutsi zuen, oinarri irredentistetan oinarriturik.[33] Inbasioa baino egun batzuk lehenago, Errusiak ofizialki onartu zituen Donetskeko Herri Errepublika eta Luhanskeko Herri Errepublika, Ukrainako Ekialdeko Donbass eskualdean aldebakarki independizatu bi ia-estatu, bai eta tropak bidali bertara, otsailaren 21ean. Honi jarraiki, otsailaren 22an, Errusiako Biltzar Federalak aho batez baimena eman zion presidenteari indar militarra Errusiako mugetatik kanpo erabiltzeko.
Otsailaren 24ko goizeko 05:00ak ETT inguruan (UTC+2), Putinek "operazio militar berezia" iragarri zuen Ukraina ekialdean; minutu batzuk geroago, misilekin erasoak hasi ziren Ukraina osokoan zehar, Kieven –Ukrainako hiriburuan– barne, Ukrainako Muga Zerbitzuak Errusiarekin eta Bielorrusiarekin zituen mugako-postuei erasoak izan zirela adierazten zuten bitartean.[34][35] Bi ordu geroago, Errusiako lehorreko indarrak herrialdean sartu ziren.[36] Ukrainako Presidente den Volodymyr Zelenskyk gerra-legea aldarrikatuz, Errusiarekiko harreman diplomatikoak hautsiz eta mobilizazio orokorra iragarriz erantzun zuen. Inbasioak nazioarteko kondena zabala jaso zuen, Errusiari zigorrak ezartzea barne, Errusian gerraren aurkako protestei atxiloketa masiboekin erantzun zitzaien bitartean.[37][38]
Testuingurua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sobietar Batasun-osteko testuingurua eta Iraultza Laranja[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ukrainako iraultza eta Donbasseko Gerra[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aurrekariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Inbasioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreakzioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Donetskeko Herri Errepublika 2014ko maiatzean independentzia aldarrikatu zuen estatu bat da, Errusia (2022tik aurrera) eta Hego Osetia onartu gabeko ia-estatuaren onarpena jasoz.[2]
- ↑ Luhanskeko Herri Errepublika 2014ko maiatzean independentzia aldarrikatu zuen estatu bat da, Errusia (2022tik aurrera) eta Hego Osetia onartu gabeko ia-estatuaren onarpena jasoz.[3][4]
- ↑ Indar errusiar batzuk Bielorrusiatik egin dute eraso[5]
- ↑ Ustez, Transnistriatik –mundu-mailako herrialderik errekonozitzen ez duen ia-estatua; de iure Moldaviaren parte– misilak jaurti ziren Ukrainaren aurka.[6]
- ↑ NATOk defentsarako zeharkako laguntza militarra eskaini du.[7]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-news-02-23-22/h_82bf44af2f01ad57f81c0760c6cb697c
- ↑ https://tass.com/world/738110
- ↑ (Ingelesez) «Ukraine’s rebel ‘people’s republics’ begin work of building new states» the Guardian 2014-11-06 (Noiz kontsultatua: 2022-02-22).
- ↑ «Общая информация | Официальный сайт Главы Луганской Народной Республики» web.archive.org 2018-03-12 (Noiz kontsultatua: 2022-02-22).
- ↑ https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-news-02-23-22/h_82bf44af2f01ad57f81c0760c6cb697c
- ↑ https://web.archive.org/web/20220224172130/https://intellinews.com/moldova-tightens-security-after-explosions-heard-close-to-russia-backed-transnistria-236052/
- ↑ https://www.reuters.com/world/europe/nato-allies-provide-more-weapons-ukraine-stoltenberg-says-2022-02-25/
- ↑ https://www.nytimes.com/2022/01/10/us/politics/russia-ukraine-helicopters.html
- ↑ https://www.nytimes.com/live/2022/02/18/world/russia-ukraine-biden-putin
- ↑ a b c Mundu-mailako Balantze Militarra (2021)
- ↑ https://www.ynetnews.com/article/rygayyblc
- ↑ a b https://www.themoscowtimes.com/2022/02/24/russia-says-destroyed-over-70-ukraine-military-targets-a76571
- ↑ https://www.reuters.com/world/europe/military-transport-aircraft-crashes-southern-russia-interfax-2022-02-24/
- ↑ a b c d e f https://www.bbc.com/news/live/world-europe-60517447?pinned_post_locator=urn:asset:6feb197c-9473-44eb-a42f-088d9c12d6ee
- ↑ https://ghostarchive.org/archive/20220226120201/https://apnews.com/article/russia-ukraine-vladimir-putin-volodymyr-zelenskyy-boris-johnson-business-08f569df695831ee467979527ea2e241
- ↑ https://www.bbc.com/news/live/world-europe-60517447
- ↑ a b https://www.bbc.com/news/live/world-europe-60517447?pinned_post_locator=urn:asset:408850ed-0ef2-42e2-8a1f-1bc26b8f07c8&pinned_post_asset_id=6218d8350ce87e491a0ecfc8
- ↑ https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/ukraine-says-more-than-40-of-its-soldiers-10-civilians-killed/
- ↑ https://www.reuters.com/world/europe/ukrainian-military-plane-shot-down-five-killed-authorities-2022-02-24/
- ↑ https://edition.cnn.com/2022/02/24/europe/ukraine-russia-invasion-friday-intl-hnk/index.html
- ↑ https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-news-02-25-22/h_7b91f6ad08bf5829abc44f2098f1c49d
- ↑ a b c https://interfax.com/newsroom/top-stories/74432/
- ↑ a b https://ghostarchive.org/archive/20220226010249/https://www.facebook.com/watch/?v=1263814700696492
- ↑ https://interfax.com/newsroom/top-stories/74434/
- ↑ https://ghostarchive.org/archive/20220226/https://splash247.com/two-more-ships-hit-in-the-black-sea/
- ↑ https://ghostarchive.org/archive/20220226/https://www.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-news-02-26-22/index.html
- ↑ https://www.dailysabah.com/world/europe/bomb-hits-turkish-owned-ship-off-ukraines-odessa
- ↑ https://ghostarchive.org/archive/20220226/https://www.romaniatv.net/alerta-in-marea-neagra-nava-a-republicii-moldova-atacata-de-rusi-anuntul-facut-de-ministerul-apararii-din-ucraina_6272918.html
- ↑ https://ghostarchive.org/archive/20220226/https://www.g4media.ro/breaking-o-nava-sub-pavilionul-republicii-moldova-a-fost-lovita-de-un-obuz-in-marea-neagra-tot-echipajul-e-format-din-marinari-rusi.html
- ↑ https://ghostarchive.org/archive/20220226/https://newsroompanama.com/business/panama-flagged-ship-attacked-by-russian-navy
- ↑ https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3413511-update-on-russian-invasion-198-civilians-including-three-children-killed-in-ukraine.html
- ↑ https://www.reuters.com/world/europe/some-100000-ukrainians-have-left-their-homes-several-thousand-flee-abroad-un-2022-02-24/
- ↑ «Russia’s invasion of Ukraine | The Economist | Ghostarchive» ghostarchive.org (Noiz kontsultatua: 2022-02-26).
- ↑ «Russian military vehicles enter Ukraine from Crimea» web.archive.org 2022-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-02-26).
- ↑ «Украинские пограничники сообщили об атаке границы со стороны России и Белоруссии» web.archive.org 2022-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-02-26).
- ↑ «Is Russia preparing to invade Ukraine? And other questions - BBC News» web.archive.org 2021-12-19 (Noiz kontsultatua: 2022-02-26).
- ↑ «Live updates: Russia invades Ukraine; world leaders condemn attack» web.archive.org 2022-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-02-26).
- ↑ «Russian police detain close to 400 anti-war protesters in several cities | CBC News» web.archive.org 2022-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-02-26).