Uztailaren 27

Uztailaren 27a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta zortzigarren eguna da, 209.a bisurteetan. 157 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian Bernardo Atxaga Jaiotza: Asteasu, 1951 Jesus Altuna Jaiotza: Berastegi, 1932 Alfons van Pawel-Rammingen Jaiotza: Biarritz, 1843 eta 1843 Heriotza: Hannover, 1932ko azaroaren 20a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Munduan Francesco Petrarca Jaiotza: Arezzo, 1304 eta 1304 Heriotza: Arquà Petrarca, 1374ko uztailaren 19a Giosuè Carducci Jaiotza: Valdicastello Carducci (en) eta Pietrasanta, 1835, 1835 eta 1835 Heriotza: Bolonia eta Pietrasanta, 1907ko otsailaren 16a Alexandre Dumas Jaiotza: former 2nd arrondissement of Paris (en) eta Paris, 1824 Heriotza: Marly-le-Roi, 1895eko azaroaren 27a Jean Baudrillard Jaiotza: Reims, 1929, 1929 eta 1929 Heriotza: Parisko 6. barrutia, 2007ko martxoaren 6a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Uztailaren 27ko jaiotzak Donnie Yen • Marek Hamšík • Triple H • Cassandra Clare • Ernst Zermelo • Eskuz gaurkotu Heriotzak Euskal Herrian Frantzisko Lopez Alen Jaiotza: Donostia, 1866ko urtarrilaren 9a Heriotza: Donostia, 1910 Josef Imatz Jaiotza: Errenteria, 1767ko apirilaren 24a Heriotza: Madril, 1834 Florentino Goikoetxea Jaiotza: Hernani, 1898ko martxoaren 14a Heriotza: Ziburu, 1980 José Glaría Jaiotza: Alesbes, 1929ko uztailaren 21a Heriotza: , 2006 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Munduan Francesco Petrarca Jaiotza: Arezzo, 1304ko uztailaren 20a eta 1304ko uztailaren 19a Heriotza: Arquà Petrarca, 1374 Mikhail Lermontov Jaiotza: Mosku, 1814ko urriaren 3a (juliotar egutegia) eta 1814ko urriaren 15a Heriotza: Piatigorsk, 1841 (juliotar egutegia) Gertrude Stein Jaiotza: Allegheny (en) , 1874ko otsailaren 3a Heriotza: Neuilly-sur-Seine, 1946 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Uztailaren 27ko heriotzak Fyodor Tyutchev • Ferruccio Busoni • Richard Nikolaus von Coudenhove-Kalergi • Richard Aldington • Auguste Forel • Einojuhani Rautavaara • Eskuz gaurkotu

Gertaerak Robespierreren atxiloketa 1214 - Filipe II.a Frantziakoa Bouvinesko gudua irabazi zuen eta Frantziaren kontrolpean ipini zituen Anjou, Bretainia, Maine, Normandia eta Turena. 1549 - Frantzisko Xabierkoa jesulagunaren ontzia Japonian lehorreratu zen. 1794 - Frantziako Iraultzan Maximilien Robespierre atxilotu zuten (irudian) 17.000 "iraultzaren etsai" exekutatzeko bultzatu zuelako. + Gertaera gehiago... Egutegia << Uztaila >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2025 Aurreko eta hurrengo urteetan 2022: Asteazkena 2023: Osteguna 2024: Larunbata 2026: Astelehena 2027: Asteartea 2028: Osteguna Izendegia Santutegia: Natalia eta Aurelio Kordobakoak, Pantaleon Nikomediakoa, Simeon Estilita, Zelestino I.a Seaska egutegia: Jokin/Joakin/Jokine eta Arrako.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 2006 – Pertsona bat hilik Deban hegazkin arin batek lur jo ondoren.

Mundua

• 1214 – Filipe II.a Frantziakoak Bouvinesko gudua irabazi zuen eta Frantziaren kontrolpean ipini zituen Anjou, Bretainia, Maine, Normandia eta Turena.
• 1549 – Frantzisko Xabierkoa jesulagunaren ontzia Japonian lehorreratu zen.
• 1724 – Peter Ume Basatia, Helpensenen aurkitu zuten, Hanoverretik gertu.
• 1794 – Frantziako Iraultzan Maximilien Robespierre atxilotu zuten 17.000 "iraultzaren etsai" exekutatzea bultzatu zuelako.
• 1909 – Otsoaren Amildegiko hondamendian riftarrek 153 espainiar militar hil zituzten.
• 2006 – Gas leherketa Kantabriako Laredo herrian. Bost hildako, euretatik lau bizkaitarrak.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• 2010 – Euskal Jaialdia ospatzen dute aste betez AEBetako Boise hirian.

Mundua

• 1990 – Flatliners filma estreinatu zen, Joel Schumacherek zuzendu eta Kiefer Sutherland, Julia Roberts, William Baldwin, Oliver Platt eta Kevin Bacon aktoreek antzeztu zuten.

Kirolak

Euskal Herria

• 2013 – Donostia Klasikoa: Tony Gallopin frantziar txirrindulariak irabazi zuen. Bigarrena Alejandro Valverde espainiarra eta hirugarrena Roman Kreuziger txekiarra.

Mundua

• 2012 – Londres hirian Udako XXX. Olinpiar Jokoak hasi ziren.
• 2014ko Frantziako Tourra: Vincenzo Nibali italiar txirrindularia garaile.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1777 – Nazario Egia, Egiako kondea, euskal militar eta politikaria (h. 1865).
• 1794 – Juan Domingo Untzueta, bizkaitar argitaldaria (h. 1870).
• 1793 – Jose Pantaleon Agirre, Bilboko alkatea.
• 1843 – Alfons van Pawel-Rammingen, alemaniar jatorriko britainiar aristokrata, Biarrizko urrezko aroaren protagonistetako bat, Biarritzen (h. 1932).
• 1866 – Adolfo Urkixo, bizkaitar politikaria (h. 1933).
• 1871 – Elvira Zulueta, arabar aristokrata (h. 1917).
• 1879 –
  • Serafín Ajuria, arabar enpresaburua (h. 1937).
  • José Iruretagoyena, nafar militarra (h. 1960).
• 1892 – Eulogio Aranguren, gipuzkoar futbolaria, Buenos Airesen (h. 1973).
• 1897 – Manuel de la Sota, Txanka, euskal kulturaren bultzatzailea, idazlea eta politikari abertzalea (h. 1979).
• 1924 –
  • Jaime Allende, euskal belar hockey jokalaria (h. 2003).
  • Maria Angeles Esnaola, frankismoaren garaiko maistra abertzalea (h. 2017).
• 1932 – Jesus Altuna, gipuzkoar arkeologoa, paleoantropologoa eta arkeozoologoa.
• 1935 – Aurelio Sagaseta Ariztegi, nafar apaiza eta musikaria.
• 1948 –
  • Juan Jose Goiriena de Gandarias, arabar ikertzaile eta irakaslea (h. 2020).
  • Jean Pier Mendiburu, baxenafar bertsolaria (h. 2022).
• 1951 – Bernardo Atxaga (Joseba Irazu), euskal idazlea.
• 1952 – Miguel Ángel Txoperena, Txoperena II.a, nafar pilotari ohia.
• 1959 – Alain Iriart, lapurtar politikaria, Hiriburuko auzapeza eta Hiriburuko kantonamenduko kontseilari nagusia.
• 1963 – Rita Oraá, arabar boleibol jokalari ohia.
• 1965 – Patxi Villanueva, nafar futbolaria ohia.
• 1966 – Isabel Diaz, euskal idazlea.
• 1977 – Izaskun Rekalde, bizkaitar ekonomialaria, irakaslea, ikertzailea eta euskaltzalea (h. 2023).
• 1978 –
  • Leire Bilbao, euskal idazlea.
  • Amaia Goirigolzarri Alegria, euskal abokatua, Sare Herritarreko eta Erabakizaleak taldeko kidea (h. 2023).
• 1984 – Asier Arruti, gipuzkoar pilotari ohia.
• 1985 – Mikel Méndez, bizkaitar futbolaria.
• 2005 – Markel Beloki, arabar txirrindularia.

Mundua

• 1452 – Ludovico Sforza, Milango dukea (h. 1508).
• 1667 – Johann Bernoulli, suitzar matematikaria, mediku eta filologoa (h. 1748).
• 1740 – Jeanne Baret, frantziar botanikaria eta esploratzailea (h. 1807).
• 1768 –
  • Charlotte Corday, Frantziako Errepublikaren aldeko iraultzailea (h. 1793).
  • Joseph Anton Koch, erromantizismoko austriar margolaria, Alpetar margo-paisaia erraldoien sortzailetzat joa (h. 1839).
• 1801 – George Biddell Airy, ingeles matematikaria (h. 1892).
• 1824 – Alexandre Dumas (semea), frantziar idazlea (h. 1895).
• 1832 – Đura Jakšić, serbiar idazlea (h. 1878).
• 1834 – Miguel Grau, El Caballero de los mares, perutar politikari eta militarra (h. 1879).
• 1835 – Giosuè Carducci, italiar poeta eta irakaslea (h. 1907).
• 1847 – Amicie Lebaudy, frantziar idazle eta filantropoa (h. 1917).
• 1853 – Vladimir Korolenko, errusiar idazle eta kazetaria (h. 1921).
• 1854 – Takahashi Korekiyo, Japoniako lehen ministroa (h. 1936).
• 1866 – António José de Almeida, Portugalgo presidente eta lehen ministroa (h. 1929).
• 1867 – Enrique Granados, kataluniar musikagilea (h. 1916).
• 1870 –
  • Hilaire Belloc, frantziar jatorriko ingeles idazle, historialari eta politikaria (h. 1953).
  • Bertram Boltwood, estatubatuar fisikari eta kimikaria (h. 1927).
• 1877 – Ernő Dohnányi, hungariar musikagile, piano-jotzaile eta orkestra-zuzendaria (h. 1960).
• 1881 – Hans Fischer, alemaniar kimikaria, 1930eko Kimikako Nobel Saria (h. 1945).
• 1882 – Donald Crisp, ingeles aktore, ekoizle, zuzendari eta gidoilaria (h. 1974).
• 1893 – Nina Petrova, sobietar frankotiratzailea, historiako frankotiratzaile arrakastatsuenetakoa (h. 1945).
• 1900 – Charles Vidor, hungariar-estatubatuar zinemagilea (h. 1959).
• 1903 – Michail Stasinopoulos, Greziako presidentea (h. 2002).
• 1904 – Liudmila Rudenko, ukrainar-sobietar xake jokalaria (h. 1986).
• 1907 – Irene Kaminka Fischer, austriar-estatubatuar matematikari eta geodesista, historiako geodesista garrantzitsuenetakoa (h. 2009).
• 1910 –
  • Julien Gracq, frantziar olerkari, eleberrigile, saiakera-idazle eta antzerkigilea (h. 2007).
  • Leslie Kish, hungariar-estatubatuar estatistikaria eta inkesten metodologian aditua (h. 2000).
• 1913 – Vittorio Sereni, italiar idazlea (h. 1983).
• 1916 –
  • Alfred Jost, frantziar biologoa, endokrinologian aditua (h. 1991).
  • Amha Selassie, Etiopiako enperadorea (h. 1997).
• 1917 – Bourvil, frantziar aktore eta abeslaria (h. 1970).
• 1921 – Eugen Coseriu, hizkuntzalaritza erromanikoan aditua (h. 2002).
• 1925 – Lita de Lázzari, argentinar telebista-aurkezlea eta etxekoandre mediatikoa (h. 2015).
• 1927 –
  • Gisèle Halimi, tunisiar-frantziar abokatua, idazlea eta ekintzaile feminista (h. 2020).
  • Berta Riaza, espainiar aktorea (h. 2022).
• 1929 –
  • Jean Baudrillard, frantziar soziologo, filosofo, argazkilari eta pentsalari politikoa (h. 2007).
  • Jack Higgins, ingeles eleberrigilea (h. 2022).
• 1936 – Josep Termes, kataluniar historialaria, XIX. eta XX. mendeetako kataluniar langileen mugimenduan espezializatua (h. 2011).
• 1937 – Detto Mariano, italiar musikagile, moldatzaile, abesti-idazle, piano-jotzaile, grabazio-ekoizle eta musika argitaratzailea (h. 2020).
• 1938 – Pierre Christin, frantziar komiki-gidoilaria (h. 2024).
• 1939 – Manuel Vázquez Montalbán, kataluniar idazle eta kazetaria (h. 2003).
• 1940 – Pina Bausch, alemaniar dantzari modernoa, koreografoa, dantza irakaslea eta ballet zuzendaria (h. 2009).
• 1942 – Eva Serra, kataluniar historialari eta saiakeragilea (h. 2018).
• 1944 – Bunji Kimura, japoniar futbolari ohia eta entrenatzailea.
• 1946 – Rade Šerbedžija, kroaziar aktore, zinema zuzendari eta musikaria.
• 1951 –
  • Eduardo Gómez Manzano, espainiar telebista, zinema eta antzerkiko komedia aktorea (h. 2019).
  • Kazuo Saito, japoniar futbolari ohia.
• 1952 –
  • Robin Friday, ingeles futbolaria, Ingalaterran 1970eko hamarkadan zehar oso ospetsua (h. 1990).
  • Carol Vaness, estatubatuar opera abeslaria, sopranoa.
• 1962 – Mariela Castro, kubatar politikaria eta sexologoa.
• 1965 – José Luis Chilavert, paraguaiar futbol atezain ohia.
• 1967 –
  • Jill Messick, estatubatuar zinema ekoizlea (h. 2018).
  • Joan Ridao, kataluniar politikari, abokatu eta irakaslea.
• 1968 – Maria Grazia Cucinotta, italiar aktore eta modeloa.
• 1970 – Nikolaj Coster-Waldau, danimarkar aktorea.
• 1971 – Froyla Tzalam, belizetar antropologo, komunitateko lider eta politikaria.
• 1976 – Demis Hassabis, ingeles informatikari eta adimen artifizialari buruzko ikertzailea, 2024ko Kimikako Nobel Saria.
• 1977 –
  • Ana Pontón, BNGko galiziar politikaria.
  • Jonathan Rhys Meyers, irlandar aktorea.
• 1979 – Marielle Franco, brasildar soziologoa, feminista, politikaria eta giza eskubideen aldeko ekintzailea (h. 2018).
• 1980 – Allan Davis, australiar txirrindularia.
• 1981 – Francesc Cabeza, kataluniar saskibaloi jokalari ohia.
• 1984 –
  • Neil Harbisson, ipar-irlandar jatorriko kataluniar artista, modu ofizialean ziborgtzat jo izan zen lehen izakia.
  • Taylor Schilling, estatubatuar aktorea.
• 1989 – Houry Gebeshian, armeniar-estatubatuar gimnasta artistikoa.
• 1990 –
  • Dina Bousselham, hispano-marokoar aholkulari politikoa eta politologoa.
  • Joana Couto, brasildar emakumezko aktore eta modelo transgeneroa.
  • Michi Goto, japoniar futbolaria.
• 1992 – Hanae Shibata, japoniar futbolaria.
• 1993 – Jordan Spieth, estatubatuar golfaria.
• 1996 - Dawit Seyaum, etiopiar erdi- eta iraupen-lasterketetako atleta, 1500 metrotan aditua.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1834 – Josef Imatz, gipuzkoar ekonomialari eta politikaria, Madrilen (j. 1767).
• 1910 – Frantzisko Lopez Alen, euskal idazle eta margolaria (j. 1866).
• 1922 – Jesus Sarria, kubatar-bizkaitar idazlea (j. 1887).
• 1946 – Lorenzo Luis Yanguas, nafar musikari eta musikagilea (j. 1882).
• 1971 –
  • Joseba Altuna, euskal idazlea (j. 1887).
  • Juan Martin Pertika, euskal idazlea (j. 1888).
• 1973 – Frantzisko Atutxa, euskal idazlea (j. 1908).
• 1980 – Florentino Goikoetxea, euskal mugalaria eta Bigarren Mundu Gerran Erresistentziako kidea (j. 1898).
• 2004 – Peporro, gipuzkoar futbolaria (j. 1929).
• 2008 – Jose Luis Ugarte, euskal nabigatzailea, bakarkako estropadetan aditua (j. 1928).

Mundua

• 1061 – Nikolas II.a, aita santua.
• 1276 – Jakue I.a Aragoikoa, Aragoiko errege eta Bartzelonako kondea (j. 1208).
• 1382 – Joana I.a Napolikoa, Napoliko erregina eta Proventzako kondesa.
• 1675 – Henri de La Tour d'Auvergne (Turenneko bizkondea), Frantziako mariskal jenerala (j. 1611).
• 1759 – Pierre-Louis Moreau de Maupertuis, frantziar matematikari, astronomo eta filosofoa (j. 1698).
• 1841 – Mikhail Lermontov, errusiar poeta, margolari eta eleberrigile erromantikoa (j. 1814).
• 1844 – John Dalton, ingeles kimikaria, fisikaria eta meteorologoa (j. 1766).
• 1853 – Tokugawa Ieyoshi, Tokugawa shogunerriko hamabigarren shoguna (j. 1793).
• 1865 – Alphonse Henri d'Hautpoul, Frantziako lehen ministroa (j. 1789).
• 1903 - Lina Sandell, suediar poeta eta gospel himnoen egilea (j. 1832).
• 1917 – Emil Kocher, suitzar sendagilea, 1909ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1841).
• 1938 – Tom Crean, irlandar itsasgizona, antartikaren esploratzailea (j. 1877).
• 1946 – Gertrude Stein, estatubatuar idazle, poeta eta feminista (j. 1874).
• 1970 – António de Oliveira Salazar, Portugaleko lehen ministro eta diktadorea (j. 1889).
• 1977 – Javier Ramírez Sinués, aragoiar abokatu eta politikari kontserbadorea, Arabako gobernadore zibila (j. 1898).
• 1980 – Muhammad Reza Shah Pahlavi, Irango shah (j. 1919).
• 1981 – William Wyler, suitzar-estatubatuar film zuzendaria (j. 1902).
• 1984 – James Mason, ingeles aktorea (j. 1909).
• 1985 – Michel Audiard, frantziar idazlea, antzerkigilea eta zinemagilea (j. 1920).
• 1994 –
  • Kevin Carter, hegoafrikar kazetaritza-argazkilaria (j. 1960).
  • Rosa Chacel, espainiar idazlea (j. 1898).
• 1995 – Miklós Rózsa, hungariar-estatubatuar musikagilea (j. 1907).
• 1997 – André Giraud, frantziar politikaria (j. 1925).
• 2001 – Leon Wilkeson, estatubatuar baxu-jotzailea, Lynyrd Skynyrd taldeko kidea (j. 1952).
• 2003 – Bob Hope, estatubatuar aktorea (j. 1903).
• 2005 – Camila de Castro, brasildar aktore pornografiko eta modelo transexuala (j. 1979).
• 2008 – Jesús López-Cancio, espainiar politikaria, Gerra Zibilean matxinoen alde egin zuena (j. 1917).
• 2011 – Agota Kristof, frantsesezko hungariar idazlea (j. 1935).
• 2012 – Jack Taylor, ingeles futbol epailea (j. 1930).
• 2015 – A. P. J. Abdul Kalam, Indiako 11. presidentea (j. 1931).
• 2016 –
  • Piet de Jong, Herbehereetako lehen ministroa (j. 1915).
  • James Alan McPherson, estatubatuar saiakeragile eta ipuingilea (j. 1943).
• 2017 – Sam Shepard, estatubatuar idazle, antzezle eta zinema-zuzendaria (j. 1943).
• 2018 – Vladimir Voinovitx, errusiar idazlea (j. 1932).
• 2019 – John Robert Schrieffer, estatubatuar fisikaria, 1972ko Fisikako Nobel Saria (j. 1931).
• 2020 – Owen Arthur, Barbadosko lehen ministroa (j. 1949).
• 2023 – José Luis Inciarte, 1972ko Uruguaiko Aireko Armadaren 571 hegaldiaren istripu eta odiseatik bizirik ateratako bat (j. 1948).
• 2024 –
  • Mariano Haro, espainiar atleta (j. 1940).
  • Pavel Kuxnir, errusiar piano-jotzaile, idazle, ekintzaile eta bakezalea (j. 1984).
  • Mísia, poltugaldar fadoen abeslaria (j. 1955).
  • Edna O'Brien, irlandar eleberrigilea (j. 1930).
  • Wolfgang Rihm, alemaniar musikagilea (j. 1952).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Jokin/Joakin/Jokine eta Arrako.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2719
• Multimedia: 27 July / Q2719

Uztailaren 26 | Urteko egutegi | Uztailaren 28