Valpuestako elizbarrutia
Valpuestako elizbarrutia Dioecesis Vallipositasis | |
---|---|
Santa Mariaren kolegiata | |
Kokapena | |
Herrialdea | Araba/Burgos |
Elizako probintzia | Tarragona |
Apezpiku hiria | Valpuesta |
Informazioa | |
Sorrera | 804 |
Desegitea | 1087 |
Katedrala | Santa Mariaren kolegiata |
Valpuesta (latinez: Valliposita edo Valle Conposita) antzinako Eliza Katoliko Erromatarraren elizbarrutietako bat izan zen.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Zalantzazko Valpuestako kartularioen arabera, Joan apezpikuak 804an eratu zuen. Hau, Iberiar Penintsulako konkista musulmana zela eta, Ocako elizbarrutia desegin eta Gaubea aldera ihes egin zuen. Elizabarrutia Tarragonako artxidiozesiko sufraganeoa zen.[1] 1087 arte iraun zuen, noiz Burgosko elizbarrutiak (egun artxidiozesia dena) bildu zuen.
Bere egoitza IX. mendeko eliza bisigotiko baten gainean eraikitako egungo Santa Mariaren kolegiatan zegoen.[2] Bertan Valpuestako kartularioak topatu zituzten non antzinako gaztelaniazko lehendabiziko hitzak dauden.[3] Hitz hauetan euskararen eragina nabarmena zen.
1969an Eliza Katolikoak elizbarrutia "berreskuratu" eta, harrezkero, apezpiku nominal izendatu ditu.
Apezpikuen zerrenda[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Joan (804)
- Felimir (876–881)
- Fredulf (884–890)
- Diego I.a (900)
- Diego II.a (929–957)
- Martin (963–992)
- Belasko (1008–1011)
- Antso (1011–1022)
- Munio I.a (1024–1037)
- Ato (1037–1049)
- Gartzia (1049–1052)
- Gomez (1052–1065)
- Munio II.a (1065–1087)
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) Titular See of Valliposita, Spain. .
- ↑ www.valpuesta.com
- ↑ Vergaz, Miguel Ángel. (2010-11-7). «La RAE avala que Burgos acoge las primeras palabras escritas en castellano» El Mundo.