Villach

Villach; Beljak; Villach
	Austriako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Austria
Austriaren banaketa administratiboa	Karintia
Alkatea	Günther Albel (en)
Izen ofiziala	Villach
Jatorrizko izena	Beljak; Villach
Posta kodea	9500
Geografia
Koordenatuak	46°37′N 13°50′E / 46.62°N 13.83°E
Azalera	134,98 km²
Altitudea	501 m
Mugakideak	Ossiach, Weißenstein, Villach-Land District (en) eta Feldkirchen District (en)
Demografia
Biztanleria	65.127 (2023ko urtarrilaren 1a)
Dentsitatea	482 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	04242
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Bamberg, Suresnes, Udine eta Kaposvár
Matrikula	VI
	villach.at

Villach (alemanez ˈfɪlax ahoskatua; eslovenieraz: Beljak; italieraz: Villaco; friulieraz: Vilac) Austriaren hegoaldean dagoen hiria da, Italia eta Esloveniako mugatik kilometro gutxira dagoena. Kokapena dela eta, komunikazio-korapilo garrantzitsua da.^[1] 57.925 biztanle ditu, beraz, biztanle gehien dituen Austriako zazpigarren hiria da. Villacheko biztanle gehienek alemanez hitz egiten badute ere, Esloveniatik gertu dagoenez, gutxiengo batek hitz egiten du eslovenieraz.

Kokapena

Karintiako estatu federatuan dago, eta Land horretako bigarren hiri garrantzitsuena da, bertako hiriburu Klagenfurten atzetik. Villach komunikazio-korapilo garrantzitsua da Austrian eta Alpe Adriatikoen inguruan, errepidez zein trenbidez. Klagenfurtik mendebaldera dago, Drava ibaien eta Gail ibaiadarraren arteko elkargunean. Drava ibaia, aldi berean, Danubioren ibaiadarra da. Villach inguruan aintzira batzuk daude, besteak beste Ossiacher, Faaker, Silbersee, Vassacher, Magdalensee eta St. Leonharder.

Inguruko natura eta mendiak ederrak dira. Eskiatzeko azpiegitura prestatuak ditu.

Banaketa administratiboa

Hiria honako estatistika-barruti eta herritan banaturik dago:

Bogenfeld (eslovenieraz: Vognje Polje)
Dobrova (Dobrova)
Drautschen (Dravče)
Drobollach am Faaker See (Drobolje ob Baškem jezeru)
Duel (Dole)
Egg am Faaker See (Brdo ob Baškem jezeru)
Goritschach (Goriče)
Graschitz (Krošče)
Gratschach (Grače pri Šentrupertu)
Greuth (Rute pri Beljaku)
Gritschach (Griče)
Großsattel (Sedlo)
Großvassach (Velike Laze pri Beljaku)
Heiligen Gestade
Heiligengeist (Sveti Duh)
Kleinsattel (Malo Sedlo)
Kleinvassach (Male Laze pri Beljaku)
Kratschach (Hrašče pri Mariji na Zilji)
Kumitz
Landskron (Vajškra)
Maria Gail (Marija na Zilji)
Mittewald ober dem Faaker See (Na Dobrovi)
Mittewald ob Villach
Neufellach (Nova Bela)
Neulandskron (Nova Vajškra)
Obere Fellach (Gornja Bela)
Oberfederaun (Gornji Vetrov)
Oberschütt (Rogaje pod Dobračem)
Oberwollanig

Pogöriach (Pogorje)
Prossowitsch (Prosoviče)
Rennstein
Serai (Seraje)
St. Andrä
St. Georgen
St. Leonhard
St. Magdalen
St. Michael
St. Niklas an der Drau (Miklavž na Dravi)
St. Ruprecht
St. Ulrich
Tschinowitsch (Činoviče)
Turdanitsch (Trdaniče pri Mariji na Zilji)
Untere Fellach (Spodnja Bela)
Unterfederaun (Pod Vetrovom)
Unterschütt (Zabuče pri Brnci)
Unterwollanig
Urlaken
Villach-Auen (Log pri Beljaku)
Villach-Innere Stadt (Beljak - Mesto)
Villach-Lind (Beljak - Lipa)
Villach-Seebach-Wasenboden
Villach-St. Agathen und Perau
Villach-St. Martin
Villach-Völkendorf
Villach-Warmbad-Judendorf (Beljaške Toplice)
Weißenbach
Zauchen (Suha pri Vernberku)

Historia

Villach inguruan Harri Aroan gizakiak egon zirela erakusten duten frogak aurkitu dira. Erromatarren garaian leku termala izan zen Villach. Izenak, bestetik, jatorri erromatarra du antza: Bilachinium postuarena.

740 urtean Bavierako Dukerriaren esku gelditu zen. Ondoren Bressanone artzapezpiku-barrutiaren mende egon zen (979) eta Bambergko artzapezpiku-barrutiaren mende (1007tik 1759ra arte). 1240an hiri gisa onartua izan zen. 1348an eta 1690ean bi lurrikarek hiriaren zati handi bat suntsitu zuten. Bestalde, urteetan zehar zenbait sutek eraikinei eragin zieten, zehazki 1524, 1606, 1713 eta 1813an.

Bere garaian protestantismoaren gune garrantzitsua izan zen, biztanleria protestantea emigratzera behartu zuten arte; horrek ondorio ekonomiko negatiboak izan zituen hiriarentzat.

Maria Teresa I.a Austriakoak 1759an Villach Bambergi erosi zion. Ondoriozm Austriaren parte izatera igaro zen. Dena dela, urte batzuk, 1809tik 1813ra, Frantziako Lehen Inperioan, frantsesen eskuetan erori zen.

Bigarren Mundu Gerran 40 aire-eraso jasan zituen eta, ondorioz, oso kaltetuta gelditu zen.

Klima

Datu klimatikoak (Villach 1971-2000)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	1.4	5.2	10.6	14.9	20.2	23.4	25.6	25.2	20.8	14.5	6.6	1.8	14.2
Batez besteko tenperatura (ºC)	-3.2	-0.6	4.0	8.3	13.5	16.7	18.7	18.3	14.1	8.5	2.2	-2.1	8.2
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-6.4	-4.6	-0.8	3.1	7.9	11.1	12.9	12.8	9.2	4.6	-0.7	-4.8	3.7
Pilatutako prezipitazioa (mm)	46.8	47.1	65.5	83.2	96.1	120.5	133.7	111.3	102.3	105.5	102.2	61.2	1075.4
Prezipitazio egunak (≥ 1.0 mm)	5.9	5.3	7.1	9.0	10.4	12.0	11.9	10.1	8.2	8.3	7.7	6.3	102.2
Eguzki orduak	84.4	120.3	160.6	167.7	208.4	214.3	245.2	227.2	190.3	142.0	85.9	73.2	1919.5
Iturria: Zamg.ac.at^[2]