Wels

Wels; Wels
	Austriako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Austria
Austriaren banaketa administratiboa	Austria Garaia
Alkatea	Andreas Rabl (en)
Izen ofiziala	Wels
Jatorrizko izena	Wels
Posta kodea	4600
Geografia
Koordenatuak	48°09′N 14°01′E / 48.15°N 14.02°E
Azalera	45,92 km²
Altuera	317 m
Mugakideak	Krenglbach, Buchkirchen, Marchtrenk, Schleißheim, Thalheim bei Wels, Steinhaus, Gunskirchen eta Wels-Land District (en)
Demografia
Biztanleria	65.303 (2024ko urtarrilaren 1a); 4.070 (2018)
Dentsitatea	1.422 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	07242
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Varna, Tábor, Straubing, Bistrița, Krasnodar eta Chichigalpa
Matrikula	WE
	wels.at eta wels.at

Wels (alemanez vɛls ahoskatua; bavarieraz: Wös) Austria Garaiko hiri bat da, Linzetik gertu, Traun ibaiaren alboan. Wels-Land barrutiaren hiriburua da eta azken zentsuaren arabera 65.303 biztanle zituen, Austriako zortzigarren hiririk handiena.

Geografia

Hausruckviertelen dago, itsas mailatik 317 metrora. Hegoaldetik iparraldera 9,5 km-ko hedadura du gehienez, eta mendebaldetik ekialdera 9,6 km-koa. Eremuaren % 3,4 basoak dira. % 23,5 nekazaritza-lurzatiak dira. Hiria bost auzok osatzen dute: Innenstadt, Lichtenegg, Vogelweide, Neustadt eta Pernau.

Historia

Wels inguruko eskualdea populatuta egon zen Neolitotik, baina garrantzia hartu zuen erromatarren garaian, Norika probintzia erromatarrean baitzegoen. Lehenengo aipamen historikoaren aurretik, K.a. 15 inguruan, Wels ustez herri zelta bat zen, gero ovilaviar bilakatu zena. 120. urtean Udal Forua jaso zuen, eta izen hau eman zioten: Municipium Ovilava. 215 inguruan Karakala enperadoreak Colonia Aurelia Antoniana Ovilabis izendatu zuen. Hiriak 18.000 biztanle zituen. Wels zaharraren ezaugarri bereizgarri bat: 4 km-ko harresia, 50 dorrerekin. Baziren adreiluzko etxeak, termak, zirku bat, eta ureztatze sistema bat. Erromatar erregimenaren gainbeherarekin, Welsek bere garrantzi guztia galdu zuen.

Babenbergertarren erregimenean, 1222an, Welsi berriro udal-forua eman zioten. Pribilegio ekonomikoengatik eta erdiguneko kokapenagatik eta Traun ibaitik gertu, hiria garrantzitsua zen eskualdean. Maximiliano I.a Germaniako Erromatar Inperio Sakratuko enperadorea 1519ko urtarrilaren 12an hil zen Welsen.