Wernher von Braun
Wernher Magnus Maximilian Freiherr von Braun (1912ko martxoaren 23a, Wyrzysk, Alemaniar Inperioa - 1977ko ekainaren 16a, Alexandria, Virginia, Ameriketako Estatu Batu) alemaniar ingeniari bat izan zen. Alemania eta Estatu Batuetako aeronautika teknologiako pertsonaia garrantzitsuenen artean kokatzen da.
Bigarren Mundu Gerran zehar nazientzat suziriak diseinatzen lanean aritu zen. Ondoren, 1955an NASAn sartzeko asmoz estatubatuar herritartasuna bereganatu zuen. XX. mendeko suziri diseinatzaile nabarmenen artean dago, V2 suziria eta gizakia ilargira eraman zuten Saturno V suziria diseinatu zituen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Txikitan astronauta izatea zuen amets, eta bere helburua gizakia Ilargira heltzea zen. Berlingo Instituto Frantsesetik bota zuten nota txarrengatik, baina 1932an, ingenieritza mekanikoan graduatu ostean, Fisikan Doktoretza lortu zuen. Hau baino lehenago likidoz propultsatutako suziriekin esperimentatzen zuen, eta 21 urterekin SS Nazien Poliziara batu zen. Nazientzat lanean zebilen bitartean Ingenieritza Aeroespazialean lizentziatu zen.
Garai horretan bere suziriak gerrarako arma bezala baino ez zituzten ikusten, eta Aliatuen aurka erabili ziren hainbat suziri diseinatu zituen, horien artean V-2, Ilargira heldu zen suziriaren aurrekaria: 5770km/h inguruko abiadura zuen, eta 96 km-ko aluerara irits zitekeen (momentu horretaraino gizakiak egindako tresna batek lortutako altuena). V2-ak 320 km-ko iritsiera zuen, eta bere 975 kg-etatik, 910 lehergailuak ziren. 2500 baino gehiago bota ziren britaniarren aurka.
Gestaporekin arazoak izan zituen, Hitlerren helburua berdin zitzaiolako eta bere helmuga bakarra espaziora iristea zelako. Atxilotu egin zuten, eta II. Mundu Gerra amaitzean, Nazien porrotarekin, Paperclip operazioan AEBra eraman zuten, Amerikar Armadarentzat lanean jarriz (honen truke, bere iraganeko krimenak baliogabetu zizkioten).
Bere lana V-2 suziri espazial bihurtzea zen, eta amerikarrekin elkarlanean Redstone-a sortu zuen, NASAren astronautak lehen aldiz espaziora eraman zituena. 1969ko udan, Saturno V suziriak (von Braunen taldeak diseinatua) Apolo 11 ilargira eraman zuen, gizadiaren historian lehen aldiz.
Gainera, AEBko Army Ballistic Missile Agency-ko operazio-zuzendaria izan zen, non Jupiter-1 diseinatu zuen, Redstone eraldatu bat, Explorer 1a epaziora jaurti zuena (1958ko urtarrilaren 31n), mendebaldeko herrialdeen lehen satelitea izanik, AEB-en espazio-programari hasiera eman zion gertakaria.
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Wernher von Braun  |
