William Le Baron Jenney
| William Le Baron Jenney | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Bristol konderria (Massachusetts), 1832ko irailaren 25a |
| Herrialdea |  Ameriketako Estatu Batuak |
| Heriotza | Los Angeles, 1907ko ekainaren 14a (74 urte) |
| Hobiratze lekua | Graceland hilerria |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | École Centrale Paris Phillips Academy (en)  Harvard Unibertsitatea Harvard School of Engineering and Applied Sciences (en) |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | arkitektoa eta ingeniaria |
| Lantokia(k) | Chicago eta Riverside (Kalifornia) |
| Enplegatzailea(k) | Michigango Unibertsitatea |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Jasotako sariak | |
  | |
William Le Baron Jenney (1832ko irailaren 25a-1907ko ekainaren 14a) arkitekto eta ingeniari estatubatuarra izan zen. Chicagoko sutearen ondoren Chicago berreraikitzeko lanetan aktiboki parte hartu zuen. Bere ikasketak Parisko École Centrale des Arts et Manufactures erakundean egin zituen, 1853tik 1856ra. Egin zuen lehen etxe orratza, Home Insurance Building izenekoa, altzairuzko eraikuntza-teknika erabili zuen. Horregatik, Chicagoko Eskola delakoaren aitzindaritzat hartua izan da.[1]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jenney Fairhavenen jaio zen, Massachusettsen, 1832ko irailaren 25ean, William Proctor Jenney eta Eliza LeBaron Gibbsen semea izanik. Jenneyk Phillips Academyn (Andover) hasi zuen bere heziketa formala 1846an, eta Harvardeko Lawrence Scientific Schoolen 1853an, baina École Centrale des Arts et Manufacturesera (École Centrale Paris) joan zen ingeniaritza eta arkitektura ikastera. École Centralen, burdinarekin eraikitzeko azken teknikak ikasi zituen, baita Ecole Polytechnique eskolako arkitektura-irakaslea zen Jean-Nicolas-Louis Duranden (1760-1834) doktrina funtzionalista klasikoa ere. 1856an graduatu zen, bere ikaskide Gustave Eiffelekin batera, Eiffel dorrearen diseinatzailea, alegia.
1861ean, Estatu Batuetara itzuli zen Gerra Zibilean Batasuneko Armadan borrokatzeko; han ingeniari gisa aritu zen, Sherman eta Grant jeneralentzako gotorlekuak diseinatuz. Gerraren amaieran, komandante gradua zuen eta ingeniaria zen. Gerraren ondoren, 1867an, Jenney Chicagora joan zen bizitzera, Illinoisera, eta arkitektura-bulego propioa ireki zuen, merkataritza-eraikinetan eta hiri-plangintzan espezializatu zena.
1870eko hamarkadaren amaieran, astero joan zen Michigango Ann Arborrera, Michigango Unibertsitateko arkitektura programan ekiteko eta irakasteko. Hurrengo urteetan, Chicagoko Eskolako etorkizuneko liderrek (Louis Sullivan, Daniel Burnham, William Holabird eta Martin Roche) Jenneyko taldean egin zituzten arkitektura-ikaskuntzak.
1867ko maiatzaren 8an, Jenney eta Elizabeth "Lizzie" Hannah Cobb, Clevelandekoa (Ohio), ezkondu egin ziren. Bi seme izan zituzten, Max eta Francis izenekoak. 1872an aukeratu zuten Arkitektoen Institutu Amerikarreko kide, eta 1885ean partaide bihurtu zen. 1898tik 1899ra lehen presidenteorde gisa jardun zuen.
Jenneyk Chicagon lan garrantzitsuak altxatu zituen.[2][3]
Obra batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]
.jpg)
- First Leiter Building, Chicago, 1879.
- Home Insurance Building, Chicago, 1885.
- 19 South LaSalle Street, 1893, Chicagoko erdialdean.
- Col James H. Bowen House, Hyde Park, Chicago, 1869.
- Metropolitan Block, 770 Main St, Lake Geneva, Wisconsin, 1874.
- Lehen Eliza Kongregazionala (Manistee, Michigan), 1892 edo 1888.
- Etxerako aseguruen eraikina, Chicago, 1884.
- Horticultural Bulding, Columbiako Munduko Erakusketan, 1893.
- Lake Foresten hilerria , Lake Forest, Illinois.
- Ludington eraikina, Chicago, 1891. Monumentu Historiko Nazionala.
- LY Schermerhorn Residence, 124 Scottswood Road, Riverside, Illinois, 1869.
- Manhattan eraikina, Chicago, 1891. Monumentu Historiko Nazionala.
- New Yorkeko Bizi-aseguruen eraikina, Chicago, 1894.
- Bigarren Leiter eraikina, Chicago, 1889.
- Chicagoko boulevarden sistemaren West Park District.
- DKE Shant, Ann Arbor, Michigan, 1878
- Garfield Park, 100 N. Central Park Ave. Chicago. Berea da osoa edo atal bat behintzat.
- Humboldt Park, Chicago.
- Illinois Memorial, Vicksburgeko Parke Militar Nazionala, 1906.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Haden, Erik. "William LeBaron Jenney". Structural Engineers Association of Texas.
- ↑ Haden, Erik. "William LeBaron Jenney". Structural Engineers Association of Texas.
- ↑ https://web.archive.org/web/20220705192018/https://www.artehistoria.com/es/personaje/le-baron-jenney-william
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q715701
Multimedia: William Le Baron Jenney / Q715701