Ziklopentano
Itxura
Ziklopentano | |
---|---|
![]() | |
Formula kimikoa | C5H10 |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
MolView | 3D eredua |
Konposizioa | karbono |
Mota | Zikloalkano |
Ezaugarriak | |
Dentsitatea | 0,75 g/cm³ (20 ℃) |
Fusio-puntua | −94 ℃ −94 ℃ −93,8 ℃ |
Irakite-puntua | 49 ℃ (760 Torr) 49,3 ℃ (101,325 kPa) |
Lurrun-presioa | 400 mmHg (31 ℃) |
Masa molekularra | 70,078 Da |
Arriskuak | |
NFPA 704 | |
Lehergarritasunaren beheko muga | 1,1 % (V/V) |
Lehergarritasunaren goiko muga | 8,7 % (V/V) |
Denboran ponderatutako esposizio muga | 1.720 mg/m³ (10 h, baliorik ez) |
Flash-puntua | −37 ℃ |
Eragin dezake | cyclopentane exposure (en) ![]() |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | RGSFGYAAUTVSQA-UHFFFAOYSA-N |
CAS zenbakia | 287-92-3 |
ChemSpider | 8896 |
PubChem | 9253 |
Reaxys | 1900195 |
Gmelin | 23492 |
ChEBI | 1313 |
ChEMBL | CHEMBL1370850 |
RTECS zenbakia | GY2390000 |
ZVG | 27960 |
DSSTox zenbakia | GY2390000 |
EC zenbakia | 206-016-6 |
ECHA | 100.005.470 |
KNApSAcK | C00061269 |
UNII | T86PB90RNU |
Ziklopentanoa konposatu organikoa da, C5H10 formula duena hidrokarburo aliziklikoen klaseko, zikloalkanoen multzokoa. Likido kolorgea da. U
rtean ez da nahaskorra, baina nahaskorra da bentzenotan, dietil eterretan, etanoletan eta ohiko disolbatzaile organikoetan. Sukoia eta narritagarria da[1].
Sintesia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ziklopentanoa prestatzen da ziklohexanoaren crackingez tenperatura eta presio altutan eta aluminioa katalizatzaile gisa usatuz[2].
Erabilera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ziklopentanoak erabilera ugari ditu: gasolinaren osagaia, poliuretanozko aparren puzgarria, itsasgarrien osagai, botiken eta intsektiziden sintesirako tarteko produktu eta disolbatzaile gisa pinturetan esaterako, besteak beste[3].
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) PubChem. «Cyclopentanes» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (kontsulta data: 2025-03-19).
- ↑ Lewis, R.J. Sr. (2007). Hawley's Condensed Chemical Dictionary 15th Edition.. John Wiley & Sons, Inc, 362 or..
- ↑ «Cyclopentane - Hazardous Agents | Haz-Map» haz-map.com (kontsulta data: 2025-03-19).