Zokotze

Zokotze
	Euskal Herria
	Eliza, serorategia eta pilotalekua
Kokapena
Herrialdea	{{Herrialde info Nafarroa Beherea \| herrialde bandera2 \| izena = Nafarroa Beherea \| aldaera = \| tamaina = }}
Udalerria	Pirinio Atlantikoak
Administrazioa
Posta kodea
Herritarra	zokoztar
Geografia
Koordenatuak	43°22′38″N 1°06′26″W / 43.3773°N 1.1072°W
Demografia

Zokotze Amorotze-Zokotze udalerriko herri bat da, Nafarroa Behereko Amikuze eskualdean. Herri honek 1841 arte aparteko udalerria osatu zuen.

Herritarrei "zokoztar" deitzen zaie. Donibane Garazi herrialdeburura 41 km daude.

Izenaz[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dokumentazio historikoan lekuizen hau forma desberdinetan agertzen da: Sanctus Martinus de Trussecalau (1160an), Sucox (1268an), Succos (1304an; gaur egun frantsesez erabiltzen dena, okzitanieraz sortua izan eta gero), Ssucos (1350ean), Çucoz (1413an) eta Suquos (1513an Iruñeko idazkietan).^[1]

Eskualdean "Zokozü", "Zokoze", "Sokueze" edo "Zokuetz" aldaerak erabili izan dira baina Euskaltzaindiak "Zokotze" hobetsi zuen.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kokapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Amiküze eskualdea historikoki zatituta zegoen hiru eremuetatik Ahetze izenekoan kokatuta dago. Herriaren mugak hauexek dira: hegoaldean Amorotze udalburua, ekialde eta hego-ekialdean Behauzeko lurrak, iparraldean (zati handi batean Laskuetako errekak egiten du muga) Martxueta eta Arrueta, mendebaldean eta ipar-mendebaldean Oragarreko lurrak.

Orografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herriak 100 m ditu baina 200eko marka ere gainditzen da (Olharana 202 m) muinoren batean; iparraldean dago punturik baxuena (77 m Laskuetako errekaren ertzean).

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1695eko erroldan 32 etxe zituela ageri da.

1833an 133 biztanle zituen.

Errepideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez da departamendu mailako errepiderik pasatzen herri honetako lurreetatik; Amorotzera joan behar da D 123 hartu eta Donapaleu edo Hazparnerekiko loturak ziurtatzeko; edo iparralderantz joanda, betiere errepide lokal batetik, Martxueta inguruan D 11rekin bat egin eta Bidaxunera joateko.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Succos edo Trousse-Caillou noble-etxea Goi Erdi Aroan dokumentatuta dago. 1203ko abenduaren 17an Raymundo García de Trousse-Caillou jaunak, Amikuzeko beste noble batzuekin batera, Nafarroako Antso Azkarrari men egin zioten Agaramonteko gazteluan. Oihenartarrak, Iriberritarrak...Ǹafarroako erresumako batzarretan egoteko eskubidea zuen herriko etxe noble honetako jaunak izan ziren.^[2]

Udalerri-aldaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1841eko abuztuaren 16a arte herri honek udalerri propioa izan zuen. Urte horretan Amorotzerekin fusionatu zen; harrezkero Amorotze-Zokotzeren barruan dago.

Eraikin eta monumentu historikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herriko eliza, inguratzen duen hilerria eta bere horma frontoi gisa erabiltzen den seroraeneak multzo aipagarria osatzen dute.
Hilarri diskoidal batzuk daude, tartean 1624 eta 1632ko batzuk.