Patxi Ezkiaga

Patxi Ezkiaga
Bizitza
Jaiotza	Legorreta, 1943ko irailaren 12a
Herrialdea	Gipuzkoa, Euskal Herria
Heriotza	2018ko ekainaren 28a (74 urte)
Hezkuntza
Heziketa	Cambridgeko Unibertsitatea ; Oxfordeko Unibertsitatea
Hizkuntzak	gaztelania; euskara; ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	idazlea eta monjea
Sinesmenak eta ideologia
Erlijio-ordena	San Frantzisko Saleskoaren Elkartea

Patxi Ezkiaga Lasa (Legorreta, Gipuzkoa, 1943ko irailaren 12a - 2018ko ekainaren 28a) euskal idazlea eta La Salleko anaia izan zen.^[1]

Bizitza eta obra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Literatura ikasketak egin zituen Cambridgeko eta Oxfordeko unibertsitateetan. Geroago, Historiako lizentzia eskuratu zuen Deustuko Unibertsitatean.

Irakasle izan da urteetan Donostiako La Salle ikastetxean, eta lan handia egina du glotodidaktikaren arloan.

Literatura sari asko irabazia da: Felipe Arrese Beitia (1984), Irun Hiria (1985, 1986 eta 1999), Lizardi (1985 eta 1987), Azkue (1987), Kritikaren Saria (1988 eta 1997), Julene Azpeitia (1990), Jon Mirande (1991 eta 1995), Agustin Zubikarai (1998 eta 1999), besteak beste.

Poesia landu du batez ere: Beldur naiz (1985); Aiodi herriko kantak (1986); Armaggedon (1986); Gernika (1987); Keiko eta beste udazkenak (1988); Komediaren Jainkoa (1993); Zauriaren salmoak (1997); Udazkenerako hamar kanta (1999).

Euskal Herriko Unibertsitateak Ezkiagaren obraren antologia bat argitaratu zuen 1994an, Haize hurbila izenburupean.

Bestalde, hiru eleberri ere idatzi ditu: Charles Moulay (1990), Bi zisneen hegada (1992) eta Zure haragi bereko (1996).

2005ean, Pedro Berrondok 1976an ekindako On Kixote Mantxakoaren euskarazko itzulpenetik antologia bat prestatu eta euskara batura ekarri zuen Ezkiagak.

Sexu abusuen salaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Patxi Ezkiagak sexu abusuak egin zizkiola salatu zuen Marisol Zamorak, Espainiako El País egunkariak 2024ko maiatzaren 31n argitaratutako albiste baten arabera.^[2] Eliza katolikoaren pederastia kasuez egunkari horrek landutako bosgarren txostenaren barruan jaso zen salaketa.

Marisol Zamorak salatu zuenez, 1970eko hamarkadan egin zizkion lehenengoz sexu abusuak Patxi Ezkiagak, neskatoak 8-9 urte zituela. Azken aldiz, 1980ko hamarkadan, 13 urte zituela, neskak salatzeko mehatxua eginda geldiarazi zituen abusuak. Ezkiaga ezaguna izatea oztopoa izan zela aitortu zuen Zamorak, erasoak salatzeko orduan.^[3]

Idazlanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Narrazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Uso bat gehiago (2002, Ibaizabal)
Charles Moulay (1990, Sendoa)

Nobela[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bigarren haurra (2002, Euskaltzaindia - BBK)
Zure haragi bereko (1996, Erein)
Charles Moulay (1990, Sendoa)
Bi zisneen hegada (1992, Sendoa)
Munduaren amaierako kalea (2003, Kutxa Fundazioa)

Poesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Beldur naiz (1985, BAK)
Aiodi herriko kantak (1986, Kutxa)
Armaggedon (1986, Eusko Jaurlaritza)
Gernika (1986, Erein)
Fadura (1987, Kutxa)
Terrala (1990, Sendoa)
Baladak (1990, Sendoa)
Haize hurbila (1994, EHU-UPV)
Komediaren jainkoa (1993, Euskaltzaindia - BBK)
Udazkeneko hamar kanta (1999, Kutxa)
Zauriaren salmoak (1997, Bermingham)
Deabruaren eztarria (1990, Sendoa)
Ispiluaren isladaketak - Keiko eta beste... (1988, Elkar)
Jaunarekin supazterrean (2003, Arantzazu)
Mahats-garaian (2004, egilea editore)

Haur eta gazte literatura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izeba Maripi (1996, Elkar)
Ibaiak itsasoari... (2003, Ibaizabal)

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Iñaki Olabeaga (2001, Eusko Jaurlaritza)

Itzulpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Juan Ramón Jiménez: Platero eta biok (2008, Beta III Milenio)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011-12-27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Lizarralde, Mikel. (). «Patxi Ezkiaga idazle irakasle eta itzultzailea hil da 74 urte zituela» Berria (Noiz kontsultatua: 2018-08-13).
↑ (Gaztelaniaz) Domínguez, Iñigo; Núñez, Julio; Castro, Sara; Alemany, Pau. (2024-05-31). «Un quinto informe con nuevos testimonios eleva ya a más de 1.500 los acusados de pederastia en la Iglesia española» El Pais (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-06-01).
↑ Bastida Alzuru, Jone. (2024-05-31). «Patxi Ezkiagak sexu abusuak egin zizkiola salatu du emakume batek» Berria (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-06-01).

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ertzibengoa Otaegi, Joxe: Patxi Ezgiagaren "Zaurien Salmoak". - Egan, 1998-3/4, 137-144

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

«Patxi Ezkiaga», Literaturaren Zubitegia.

Datuak: Q12265606

[1] Lizarralde, Mikel. (). «Patxi Ezkiaga idazle irakasle eta itzultzailea hil da 74 urte zituela» Berria (Noiz kontsultatua: 2018-08-13).

[2] (Gaztelaniaz) Domínguez, Iñigo; Núñez, Julio; Castro, Sara; Alemany, Pau. (2024-05-31). «Un quinto informe con nuevos testimonios eleva ya a más de 1.500 los acusados de pederastia en la Iglesia española» El Pais (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-06-01).

[3] Bastida Alzuru, Jone. (2024-05-31). «Patxi Ezkiagak sexu abusuak egin zizkiola salatu du emakume batek» Berria (web.archive.org) (Noiz kontsultatua: 2024-06-01).

[1]

[2]

[3]