Txirrindularitza Olinpiar Jokoetan

Wikipedia, Entziklopedia askea
Txirrindularitza Olinpiar Jokoetan
Motakirol lehiaketa errepikakor
Honen parte daUdako Olinpiar Jokoak
Gertaeraren maiztasuna4 urte
AntolatzaileaNazioarteko Olinpiar Batzordea
Kirolatxirrindularitza

Txirrindularitza Olinpiar Jokoetan lehen ediziotik egiten da (Atenas 1896). Mosku 1980ra arte, gizonezkoek bakarrik parte hartu ahal izan zuten, bai errepideko zein pistako ekitaldietan; Los Angelesen 1984an, emakumezkoen errepideko proba egin zen lehen aldiz; Seul 1988an, lehen aldiz lehiatu ziren emakumeak pistako proba batean. Atlanta 1996an, mendiko bizikletaren diziplina gehitu zitzaion programari (cross country probarekin), eta, azkenik, Pekin 2008an, BMX diziplina gehitu zen.

Mundu Txapelketaren ostean, nazioarteko txirrindularitza-lehiaketa gorena da. Nazioarteko Olinpiar Batzordeak (NOB) antolatzen du, Nazioarteko Txirrindularitza Batasunarekin (UCI) batera.

Lehiaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehiaketa-programak, gaur egun, 22 proba ditu, txirrindularitza olinpikoko lau modalitatetan banatuta: errepideko 4 proba, 12 pistako, 2 mendiko eta 4 BMXeko.

Errepidea
G E
Errepidea bakarka Errepidea bakarka
Erlojupekoa bakarka Erlojupekoa bakarka
Mendia
G E
Ziklo-krosa Ziklo-krosa
BMX
G E
lasterketa bakarra lasterketa bakarra
Estilo librea Estilo librea
Pista
G E
Abiadura bakarka Abiadura bakarka
Abiadura taldeka Abiadura taldeka
Jazarpena taldeka Jazarpena taldeka
Keirin Keirin
Omnium Omnium
Madison Madison

Edizioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zenb. Urtea Lekua Instalazioak
I 1896 Atenas (GreziaGrezia) Atenas–Maratón (errepidea)
Faliroko Berria Belodromoa (pista)
II 1900 Paris (Frantzia FrantziaFrantzia) Vincennesko Belodromoa (pista)
III 1904 San Luis (Ameriketako Estatu BatuakAEB) Francis Field (pista)
IV 1908 Londres (Erresuma BatuaErresuma Batua) White Cityko Estadioa (pista)
V 1912 Stockholm (SuediaSuedia) Lago Mälar (errepidea)
VI 1920 Anberes (BelgikaBelgika) Merksem–Lier–Amberes (errepidea)
Amberes Zuremborgeko Belodromoa (pista)
VII 1924 Paris (Frantzia FrantziaFrantzia) Colombes–Pontoise–La Feuillieko Estadio Olinpikoa (errepidea)
Vincennesko Belodromoa (pista)
VIII 1928 Amsterdam (HerbehereakHerbehereak) Amsterdam–Scheveningen (errepidea)
Estadio Olinpikoa (pista)
IX 1932 Los Angeles (Ameriketako Estatu BatuakAEB) Roosevelt Highway (errepidea)
Rose Bowl Estadioa (pista)
X 1936 Berlin (AlemaniaAlemania) AVUS–Spandauko eskualdea (errepidea)
Berlin Sport-Klubaren Estadioa (pista)
XI 1948 Londres (Erresuma BatuaErresuma Batua) Windsor Great Park (errepidea)
Herne Hill Belodromoa (pista)
XII 1952 Helsinki (FinlandiaFinlandia) Käpyläko Zirkuitua(errepidea)
Helsinkiko Belodromoa (pista)
XIII 1956 Melbourne (AustraliaAustralia) Broadmeadowseko Zirkuitua(errepidea)
Belodromo Olinpikoa (pista)
XIV 1960 Erroma (ItaliaItalia) Grottarossako Zirkuituaeta Vía Cristoforo Colombo (errepidea)
Belodromo Olinpikoa (pista)
XV 1964 Tokio (JaponiaJapon) Hachiojiko Zirkuitua(errepidea)
Hachiojiko Belodromoa (pista)
XVI 1968 Mexiko Hiria (MexikoMexiko) Ciudad Sateliteko Zirkuitua(errepidea)
Agustín Melgar Belodromo Olinpikoa (pista)
XVII 1972 Munich (AlemaniaAlemania) Grünwaldeko Zirkuitua eta Munich-Lindau autobidea (errepidea)
Txirrindularitza Estadio Olinpikoa (pista)
XVIII 1976 Montreal (KanadaKanada) Mont-Royaleko Zirkuitua eta 40 autobidea (errepidea)
Belodromo Olinpikoa (pista)
XIX 1980 Mosku (Sobietar Errepublika Sozialisten BatasunaSESB) Krylatskoyeko eskualdeko Zirkuitua eta Bielorrusiako autobidea (errepidea)
Krylatskoyeko Belodromoa (pista)
XX 1984 Los Angeles(Ameriketako Estatu BatuakAEB) Mission Viejo eta Artesia Freeway (errepidea)
Carsoneko Belodromo Olinpikoa (pista)
XXI 1988 Seul (Hego KoreaHego Korea) Tongil-ro Txirrinda Zirkuitua(errepidea)
Belodromo Olinpikoa (pista)
XXII 1992 Barcelona (KataluniaKatalunia) Sant Sadurní d'Anoia eta Kataluniako Zirkuitua(errepidea)
Hortako Belodromoa (pista)
XXIII 1996 Atlanta (Ameriketako Estatu BatuakAEB) Atlantako Zirkuitua eta inguruak (errepidea)
Stone Mountain Parkeko Belodromoa (pista)
Georgia International Horse Park (mendia)
XXIV 2000 Sydney (AustraliaAustralia) Parque Centennial (errepidea)
Dunc Gray Belodromoa (pista)
Fairfield City Farm (mendia)
XXV 2004 Atenas(GreziaGrezia) Atenasko Zirkuitua eta inguruak (errepidea)
Belodromo Olinpikoa (pista)
Parnitha Mendiko Txirrinda Zirkuitu Olinpikoa (mendia)
XXVI 2008 Pekin (Txinako Herri ErrepublikaTxina) Yongdingmen plazatik Juyong pausu arteko Zirkuitua(errepidea)
Laoshango Belodromoa (pista)
Laoshango Mendiko Txirrinda Zirkuitua (mendia)
BMXentzako Laoshan Pista (BMX)
XXVII 2012 Londres (Erresuma BatuaErresuma Batua) Londreseko eta Richmond Upon Thameseko zirkuituak (errepidea)
Londreseko Belodromoa (pista)
Hadleigh Farm (mendia)
Veloparkeko BMX Zirkuitua (BMX)
XXVIII 2016 Río de Janeiro (BrasilBrasil) Copacabana–Grumari Fuertea eta Grumariko Zirkuitua(errepidea)
Belodromo Olinpikoa (pista)
Mendiko Txirrinda Parke Olinpikoa (mendia)
BMXeko Zentro Olinpikoa (BMX)
XXIX 2020 Tokio (JaponiaJapon) Tokio eta Shizuoka Prefekturetako ibilbidea eta Fujiko Nazioarteko Zirkuitua(errepidea)
Izuko Belodromoa (pista)
Izuko Mendiko Txirrinda Zentroa (mendia)
Ariakeko Hiri Kirol Parkea (BMX)
XXIX 2024 Paris (Frantzia FrantziaFrantzia) Jenako zubian irteera izango duen Zirkuitua(errepidea)
Saint-Quentin-en-Yvelines Belodromoa (pista)
Colline d'Élancourt (mendia)
Saint-Quentin-en-Yvelineseko BMX Estadioa eta Concordia Plaza (BMX)

Domina-taula historikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Domina-taulak Tokio 2020rako eguneratu dira.

Guztira[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zenb. Herrialdea 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Frantzia Frantzia 41 27 25 93
2 Erresuma Batua Erresuma Batua 38 34 27 99
3 Italia Italia 34 16 12 62
4 Alemania Alemania[Oh 1] 26 30 27 83
5 Herbehereak Herbehereak 23 22 16 61
6 Ameriketako Estatu Batuak AEB 17 22 21 60
7 Errusia Errusia[Oh 2] 16 9 20 45
8 Australia Australia 15 19 20 54
9 Danimarka Danimarka 8 11 10 29
10 Belgika Belgika 7 9 11 27
11 Suitza Suitza 6 11 8 25
12 Espainia Espainia 5 5 6 16
13 Suedia Suedia 4 5 8 17
14 Txekia Txekia[Oh 3] 3 3 2 8
15 Kanada Kanada 2 5 9 16
16 Txinako Herri Errepublika Txina 2 3 3 8
17 Kolonbia Kolonbia 2 2 4 8
18 Austria Austria 2 0 2 4
18 Norvegia Norvegia 2 0 2 4
20 Lituania Letonia 2 0 1 3
21 Zeelanda Berria Zeelanda Berria 1 5 4 10
22 Hegoafrika Hegoafrika 1 4 3 8
23 Grezia Grezia 1 3 0 4
24 Kazakhstan Kazakhstan 1 1 0 2
25 Eslovenia Eslovenia 1 0 1 2
26 Argentina Argentina 1 0 0 1
26 Ekuador Ekuador 1 0 0 1
26 Estonia Estonia 1 0 0 1
29 Polonia Polonia 0 7 4 11
30 Japonia Japonia 0 2 3 5
31 Ukraina Ukraina 0 2 2 4
32 Malaysia Malaysia 0 1 1 2
32 Mexiko Mexiko 0 1 1 2
32 Venezuela Venezuela 0 1 1 2
35 Kuba Kuba 0 1 0 1
35 Portugal Portugal 0 1 0 1
35 Uruguai Uruguai 0 1 0 1
38 Hong Kong Hong Kong 0 0 2 2
39 Bielorrusia Bielorrusia 0 0 1 1
39 Jamaika Jamaika 0 0 1 1
39 Lituania Lituania 0 0 1 1
Guztira 263 263 259 785

Errepide probak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zenb. Herrialdea 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Herbehereak Herbehereak 10 5 3 18
2 Italia Italia 9 7 4 20
3 Frantzia Frantzia 8 4 6 18
4 Errusia Errusia[Oh 2] 8 1 7 16
5 Ameriketako Estatu Batuak AEB 5 4 4 13
6 Alemania Alemania[Oh 1] 4 10 5 19
7 Belgika Belgika 4 4 6 14
8 Suedia Suedia 3 5 8 16
9 Suitza Suitza 3 4 3 10
10 Erresuma Batua Erresuma Batua 2 8 6 16
11 Danimarka Danimarka 2 5 1 8
12 Australia Australia 2 1 2 5
13 Espainia Espainia 2 1 0 3
14 Kazakhstan Kazakhstan 1 1 0 2
14 Hegoafrika Hegoafrika 1 1 0 2
16 Eslovenia Eslovenia 1 0 1 2
17 Austria Austria 1 0 0 1
17 Ekuador Ekuador 1 0 0 1
17 Grezia Grezia 1 0 0 1
20 Polonia Polonia 0 4 2 6
21 Kanada Kanada 0 1 2 3
22 Kolonbia Kolonbia 0 1 0 1
22 Portugal Portugal 0 1 0 1
24 Norvegia Norvegia 0 0 2 2
25 Txekoslovakia Txekoslovakia 0 0 1 1
25 Lituania Letonia 0 0 1 1
25 Lituania Lituania 0 0 1 1
GUZTIRA 68 68 65 201

Pista probak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zenb. Herrialdea 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Erresuma Batua Erresuma Batua 33 25 20 78
2 Frantzia Frantzia 28 21 18 67
3 Italia Italia 23 9 7 39
4 Alemania Alemania[Oh 1] 21 19 21 61
5 Australia Australia 12 17 18 47
6 Herbehereak Herbehereak 11 16 10 37
7 Ameriketako Estatu Batuak AEB 11 15 13 39
8 Errusia Errusia[Oh 2] 8 8 12 28
9 Danimarka Danimarka 6 6 9 21
10 Belgika Belgika 3 4 5 12
11 Espainia Espainia 3 3 3 9
12 Txinako Herri Errepublika Txina 2 3 3 8
13 Kanada Kanada 2 2 6 10
14 Txekia Txekia[Oh 3] 2 2 1 5
15 Zeelanda Berria Zeelanda Berria 1 4 4 9
16 Suitza Suitza 1 2 1 4
17 Austria Austria 1 0 2 3
18 Argentina Argentina 1 0 0 1
18 Estonia Estonia 1 0 0 1
18 Norvegia Norvegia 1 0 0 1
21 Hegoafrika Hegoafrika 0 3 3 6
22 Grezia Grezia 0 3 0 3
23 Japonia Japonia 0 2 3 5
24 Ukraina Ukraina 0 2 2 4
25 Polonia Polonia 0 1 2 3
26 Malaysia Malaysia 0 1 1 2
26 Mexiko Mexiko 0 1 1 2
28 Kuba Kuba 0 1 0 1
28 Uruguai Uruguai 0 1 0 1
30 Hong Kong Hong Kong 0 0 2 2
31 Bielorrusia Bielorrusia 0 0 1 1
31 Kolonbia Kolonbia 0 0 1 1
31 Jamaika Jamaika 0 0 1 1
GUZTIRA 171 171 170 512

Mendi probak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zenb. Herrialdea 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Frantzia Frantzia 4 1 1 6
2 Suitza Suitza 2 6 3 10
3 Italia Italia 2 0 1 3
4 Alemania Alemania 1 1 1 3
5 Txekia Txekia 1 1 0 2
6 Herbehereak Herbehereak 1 0 1 2
7 Norvegia Norvegia 1 0 0 1
7 Erresuma Batua Erresuma Batua 1 0 0 1
7 Suedia Suedia 1 0 0 1
10 Kanada Kanada 0 2 1 3
11 Polonia Polonia 0 2 0 2
12 Espainia Espainia 0 1 3 4
13 Belgika Belgika 0 1 0 1
14 Ameriketako Estatu Batuak AEB 0 0 2 2
15 Errusia Errusia 0 0 1 1
GUZTIRA 14 14 14 42

BMX probak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zenb. Herrialdea 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Kolonbia Kolonbia 2 1 3 6
2 Erresuma Batua Erresuma Batua 2 1 1 4
3 Lituania Letonia 2 0 0 2
4 Ameriketako Estatu Batuak AEB 1 3 2 6
5 Herbehereak Herbehereak 1 1 2 4
6 Australia Australia 1 1 0 2
6 Frantzia Frantzia 1 1 0 2
8 Venezuela Venezuela 0 1 1 2
9 Zeelanda Berria Zeelanda Berria 0 1 0 1
10 Suitza Suitza 0 0 1 1
GUZTIRA 10 10 10 30

Domina gehien dituzten txirrindulariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Rio 2016ra eguneratua

Gizonak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zkia Txirrindularia Herrialdea Urteak 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Chris Gaur Erresuma BatuaErresuma Batua 2000–2012 6 1 0 7
1 Jason Kenny Erresuma BatuaErresuma Batua 2008–2016 6 1 0 7
3 Bradley Wiggins Erresuma BatuaErresuma Batua 2000–2016 5 1 2 8
4 Marcus Hurley Ameriketako Estatu BatuakAEB 1904 4 0 1 5
5 Daniel Morelon FrantziaFrantzia 1964–1976 3 1 1 5
6 Florian Rousseau FrantziaFrantzia 1996–2000 3 1 0 4
7 Jens Fielder AlemaniaAlemania 1992–2004 3 0 bi 5
8 Edward Clancy Erresuma BatuaErresuma Batua 2008–2016 3 0 1 4
9 Paul Mason FrantziaFrantzia 1896 3 0 0 3
9 Robert Charpentier FrantziaFrantzia 1936 3 0 0 3
11 Burton-Downing Ameriketako Estatu BatuakAEB 1904 2 3 1 6
12 Jens Lehman AlemaniaAlemania 1992–2000 2 2 0 4
12 Joan Llaneras EspainiaEspaña 2000–2008 2 2 0 4

Emakumeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zkia Txirrindularia Herrialdea Urteak 1. postua, urrezko domina 2. lekua, zilarrezko domina 3. postua, brontzezko domina Guztira
1 Leontien van Moorsel HerbehereakHerbehereak 2000–2004 4 1 1 6
2 Laura Trott Erresuma BatuaErresuma Batua 2012–2016 4 0 0 4
3 Kristin Armstrong Ameriketako Estatu BatuakAEB 2008–2016 3 0 0 3
3 Félicia Ballanger FrantziaFrantzia 1996–2000 3 0 0 3
5 Anna Meares AustraliaAustralia 2004–2016 2 1 3 6
6 Victoria Pendleton Erresuma BatuaErresuma Batua 2008–2012 2 1 0 3
7 Kristina Vogel AlemaniaAlemania 2012–2016 2 0 1 3
8 Erika Salumäe EstoniaEstonia 1988–1992 2 0 0 2
8 Antonella Bellutti ItaliaItalia 1996–2000 2 0 0 2
8 Paola Pezzo ItaliaItalia 1996–2000 2 0 0 2
8 Marianne Vos HerbehereakHerbehereak 2008–2016 2 0 0 2
8 Mariana Pajón KolonbiaKolonbia 2012–2020 2 1 0 3
8 Joanna Rowsell-Shand Erresuma BatuaErresuma Batua 2012–2016 2 0 0 2
14 Jeannie Longo-Ciprelli FrantziaFrantzia 1992–2000 1 2 1 4
15 Sabine Spitz AlemaniaAlemania 1992–1996 1 1 1 3

Ikus ere[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

IOC orriak: errepideko txirrindularitza, pistako txirrindularitza, mendiko bizikleta eta BMX txirrindularitza (Ingelesez)

Erreferentziak eta Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


  1. a b c Barruan du: Alemaniako Errepublika Federala Mendebaldeko Alemania, Alemaniako Errepublika Demokratikoa Alemaniako Errepublika Demokratikoa eta  Alemaniako Talde Bateratua
  2. a b c Barruan du:Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna SESB,  Talde Bateratua eta  ROC
  3. a b Barruan du:Txekoslovakia Txekoslovakia