Ekosistemen zerbitzu

Ekosistemen zerbitzuak ekosistemek eskaintzen dituzten eta gizakiaren ikuspuntutik erabilgarriak diren baliabideak edo prozesuak dira. Kontzeptua aspalditik da ezaguna ekologoen eta beste zientzialari batzuen artean, baina XXI. mendearen hasieran orokortu zen ikuspegi politikotik eta jende xehearen artean. 2005ean Milurteko Ekosistemen Ebaluazioa antolatu zuten Nazio Batuek, eta bertan ekosistemen zerbitzuen definizioak formalizatu zituzten mundu osoko 1.300 zientzialarik, lau urteko lanen ondoren. Ekosistemen zerbitzuak lau kategoriatan sailkatu ziren: hornidura, esaterako uraren edo janariaren ekoizpena; erregulazioa, esaterako klimaren eta gaixotasunen kontrola; euskarria, esaterako elikagaien zikloak eta uzten polinizazioa; eta kultura, esaterako aisialdiko erabilerak.

Kategoriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskarri zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekosistemen gainerako zerbitzuak ekoizteko derrigorrezkoak diren zerbitzuak dira euskarrikoak. Mantenugaien birziklatzea, ekoizpen primarioa, lurzoruaren eraketa dira euskarri zerbitzuen adibide. Haiei esker, ekosistemek beste zerbitzu batzuk eman ditzakete, esaterako janaria, uholdeen erregulazioa edo uraren arazketa.

Hornidura zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekosistemetatik eskuratutako produktuak dira.

janaria (ehiza bidez eskuratutakoa ere bai)
lehengaiak: zura, larruak, materia organikoa, ongarriak, etab.
baliabide genetikoak
ura
mineralak
medikuntzarako baliabideak
energia
apaingarriak

Erregulazio zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekosistemetako prozesuak erregulatzetik lortutako onurak

hondakinen deskonposizioa eta desintoxikazioa
uraren eta airearen garbitzea
klimaren erregulazioa
izurriteen eta gaixotasunen kontrola

Zerbitzu kulturalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekosistemek ematen dituzten onura ez-materialak: garapen intelektualerako, gogoetarako, aisialdirako, sentipen estetikoetarako eta izpiritua aberasteko.