Ezra Pound

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezra Pound

Bizitza
JaiotzaHailey (Idaho)1885eko urriaren 30a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaHomer Pound House (en) Itzuli
HeriotzaVenezia1972ko azaroaren 1a (87 urte)
Hobiratze lekuaVeneziako San Michele hilerria
Heriotza moduaberezko heriotza: gastrointestinal system disease (en) Itzuli
Familia
AitaHomer Loomis Pound
AmaIsabel Weston
Ezkontidea(k)Dorothy Shakespear (en) Itzuli  (1914ko apirilaren 20a -
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Familia
Hezkuntza
HeziketaPennsylvaniako Unibertsitatea
Hamilton College (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Irakaslea(k)Herman Vandenburg Ames (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakpoeta, literatura-kritikaria, musikagilea, itzultzailea, autobiografialaria, idazlea, ekonomialaria, kazetaria, irrati-esataria eta literatura historialaria
Jasotako sariak
KidetzaAmeriketako Estatu Batuetako Arte eta Letren Akademia

IMDB: nm1066317 Musicbrainz: dfa199c1-ff92-409a-ad01-1e91c299e075 Discogs: 260614 IMSLP: Category:Pound,_Ezra Find a Grave: 833 Edit the value on Wikidata

Ezra Weston Loomis Pound (Hailey, Idaho, Ameriketako Estatu Batuak, 1885eko urriaren 30a - Venezia, Italia, 1972ko azaroaren 1a) estatubatuar poeta eta kritikaria izan zen. 1920ko hamarkadako mugimendu modernistako kide izan zen, eta maiz Belaunaldi galduarekin erlazionatzen dute. Pound mugimendu literario eta artistiko askoren lider izan zen, horien artean imagismoarena eta bortizismoarena. Hugh Kenner kritikariak, Ezra ezagutu eta gero, hau esan zuen; «bat-batean modernismoaren zentroaren presentzia nuela jabetu naiz».

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ezra Pound, faxismoaren alde egin zuelako Bigarren Mundu Gerraren amaieran Estatu Batuetako armadak atxilotua.

Pennsylvaniako Unibertsitatean filosofiako eta hizkuntza erromanikoetako ikasketak egin ondoren, Europara jo zuen eta 1908. urtean argitaratu zuen lehen poema liburua, A lume spento, Venezian. Urte hartan Londresen hartu zuen bizilekua. Personæ (1909), Quia Pauper Amavi (1919) eta The Spirit of Romance (1910, Literatura erromanikoen izpiritua) poema bildumak argitaratu zituen. Hizkuntza gardeneko eta irudi zehatzeko poesiaren aldekoa zen.

Bestalde, Europako Erdi Aroko eta Txinako literatura klasikoko poesiak itzuli zituen maisutasun handiz. Parisen izan ondoren Rapallon (Italian) jarri zen bizitzen 1924an. Lau urte geroago kaleratu zuen The Cantos poema bilduma ospetsuko lehen alea, eta han, hizkuntza sarritan ilun baten bidez, hausnarketa historikoa, elezaharrak eta bere bizikizunak jaso zituen. Beste izenburu batzuekin argitaratu zen ondorengo urteetan obra hori, osatua eta ondua.

Bigarren Mundu Gerra hasi zenean, Italiako gobernu faxistaren alde agertu zen eta Estatu Batuen aurka. Gerra amaitutakoan atxilotu zuten, eta Washingtongo erietxe psikiatrikoan egon zen 1946-1958 bitartean. Aske geratu zenean Italiara itzuli zen eta The Cantos poesia bilduma osatuaren argitalpena kaleratu zuen (1970). Eragin handia izan du Poundek, oso eztabaidatua izanik ere, geroztikako poesian.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • A Lume Spento (1908)
  • A Quinzaine for This Yule (1908)
  • Personae (1909)
  • Exultations (1909)
  • The Spirit of Romance (1910)
  • Provenca (1910)
  • Canzoni (1911)
  • The Sonnets and Ballate of Guido Cavalcanti (1912)
  • Ripostes (1912)
  • Cathay (1915)
  • Gaudier-Brzeska (1916)
  • Certain Noble Plays of Japan: From the Manuscripts of Ernest Fenollosa (1916)
  • "Noh", or, Accomplishment: A Study of the Classical Stage of Japan (Ernest Fenollosarekin batera, 1916)
  • Lustra (1916)
  • Twelve Dialogues of Fontenelle (1917)
  • Pavannes and Divisions (1918)
  • Quia Pauper Amavi (1918)
  • The Fourth Canto (1919)
  • Hugh Selwyn Mauberley (1920)
  • Umbra (1920)
  • Instigations: Together with an Essay on the Chinese Written Character (Ernest Fenollosarekin batera, 1920)
  • Poems, 1918–1921 (1921)
  • Remy de Gourmont. The Natural Philosophy of Love (1922, itzulpena)
  • Indiscretions, or, Une revue des deux mondes (1923)
  • Antheil and the Treatise on Harmony (William Atheling gisa, 1924)
  • A Draft of XVI Cantos (1925)
  • Personae: The Collected Poems of Ezra Pound (1926)
  • A Draft of the Cantos 17–27 (1928)
  • Selected Poems (1928)
  • Ta Hio: The Great Learning, newly rendered into the American language (1928)
  • A Draft of XXX Cantos (1930)
  • Imaginary Letters (1930)
  • How to Read (1931)
  • Guido Cavalcanti Rime (1932)
  • ABC of Economics (1933)
  • Eleven New Cantos: XXXI–XLI (1934)
  • Homage to Sextus Propertius (1934)
  • ABC of Reading (1934)
  • Make It New (1934)
  • Alfred Venison's Poems: Social Credit Themes by the Poet of Titchfield Street (1935)
  • Jefferson and/or Mussolini (1935)
  • Social Credit: An Impact (1935)
  • The Chinese Written Character as a Medium for Poetry (Ernest Fenollosarekin batera, 1936)
  • The Fifth Decade of Cantos (1937)
  • Polite Essays (1937)
  • Konfuzio. Digest of the Analects (1937, itzulpena)
  • Guide to Kulchur (1938)
  • What Is Money For? (1939)
  • Cantos LXII–LXXI (1940)
  • Carta da Visita di Ezra Pound (1942)
  • L'America, Roosevelt e le cause della guerra presente (1944)
  • Introduzione alla Natura Economica degli S.U.A. (1944)
  • Orientamenti (1944)
  • Oro et lavoro: alla memoria di Aurelio Baisi (1944)
  • If This Be Treason (1948)
  • The Pisan Cantos (1948)
  • The Cantos of Ezra Pound (1948)
  • Elektra (1949)
  • Seventy Cantos (1950)
  • Patria Mia (1950)
  • Confucius: The Great Digest and Unwobbling Pivot (1951)
  • Konfuzio. Analects (1951, itzulpena)
  • The Classic Anthology Defined by Confucius (1954)
  • Lavoro ed Usura (1954)
  • Section: Rock-Drill, 85–95 de los Cantares (1955)
  • Sofokles. The Women of Trachis. A Version by Ezra Pound (1956, itzulpena)
  • Brancusi (1957)
  • Thrones: 96–109 de los Cantares (1959)
  • Drafts and Fragments: Cantos CX–CXVII (1968)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ezra Pound Aldatu lotura Wikidatan
Biografia
Ameriketako Estatu Batuak
Artikulu hau Ameriketako Estatu Batuetako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.