Jane Fonda

Wikipedia, Entziklopedia askea
Jane Fonda

(2014)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakJane Seymour Fonda, Jayne Seymour Fonda
JaiotzaNew York, 1937ko abenduaren 21a (86 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntzaingelesa
Familia
AitaHenry Fonda
AmaFrances Ford Seymour
Ezkontidea(k)Roger Vadim  (1965, 1965eko abuztuaren 14a -  1973)
Tom Hayden  (1973, 1973 -  1990)
Ted Turner  (1991, 1991 -  2001)
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaVassar College (en) Itzuli
Art Students League of New York (en) Itzuli
John Thomas Dye School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakzinema aktorea, idazlea, antzerki aktorea, modeloa, aktorea, zinema ekoizlea, telebista-aktorea, autobiografialaria eta ahots-aktorea
Jasotako sariak
KidetzaBerlingo Arteen Akademia
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata
janefonda.com
IMDB: nm0000404 Allocine: 1339 Rottentomatoes: celebrity/jane_fonda Allmovie: p24098 79190 Metacritic: person/jane-fonda TV.com: people/jane-fonda IBDB: 40806
Facebook: JaneFonda Twitter: Janefonda Instagram: janefonda TED: jane_fonda Souncloud: janefondaofficial Spotify: 6WVbvBEbpy43tg5a1RwvFE iTunes: 283697117 Last fm: Jane+Fonda Musicbrainz: 67a75df2-359c-483e-8d01-de49a95f943f Songkick: 390399 Discogs: 604680 Allmusic: mn0000221708 Deezer: 288560 Edit the value on Wikidata

Jane Seymour Fonda (New York, 1937ko abenduaren 21a - ) Ameriketako Estatu Batuetako zinema aktorea eta ekoizlea da.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aktoreen leinukoa, Henry Fonda du aita, Peter Fonda neba, eta Bridget Fonda iloba. Bere ama, Frances Ford Brokaw, frantziako gizartean ezaguna zena, Janek 12 urte zituela, bere buruaz beste egin zuen.[1]

Famatu izan aurretik, Irving Penn argazkilariarentzat egin zuen lan. 1960ko hamarkadatik aurrera, film frankotan agertu izan da, Zurekin ezkonduko naiz filma izan zen lehena.[1]

Bost aldiz izendatu zuten Oscar Sarietarako, eta bitan irabazi ere, Klute eta Coming Home filmengatik, hain zuzen ere.[1] Berak ekoiztutako film bati esker, bere aitak Oscar Saria irabazi zuen.[2]

Fonda ekintzaile politikoa izan zen, eta kontrakulturaren aroan ikusi ahal izan zen Vietnameko gerran. Gerraren aurkako mugimenduaren aktibista izanik, Ipar Vietnam-era bidaia egin zuen. Argazkia atera zioten AEBetako - Vietnamgo - aireko kanoi batean, 1972ko bisita batean, Hanoin, eta "Hanoi Jane" goitizena asmatu zioten. Denbora horretan, Hollywoodeko zerrenda beltzean egon zen. Irakeko gerragatik eta emakumeen aurkako indarkeriagatik ere protesta egin du. Angela Davis espetxean zegoela bisitatzera joan zen, eta bere senarraren, Tom Hayden, ibilbide politikoa diruz lagundu ere.

Bere burua aktibista feminista eta ekologista gisa deskribatzen du.[3] Aldaketa klimatikoaren aurkako aktibista ere bada, eta kolore gorria duten jantziak erabiliz hainbat agerpen egin ditu.[1] Feministatzat du bere burua eta haurdun dauden adingabeak laguntzeko zentroa sortu zuen, Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health.[4] 2005ean, Robin Morgan i Gloria Steinemekin batera, Women's Media Center sortu zuen. Erakunde horrek emakumeen ahotsak hedabideetan zabaltzeko lan egiten du, komunikabideetako prestakuntzaren eta zuzendaritzaren bidez, eta jatorrizko edukia sortuz. Fonda erakundearen kontseiluko kidea da.

Erretiroa 1991n iragarri bazuen ere, 2005ean zinemara itzuli zen, Monster in Law filmekin. 1980ko eta 1990eko hamarkadetan, ariketa bideoak egiten zituen. Hainbat ekimen politiko babestu ditu, hala nola Vietnamgo Gerraren zein Irakeko Gerraren kontrakoak.

  • 1960
  • 1963
  • 1963
    1963
  • 2007
    2007
  • 2013

Filmografia hautatua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jane Fonda Aldatu lotura Wikidatan

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • My life so far (Ballantine Books, 2006)[5]
  • Memorias (Temas de Hoy, 2005)[6]

Sariak eta Aitortzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Filmen zuzendaria eta izenburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Filmen zuzendaria eta itzuli bada beste hizkuntza batera (gaztelania, frantsesa, euskara, katalana edo galiziera) beste izenburu batekin taula honetan ikus daiteke:

Urtea Filma Zuzendaria Beste izenburu batzuk
1960 Tall Story Joshua Logan frantsesez: La Tête à l'envers
1962 Walk on the Wild Side Edward Dmytryk gaztelaniaz: La gata negra frantsesez: La Rue chaude katalanez: La gata negra
1962 The Chapman Report George Cukor gaztelaniaz: Confidencias de mujer frantsesez: Les Liaisons coupables
1962 Period of Adjustment George Roy Hill gaztelaniaz: Reajuste matrimonial frantsesez: L'École des jeunes mariés
1963 In the Cool of the Day Robert Stevens gaztelaniaz: Amor prohibido frantsesez: Dans la douceur du jour
1963 Sunday in New York Peter Tewksbury gaztelaniaz: Un domingo en Nueva York frantsesez: Un dimanche à New York
1964 Circle of Love Roger Vadim gaztelaniaz: La Ronda del Placer (2020) frantsesez: La Ronde
1964 Joy House René Clément gaztelaniaz: Los felinos frantsesez: Les Félins
1965 Cat Ballou Elliot Silverstein gaztelaniaz: La ingenua explosiva galizieraz: A inxenua explosiva
1966 The Game Is Over Roger Vadim gaztelaniaz: El engaño frantsesez: La Curée
1966 The Chase Arthur Penn gaztelaniaz: La jauría humana frantsesez: La Poursuite impitoyable katalanez: La caça de l'home
1966 Any Wednesday Robert Ellis Miller gaztelaniaz: Cualquier miércoles frantsesez: Chaque mercredi
1967 Barefoot in the Park Gene Saks gaztelaniaz: Descalzos por el parque frantsesez: Pieds nus dans le parc
1967 Hurry Sundown Otto Preminger gaztelaniaz: La noche deseada frantsesez: Que vienne la nuit
1968 Barbarella Roger Vadim
1968 Spirits of the Dead Roger Vadim gaztelaniaz: Historias extraordinarias frantsesez: Histoires extraordinaires
1969 They Shoot Horses, Don't They? Sydney Pollack frantsesez: On achève bien les chevaux euskaraz: « They Shoot Horses »
1971 Klute Alan J. Pakula
1972 F.T.A. Francine Parker
1972 Tout Va Bien Jean-Luc Godard gaztelaniaz: Todo va bien frantsesez: Tout va bien katalanez: Tout va bien
1972 Letter to Jane Jean-Luc Godard gaztelaniaz: Letter to Jane: An Investigation About a Still frantsesez: Lettre à Jane
1973 A Doll's House Joseph Losey gaztelaniaz: Chantaje contra una esposa frantsesez: Maison de poupée
1973 Steelyard Blues Alan Myerson gaztelaniaz: Material americano
1974 Introduction to the Enemy Haskell Wexler
1975 Anna Alberto Grifi
1976 The Blue Bird George Cukor gaztelaniaz: El pájaro azul frantsesez: L'Oiseau bleu
1977 Julia Fred Zinnemann
1977 Fun with Dick and Jane Ted Kotcheff frantsesez: Touche pas à mon gazon
1978 Coming Home Hal Ashby frantsesez: Retour euskaraz: « Coming Home (1978ko filma) » katalanez: Tornar a casa galizieraz: O regreso
1978 California Suite Herbert Ross frantsesez: California Hôtel
1978 Comes a Horseman Alan J. Pakula gaztelaniaz: Llega un jinete libre y salvaje frantsesez: Le Souffle de la tempête katalanez: Arriba un genet
1979 The Electric Horseman Sydney Pollack gaztelaniaz: El jinete eléctrico frantsesez: Le Cavalier électrique katalanez: The electric horseman
1979 The China Syndrome James Bridges gaztelaniaz: El síndrome de China frantsesez: Le Syndrome chinois katalanez: La síndrome de la Xina
1979 An Almost Perfect Affair Michael Ritchie gaztelaniaz: Un lío casi perfecto frantsesez: Un scandale presque parfait
1980 9 to 5 Colin Higgins gaztelaniaz: Cómo eliminar a su jefe frantsesez: Comment se débarrasser de son patron katalanez: Com eliminar el seu cap
1981 Sois belle et tais-toi Delphine Seyrig gaztelaniaz: Calladita estás más guapa
1981 Rollover Alan J. Pakula frantsesez: Une femme d'affaires
1982 On Golden Pond Mark Rydell frantsesez: La Maison du lac
1984 The Dollmaker Daniel Petrie frantsesez: Les Poupées de l'espoir
1984 Terror in the Aisles Andrew J. Kuehn frantsesez: Terreur dans la salle
1985 Agnes of God Norman Jewison gaztelaniaz: Agnes de Dios frantsesez: Agnès de Dieu katalanez: Agnès de Déu
1986 The Morning After Sidney Lumet gaztelaniaz: A la mañana siguiente frantsesez: Le Lendemain du crime katalanez: L'endemà al matí
1987 Leonard Part 6 Paul Weiland gaztelaniaz: Un espía super guay
1989 Old Gringo Luis Puenzo gaztelaniaz: Gringo viejo katalanez: Gringo vell
1990 Stanley & Iris Martin Ritt frantsesez: Stanley et Iris katalanez: Iris i Stanley
1994 A Century of Cinema Caroline Thomas gaztelaniaz: Un siglo de cine
1995 Jane Fonda: Total Body Sculpting Frank Kovacs
2002 Searching for Debra Winger Rosanna Arquette gaztelaniaz: Buscando a Debra Winger frantsesez: À la recherche de Debra Winger
2003 V-Day: Until the Violence Stops Abby Epstein
2005 Monster-in-Law Robert Luketic frantsesez: Sa mère ou moi ! katalanez: La mare del nuvi
2005 Sir! No Sir! David Zeiger
2007 Georgia Rule Garry Marshall frantsesez: Mère-fille, mode d'emploi
2011 ...And If We All Lived Together Stéphane Robelin gaztelaniaz: ¿Y si vivimos todos juntos? frantsesez: Et si on vivait tous ensemble ?
2011 Peace, Love & Misunderstanding Bruce Beresford frantsesez: Peace, Love and Misunderstanding
2013 The Butler Lee Daniels frantsesez: Le Majordome katalanez: El majordom
2014 Better Living Through Chemistry David Posamentier frantsesez: Blonde sur ordonnance
2014 This Is Where I Leave You Shawn Levy frantsesez: C'est ici que l'on se quitte katalanez: I aquí us deixo
2014 And the Oscar Goes To... Rob Epstein gaztelaniaz: And the Oscar Goes to...
2015 Women He's Undressed Gillian Armstrong gaztelaniaz: Las mujeres que desnudó (La historia de Orry-Kelly)
2015 Fathers and Daughters Gabriele Muccino frantsesez: Père et Fille
2015 Youth Paolo Sorrentino
2017 Our Souls at Night Ritesh Batra gaztelaniaz: Nosotros en la noche frantsesez: Nos âmes la nuit
2018 Feminists: What Were They Thinking? Johanna Demetrakas gaztelaniaz: Retratos del feminismo
2018 Jane Fonda in Five Acts Susan Lacy gaztelaniaz: Jane Fonda en cinco actos
2018 Book Club Bill Holderman frantsesez: Le Book Club
2019 Dolly Parton: Here I Am Francis Whately
2022 Moving On Paul Weitz
2023 80 for Brady Kyle Marvin
2023 Book Club: The Next Chapter Bill Holderman gaztelaniaz: Book Club: Ahora Italia
2024 This Is Me...Now: A Love Story Dave Meyers

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c d (Gaztelaniaz) «Modapedia de la actriz e icono Jane Fonda» Modapedia 2020-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) «Jane Fonda se sincera sobre la muerte: "No me molesta tanto"» woman.elperiodico.com 2022-04-25 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
  3. ↑ «Interview». WNYC Radio FM. NPR, 01-11-2019.
  4. ↑ (Gaztelaniaz) Nast, Condé. (2021-02-28). «Historia del compromiso político de Jane Fonda: de "Hanoi Jane" a Greta Thunberg» Vanity Fair (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
  5. ↑ (Gaztelaniaz) «MY LIFE SO FAR | JANE FONDA | Casa del Libro» casadellibro 2006-03-28 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
  6. ↑ (Gaztelaniaz) «MEMORIAS | JANE FONDA | Casa del Libro» casadellibro 2005-09-20 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Andersen, Christopher. Citizen Jane. 1990: Henry Holt and Company. ISBN 0-8050-0959-0.
  • Davidson, Bill. Jane Fonda: An Intimate Biography. 1991: New American Library. ISBN 0-451-17028-8.
  • Fine, Carla and Jane Fonda. Strong, Smart, and Bold: Empowering Girls for Life. 2001: Collins. ISBN 0-06-019771-4.
  • Fonda, Jane. My Life So Far. 2005: Random House. ISBN 0-375-50710-8.
  • Fonda, Jane. Jane Fonda's Workout Book. 1986: Random House Value Publishing. ISBN 0-517-40908-9.
  • Fonda, Jane, with Mignon McCarthy. Women Coming of Age. 1987: Random House Value Publishing. ISBN 5-550-36643-6.
  • Fox, Mary Virginia and Mary Molina. Jane Fonda: Something to Fight for. 1980: Dillon Press. ISBN 0-87518-189-9.
  • Freedland, Michael. Jane Fonda: The Many Lives of One of Hollywood's Greatest Stars. 1989: HarperCollins Publishers. ISBN 0-00-637390-9.
  • French, Sean. Jane Fonda: A Biography. 1998: Trafalgar Square Publishing. ISBN 1-85793-658-2.
  • Gilmore, John. Laid Bare: A Memoir of Wrecked Lives and the Hollywood Death Trip. Amok Books, 1997. ISBN 1-878923-08-0.
  • Hershberger, Mary. Peace work, war myths: Jane Fonda and the antiwar movement. Peace & Change, Vol. 29, No. 3&4, juliol 2004.
  • Hershberger, Mary. Jane Fonda's War: A Political Biography of an Antiwar Icon. 2005: New Press. ISBN 1-56584-988-4.
  • Kiernan, Thomas. Jane: an intimate biography of Jane Fonda. 1973: Putnam. ISBN 0-399-11207-3.
  • Mickey Avalon song, "Jane Fonda" 2007

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Jane_Fonda&oldid=9793806"(e)tik eskuratuta