Kaspisk

Kaspisk
	;
	;
Geografia
Hiriburua	; 42°53′0″N 47°38′0″E
Azalera	33 km²
Administrazioa
	Q109487082
Demografia
Biztanleria	123.988 (2020); 7.648 (2018)
Dentsitatea	3.757,21 bizt/km²
Erabilitako hizkuntzak	ikusi lezgiera, Dargin (en) , avarera, lakera, kumikera, errusiera, tabasaranera, agulera eta rutulera;
Historia
	Sorrera data: 1932
Bestelako informazioa
Ordu eremua	ikusi UTC+03:00 ;
	kaspiysk.org

Kaspisk (avareraz, dargineraz eta errusieraz: Каспийск; lakeraz: Ккасппи^[1]) Errusiako Dagestango Errepublikako hiria da. Kaspiar itsasoaren ertzean dago, Makhatxkalatik 15 km hego-ekialdera. 2010ean, 84.132 biztanle zituen.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kaspisk 1932an sortu zen, eta Dagestanen sortutako berrienetako bat da. Hasieran, Dvigatelstrói (Дви́гательстро́й) izeneko langileen kokagunea izan zen, literalki «makina-eraikina» esan nahi duena. Koagune hori ontzigintzarako motorrak eraikitzeko toki baten beharrarengatik eraiki zen, hasieran, gehienbat, dieselarenak. Bestalde, Bigarren Mundu Gerraren hasierak azkar bihurtu zuen herria armak ekoizteko gune garrantzitsu batean. 1947an, hiri estatusa, eta Kaspisk izena jaso zituen.

Gerraostean, Kaspisk industria gune eta Makhatxkala auzo langile gisa garatu zen. Bere biztanleria hazi, eta, 1959an, 25.200 biztanle inguru izatetik 49.400 izatera pasatu zen 1979an.

1990eko eta 2000ko hamarkadetan, Kaspiskek, lehen eta bigarren Txetxeniko gerretan, erasoak jasan zituen: 1996ko azaroaren 16an, ustez txetxeniar gerrillariek eginiko etxe militarren bonbardaketak 68 hildako eragin zituen^[2], eta, 2002ko maiatzaren 9an, Garaipen Eguneko desfilean, bonba batek 43 lagun hil zituen^[3].

Errusiako Armadako biltegi handi bat dago hirian, aerolabaingailu eta ekranoplaneak gordetzen dituena.

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bilakaera demografikoa
1939	1959	1970	1979	1989	2002	2008	2010
18.900	25.200	39.000	49.400	60 100	77650	82 703	84132

Konposizio etnikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2002an, Kaspiskeko biztanleriaren osaera honako hau zen:

Darginarrak: 20,66 %
Lezgindarrak: 17,97 %
Lakarrak : 15.12 %
Avariarrak: 13.14 %
Errusiarrak : 13.17 %
Kumiarrak : 9,91 %
Tabasararrak : 5,18 %

Ekonomia eta garraioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiriko enpresa nagusiak hauek dira:

AOOT Dagdizel (АООТ Дагдизель), 1935ean sortua, motor diesel eta elektrikoak, torpedoak eta beste ekipamendu batzuk fabrikatzen ditu Errusiako Itsas Armadarako.
OAO Zavod Tochnoi Mejaniki (ОАО Завод точной механики), 1952an sortua, nabigazio-ekipoak fabrikatzen ditu militar, merkataritza eta arrantza itsas armadarako.

Adreilu fabrika eta harria prozesatzeko fabrika ere garrantzitsuak dira.

Hiriaren iparraldean, portua dago. Makhatxkalarako noranzkoan trenbidearekin eta M29 errepide nagusiarekin lotura dago.