Lankide:A.ARRANZ.S/Proba orria

Wikipedia, Entziklopedia askea

BALTIMORE SAILKAPENA[aldatu | aldatu iturburu kodea]

David Baltimore Nobel saridunak Baltimoreko sailkapen-sistema asmatu zuen. Sailkapen honek mRNA produkzioaren mekanismoan oinarritzen da. ICTV (International Committee of Taxonomy of Viruses) sailkapena gaur egungo birusen sailkapen-sistemarekin batera erabiltzen da.

Birusek mRNAk genomatik sortu behar dituzte, proteinak sintetizatzeko [SM3] eta erreplikatzeko. Hori lortzeko, mekanismo ezberdinak erabiltzen dira birus familia bakoitzean. Genoma biralak honelakoak izan daitezke:


Gainera, ssRNA birusak sense (+) edo antisense (-) izan daitezke. Sailkapen horrek zazpi taldetan kokatzen ditu birusak [1]  :

  • I: Kate bikoitzeko DNA birusa.
  • II: Kate bakuneko DNA birusa.
  • III: Kate bikoitzeko RNA birusa.
  • IV: Kate bakun (+) RNA birusa.
  • V: Kate bakun (-) RNA birusa.
  • VI: Kate bakuneko alderantzizko transkripziodun RNA birusa.
  • VII: Kate bikoitzeko alderantzizko transkripziodun DNA birusa.

Material genetikoa eta birusak erreplikatzeko metodoa desberdinak dira:

DNA birusa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

DNA birus gehienen genomaren erreplikazioa zelularen nukleoan gertatzen da. Zelula ostalariak gainazalerako hartzailea egokia badu, birusak zelula-mintzarekin fusionatuz edo endozitosiz sartzen dira. DNA birus gehienak zelula ostalariaren DNA eta RNAren sintesi-makineriaren eta RNA prozesatzeko makineriaren mende daude. Bi talde bereizten dira: [2] [3] [4][5]

Kate bikoitzeko DNA birusa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Birus mota horrek kate bikoitzeko DNAz osatutako material genetikoa du, eta zelula ostalariaren polimerasak behar dira genoma birala erreplikatzeko [3]. Birusaren infekzioa eta ekoizpena egin ahal izateko, zelula erreplikazio-fasean egon behar da, orduan baitaude zelularen polimerasak aktibo. Adibideak:

Kate bakuneko DNA birusa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Birus mota horrek kate bakuneko DNA material genetikoa du, eta DNAren mendeko DNA polimerasa bat erabiliz erreplikatzen da, kate bikoitzeko DNA birusa bezala [6]. Kate bakuneko DNA kate bikoitzeko DNA bihurtu behar da erreplikazioa egon dadin [4]. Adibideak:

  1. «LAS VEGAS SANDS CORP., a Nevada corporation, Plaintiff, v. UKNOWN REGISTRANTS OF www.wn0000.com, www.wn1111.com, www.wn2222.com, www.wn3333.com, www.wn4444.com, www.wn5555.com, www.wn6666.com, www.wn7777.com, www.wn8888.com, www.wn9999.com, www.112211.com, www.4456888.com, www.4489888.com, www.001148.com, and www.2289888.com, Defendants.» Gaming Law Review and Economics 20 (10): 859–868. 2016-12  doi:10.1089/glre.2016.201011. ISSN 1097-5349. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  2. Shors, Tracey J.. (2009-03). «Saving New Brain Cells» Scientific American 300 (3): 46–54.  doi:10.1038/scientificamerican0309-46. ISSN 0036-8733. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  3. a b Dimmock, Nigel J.; Easton, Andrew J.; Leppard, Keith N.. (2008). Introduction to modern virology. (6. ed., [Nachdr.]. argitaraldia) Blackwell Publ ISBN 978-1-4051-3645-7. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  4. a b Patton, John T.. (2008). Segmented double-stranded RNA viruses: structure and molecular biology. Caister academic press ISBN 978-1-904455-21-9. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  5. (Ingelesez) Robertson, Michael P; Igel, Haller; Baertsch, Robert; Haussler, David; Ares, Manuel; Scott, William G. (2004-12-28). Wickens, Marv ed. «The Structure of a Rigorously Conserved RNA Element within the SARS Virus Genome» PLoS Biology 3 (1): e5.  doi:10.1371/journal.pbio.0030005. ISSN 1545-7885. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  6. Kornberg, Arthur; Baker, Tania A.. (2005). DNA replication. (2. ed., paperback ed. argitaraldia) University Science Books ISBN 978-1-891389-44-3. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).