Lurreko ekosistema

Wikipedia, Entziklopedia askea
Gambia ibaia Niokolokoba parke nazionala zeharkatuz.

Lurreko ekosistema animalia zein landareetan bizi direnak lurrean edo airean. Izan ere, bertan aurki dezakete behar duten guztia.

Lurreko ekosistema %25 baino ez du hartzen izan ere, ureko ekosistema %75 koa da. %25 horretan nabari direnak intsektuak dira 900000 intsektuekin. Bigarren moduan egongo lirateke hegaztiak gutxi gorabehera 8500 hegazti izanda. Landareen inguruan, mota asko hartu ditzakegu besteak beste, angiospermoak 224000 landare izanda.

Esan daiteke lurreko ekosistemak beste ekosistemekin konparatuz, kontuan izanda faktore asko daudela ekosistema hori aurrera eramaten duena. Faktore hauengatik, bizidun eta bizigabeak bere ezaugarri arraroenak plazaratzen dira.

Lurreko ekosistemak Biosferan lurreko azaleko geruzan ematen direnak dira. Lurreko ekosistema proportzionalki ureko ekosistemekin konparatuz gutxiago daude.

Lur- eta ur-ekosistemen arteko ezberdintasunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izan ere, lurrekoak %75 urekoak,aldiz,%25a. Lurreko ekosistemen taldeak handiena intsektuak dira izan ere, 900000 espezie daude. Animalien barruan bigarren talde hegaztiak 8500 espeziekin eta hirugarren talde ugaztunak 4100 espeziekin. Landareen barruan aurki ditzakegu angiospermak, hauek gehien dauden espezieak dira 224000 espezie izanda eta briofitoak 24000 espezie izanda bigarren taldean kokatu ditzakegu.

Lurreko ekosistema ematen dira ezaugarri fisikoak dituztelako, dituzten faktore kopurua handiago denez honela dela esan daiteke kontuan izanda faktore gehienetan espeziak bizi daitezkeela bere baitan, faktore guztiak produzitzen dute mota askotako ekozonak edo biogeografikoak diren herrialde non elementu animatuak edo inanimatuak beraien ezaugarri berezienak suposatzen dute.

Kanaria Handia, bertako uharteetako lurreko ekosistema.

Lurreko ekosistemen abantailak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lurreko ekosistemak argiaren erabilpen handiagoa dute, kontuan izanda atmosferan gardenagoa dela argia ura baino. Baita ere, beraientzako dute hainbat gas, besteak beste: karbono dioxidoa, nitrogenoa eta oxigenoa. Hauek erabiltzen ohi dute lurreko mikroorganismoa eta landaretan aprobetxatu eta gero.

Uraren garrantzia lurreko ekosistemetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nahiz eta lurraren garapena egon animalien eta landareen artean ezinbestekoa dute uraren erabilera bizi ahal izateko. Ondorioz, derrigorrez izan behar dute beraientzako iturri bat non likidoa eman behar duen organismoak hidratatzeko. Landareak lurreko urarengatik eta bakoitzaren zurtoinaren bitartez hostoetara eramaten dute eta elikagaia lortzen dute. Guztia hau determinatzen du garapen bat hauek ingurumena egokitzeko gaitasuna izanda.

Arazorik garrantzitsuena landareak aurre egiteko lehorketa da. Ingumeneko hezetasuna hartzen duten landareak dispositibo batean horrela hortik ura pasa dadin. Hostoak, aldiz. Lurreko landareetan hartu ditzakegu sabel moduko balbula batzuk espezie batzuetan non hortik gasen sarrera eta irteera izanik. Horien bitartez landareak karbono dioxidoa hartzen dute eta oxigenoa askatzen dute. Aldi berean, irekitzerakoan ura kanporatzen dute eta prozesuari transpirazioa deritzo. Uraren gehiegizko galera ematen denean landareek beraien zabelak ixteko ahalmena dute.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]